Türk mətbuatının verdiyi məlumata görə, Türkiyə Silahlı Qüvvələrinin inventarına 900 qatır əlavə ediləcək. Belə ki, çətin dağlıq relyef və şəraitdə əsgərlərin yemək və su ehtiyacını ödəmək üçün yükdaşımada istifadə edilən ulaqların daha güclü və 200 kiloqrama kimi yükdaşıma qabiliyyəti olan qatırlarla əvəzlənməsinə qərar verilib. Qatırların alınmasına 1 milyon 620 min lirə (874 min 314 manat) pul ayrılıb.
Məlumata görə, alınacaq qatırların xüsusi standartlara cavab verməsinin vacibliyi də nəzərə alınacaq. Belə ki, alınacaq heyvanların boyları 1.3 metr, sinələrinin genişliyi isə 1.5 metrdən artıq olmalıdır.
Maraqlıdır, Türkiyə Silahlı Qüvvələrinin təcrübəsindən Azərbaycan ordusunda da istifadə edilməldiirmi? Ölkəmizdə yüksək dağlıq və dağlıq relyefin kifayət qədər çox olması daşınma vasitəsi kimi qatırlardan istifadəni zəruri edirmi?
Məsələ ilə bağlı Moderator.az-a açıqlama verən “Hərbi Jurnalistlər” İctimai Birliyinin rəhbəri, hərbi ekspert Üzeyir Cəfərov qeyd etdi ki, Azərbaycan ordusunda bu metoddan hələ 90-cı illərin əvvəllərində istifadə edilib:
“Mətbuat adamı olaraq adətən saytlarda dərc edilən yazıların əvvəl başlıqlarına diqqət edir, sonra da onları oxuyur və təhlil edirəm. Bu gün də gözümə "Ordu üçün qatır alınır" yazısı dəyəndə ilk olaraq düşündüm ki, axı bizim Azərbaycan Silahlı Qüvvələrində hələ 90-cı illərdən başlayaraq bu "dədə-baba" metodu tətbiq olunurdu. Nədən görəsən ordumuz indi bu məqsədlər üçün xaricdən çox vacib və önəmli heyvanlardan almaq qərarına gəlib? Ancaq anlayanda ki, bu, bizə qardaş olan Türkiyə ordusu ilə bağlı məsələdir, onda başa düşdüm ki, yəqin ki, bu ideyani bu dəfə bizimkilər türk qardaşlarımıza təklif ediblər. Və düz də ediblər. Çünki heç kimə sirr deyil ki, istər o vaxtlar olsun, istərsə də indinin özündə əsgərlərin yemək və su ehtiyacını ödəmək üçün yükdaşımada istifadə ən çox istifadə edilən məhz ulaqlardır ki, onlardan da bir çox hətta inkişaf etmiş ölkələrin ordularında istifadə edirlər”.
Hərbi ekspertin sözlərinə görə, ulaq və qatırlardan istifadə iki baxımdan xüsusilə əlverişlidir ki, bunlardan biri belə daşınmaların ucuz başa gəlməsi, habelə dağlıq və yüksək dağlıq ərazilər üçün əvəzedilməz olmasıdır:
“Əvvala, bu, daha ucuz və sərfəli "nəqliyyat vasitəsi" kimi həm güclü, həm də avtomobil nəqliyyatının istifadəsi mümkün olmayan ərazilərdə əvəzsiz və vazkeçilməzdir. Gec də olsa TSQ-nin 2016-cı ilin büdcəsindən terrorla mübarizə əməliyyatlarına dəstək vermək məqsədi ilə, qatırların alınmasına 1 milyon 620 min lirə (874 min 314 manat) pul ayirması heç kimdə təəccüb yaratmamalıdır. Ona görə ki, bu heyvanlar özlərini artıq çoxdan təsdiq ediblər ki, onların çətin çoğrafi və relyef şərtlərinə uyğunlaşma xüsusiyyətləri çox yüksəkdir. Bu tip heyvanlarda həqiqətən də yüksəklik qorxusu olmadığına görə, onların gördükləri işlər heç nə ilə müqayisə oluna bilməz”.
Ü.Cəfərovun bildirdiyinə görə, bu gün bəzi hərbi hissələrdə qatırlardan istifadə olunsa da, bu, hərbi hissə komandirlərinin şəxsi təşəbbüsü hesabına həyata keçirilir. Ekspertin qənaətincə, Dövlət Sərhəd Xidmətində atlardan istifadə praktikasının ortaya qoyduğu təcrübə, bu yeniliyin özünü müsbət baxımdan doğrultduğunu göstərir:
“Nə qədər qəribə səslənsə də, bu gün Azərbaycanın ayrı-ayrı hərbi hissələrində və birləşmələrində qatrılardan istifadə olunur. Doğrudur, bu, yerlərdəki komandirlərin şəxsi təşəbbüsü hesabına edilib, bundan əsla utanmaq və çəkinmək lazım deyil. Necə ki, bu gün Dövlət Sərhəd Xidmətinin istifadəsində olan atlarsız sərhəd zolaqlarının qorunması və mühafizəsi proseslərində keçinmək olmur, eyni qaydada ordumuzun da düşmənlə təmas xəttində, dağlıq və dağətəyi yerlərdə səhra şəraitində məskunlaşan elə hərbi hissələri var ki, orada texnikadan istifadə əsla mümkün deyil, Ona görə də, əsgərlərimiz yerli sakinlərin köməkliyi ilə bu işdən çoxdan faydalanırlar. Nəticəsi də çox gözəldir”.
Seymur Əliyev