Moderator.az İman Usuboğlunun yeni hekayəsini təqdim edir.

Məndən sağda  Səməd həkimdi. Həkimin sağında əyləşən polis rəisi   Mamed müəllimdi,Mamed rəisin  sağında toylarımızın kralı, müğənnimiz...manısımız, Teyyub müəllimdi.Manısın sağında   aşpaz İsabaladı ,aşpazın sağında artistimiz, teatrmızın sağ əli, həm də sol əli  Ağgül Abbasdıi və sonra məni də hamınız yaxşı tanıyırsınız- deyib, “FF” Səhmdar Cəmiyyətinin müdiri Zakir müəllim iclas zalında hamıdan yuxarıda, yanında əyləşənləri zaldakılarla guya tanış eləyib, sözü   polis rəisi Mamed müəllimə ötürdü.Uzun illər idi belə idi.

Bu gün may ayının səkkizi,Şuşanın ermənilər tərəfindən işğalının nıvbəti il dönümü idi.   Adamları iclas zalına zorla yığmışdılar. Zakir müəllimin tapşırığına əsasən, işdən sonra adamlar qaçıb getməsin deyə, mühafizəçilərə qapıları günortadan bağlatmışdılar.Əvvəllər belə içlaslara adamlar özləri gəlirdilər.Söz alıb danışır, nə isə bir iş görmək lazım olduğunu bildirirdilər.Sonralar illər keçdikcə burda danışılan sözlərin sadəcə söz olduğunu görüb, daha iclaslara xoşla gəlməkdən əl çəkmiş kimi idilər.

Polis Mamed ”“ erməniləri asıb kəsdi,Şuşa azad olunsun,dığaların payını verəcəyi ilə hədələdi, sonra sözü artistə verdi.Artist Ağgül Abbas Cıdır düzündə Hamleti oynayacağını dedi və sonra söz o birisi adamlara çatdı.Aşpaz Cıdır düzündə plov bişirəcəyini,müğənni   konsert verəcəyini söylədi.Sonra sözü söz  qədri  bilməyənlərə verib, vaxt öldürməklə məşğul ikən,yəni iclasın kəmşirin yerində   zalın  qapısı açıldı.Mühafizlərdən biri əlində stul daxil olub lap qabağa addımladı.Stulu ön  sıranın qabağına qoyub çəkildi.Elə bu an  Zakir müəllimin katibəsi zala daxil oldu, asta addımlarla min bir əda və   naz ilə ətrafda heç kimə baxmadan   irəliləməyə başladı. Qız mini geyinmişdi.Heç mini də demək olmazdı. Mininin minisini geyinmişdi.          

                                                                         ***

                                                  

 İclasda Zakir müdirin qadını Nelli xanım və İsiq dedikləri oğlu İsa da  iştirak edirdilər.İsiq içən, çəkən və vuran olduğu üçün içib, çəkib, iynələnib, gəlib anasının yanında oturmuşdu,xumarda idi,mürgü vururdu.Aradabir gözlərini açıb baxır heç nə görməyib yenə yumur, yenə xumara keçirdi.Sözlər,adamların danışığı ona o dünyadan, uzaq bir yerdən   anlaşılmaz səslər kimi gəlirdi..Katibənin tıq-tıq yerişinə oyanıb ,gəzəl ayaqlarına baxıb,anasına ...məmə...ay məmə,  atanın quşu..,.hihi... hihi ,atanın quşu- deyə -guya pıçıldayırdı.  . Anası  oğluna sus...sus desə də, İsiq susmaq istəmirdi. İsiqin “pıçıltısını” zalda hamı eşidirdi.”Eşitməyən” bircə atası müdir Zakir idi.

Bu yerdə Zakir müəllim yenə sözü özünə verdi.”Lazım gələrsə, mən oğlumu yanıma alıb Şuşanı ,bütün Qarabağı azad eləməkçün əsgər getməyə hazıram-“ dedi.Bu söz zalda bir xeyli canlanma yaratdı.Xısın- xısın gülən, xırildayan və hətta   qaqqıldayan da oldu.Çünki hamı müdiri də, oğlu  İsiqi də yaxşı   taniyırdı və ümid İsiqlə atasına qalırdısa, fəlakət çoxdan başımızın üstündə idi.

 

Katibə qız- qoyulan stula çatıb  əyləşdi, ayağını ayağının üstünə aşırdi.Bununla da mininin minisi  donunun olub-qalanı da yoxa çıxdı.Dümağ,gözəl budları və ayaqları zaldakılara lya majorda  serenada kimi gəldi.

 

Zakir müəllimin arvadı  Nelli xanım da katibənin yerişinə, duruşuna baxıb fikir elədi ki ,camış  Zakir   ağzının dadını bilirmiş.Və ağlından onu da keçirdi ki, onun özünün ”“Nellinin heç vaxt belə gözəl ayaqları,incə beli, gilas dodaqları olmayıb. Sonra oğlu İşığı özündən kənarlaşdırdı, kötük ayaqlarına, yoğun ortasına baxıb xeyli xiffət eylədi.

İndi  söz   yaltaqlardan kiməsə çatmışdı, Zakir müdirin sağlığına “badələr qaldırırdı”,heç kim ona qulaq asmırdı və o da    zoğallayırdı.

                                                                         

                                                                                ***                                                             

   

Əhməd əsgərlikdən xeyli əvvəl gəlmişdi.Qarabağl idi.İlk maaşını Zakir müdirə rüşvət verib “FF”Sc-yə gözətçi vəzifəsinə işə qəbul olunmuşdu.Ayağında qəlpə yarası vardı, aıxsayırdı.  Ona görə   zala girən kimi sağdakı oturacaqların birinə çökmüşdü.Katibə qızın içəri daxil olub,əda ilə keçməsinə o da baxırdı.Yaşı otuzu keçmişdi,evlənməmişdi. Katibə qız keçib getdikcə gözəl ayaqlarının tıq-tıq səsi Əhmədin ürəyi ilə birgə vururdu.İllərin və dövrün içinə yığdığı  daşlar Əhmədin gözünün işığına dəyirdi.Bilirdi ki, bu gözəl katibə camış Zakirin  qucağına pula  görə atılır və içində hər şeyə,elə o gözəl qıza,qızın ayaq səslərinə də üsyan edirdi.Və bağırırdı,oğru oğlu, oğru,bizim pullarımızı,xalqın olan bütün hər şeyi oğurlayıb səhmdar cəmiyyətə çevirib mənimsəyən köpək,  o qızı qucmağa sənin nə haqqın var.Fikrində canlandırırdi ki,Zakir müdir kabinetində gözəl katibəni necə soyundurur,divana necə uzadır,camış bədəni ilə üstündə necə ağnayır.Əhməd bağırırdı,amma bu bağırtını bircə özü eşidirdi. 

Əhməd   bu iclasa  öz  xoşu ilə gəlməmişdi.Qapıların bağlı olması,işdən sonra evə getməyin mümkünsüzlüyünü görüb,bura gəlmişdi.Bilirdi ki, Zakir müdirdən, nə də İsiqdən əsgər olmaz.Zakir müdirlər ancaq vətənin, xalqın  pulunu oğurlamaqda ustadırlar.Neçə illərdir ki, belə yalançı iclaslar keçirirlər,yalançı vədlər verirlər,yalançı iş yerləri açırlar,tumsatan arvadların səyyar “köşklərini” də özləri açmış iş yerləri kimi təqdim edirlər.Əhməd bilirdi ki, belə iclaslarda danışılan sözlərin hamısı yalandır.Bu yalanlardan qaçmaq çətin idi.Bu gün bir şəhərin işğalı günüdür.Hələ qabaqda neçə şəhərin, kəndin, qəsəbənin işğal günləri dururdu.Yenə neçə,   belə yalançı iclaslar keçirəcəkdilər.Və o yalançı iclaslarda Əhməd yenə beləcə, küncdə oturacaqdı.Gözəl katibə gözəl ayaqları ilə tıq-tıq yerişlə yenə qabağa addımlayacaq,yenə ayağını ayağının üstünə aşıracaq,gözəl budlarını nümayiş elətdirəcəkdi.İsiq yenə iynələnib gəlib atanın quşu deyəcək,iclaslarda söz polis rəisinə,şairə aşpaza artistə veriləcək.Aşpaz Cıdır düzündə plov bişirmək istəyəcək,şair-çıxmasaq da, enməsək də o dağ bizim dağımızdır- deyəcək, manıs Cıdır düzündə mahnı oxumaq istəyəcək,aktyor  Hamlet oynamaq xəyalında olacaq..

Əhməd - polisi, doxduru artisti, müğənnini,  dinlədikcə daha da üsyankar olurdu.Fikirləşirdi ,Qarabağ, Şuşa bizə Cıdır düzündə kabab bişirib sümük gəmirmək üçünmü lazımdı,artistlik eləmək üçün, mahnı oxumaq üçünmü  lazımdı? Qarabağ Şuşa bizə vətən olduğu üçün lazımdı.Zəngilan Qubadlı Laçın Cəbrayıl və daha neçə neçə kənd və şəhərlərimiz bizə vətən olduğu üçün lazımdı.   

Əhməd  gözlərini yummuşdu.İçinə ağlayırdı və xəyalında canlandırırdı: guya   camış Zakirin gözəl katibəsi  oturduğu yerdən qalxıb gözəl ayaqlarının tıq-tıq    səsiylə   Əhmədin yanına gəlir.Cibindən ətirli balaca   ağ yaylıq çıxarıb Əhmədin göz yaşlarını silir və deyir-Ağlama, Əhməd,ağlama,mən quş deyiləm,qələt eləyir, camış Zakir mənə heç nə eləyə bilməz.Səhərdən bağırırdın,bağırtına gəldim.Əlini uzadıb, Əhmədin gözlərini bir də silir və yaylığı Əhmədə verir.Al,gözlərini silərsən-deyir.Əhməd də  istəmirəm yaylığı,yaylıq ayrılıqdı deyirlər,istəmirəm. Sonra Əhməd qıza-sən quş olma,camış Zakir üstündə ağnamasın.Sənə Zakirin quşu deməsinlər.Mən səni sevirəm.Gözəl ayaqlarını ,saçlarının burumunu sevirəm. Kənddə həyətimizdəki Bəzək armudu sevdiyim qədər sevirəm səni.    Evimizin qabağındakı həmərsin çiçəklərini ,yasəməni,ağ paxla göyərçinimizi sevdiyim qədər sevirəm səni.

Sonra da guya qıza deyir ki, kənddə Bəzək inəyimiz vardı.On beş ildə bizə onbeş bala vermişdi.Mənim bir yaşım olanda Bəzək inəyi babam atama bağışlayıbmış.On beş balanın on dördü dişi,biri erkək olub.Bəzək inək gözəl inək idi.Mənim on beş yaşım olanda Bəzək inəyimiz öldü.Qonşular,ən çox da əmimgil Bəzəyi kəsib ətini satmağımızı desələr də atam razı olmadı.Bəzək adam kimi can verib öldü.Anam qonşu arvadlarla birgə Bəzəyi ağladı.Bəzəyə yaraşan ağı qoşdu,dil dedi.Atam da ağladı-sən mənə qardaş olmusan, Bəzək- dedi.Xəlvətdə dedi   əmim eşitməsin,atam kiçik qardaşı İlyas əmimdən  bərk qorxurdu. Sonra həyətimizin lap o başında armud ağacının altında qəbir qazıb, qonşu kişilərlə aparıb Bəzəyi orda basdırdı  və ondan sonra atam  inək saxlamadı. 

Mən onda da bağırmışdım.Deməyə sözüm yox idi,bircə səsim vardı.Olan səsimlə içim boyu bağırırdım.Səsimi bircə özüm eşidirdim.

O il yaz eləbil tez gəldi,armud ağacımız tez çiçəklədi.Bəzəyi qoynuna almış armud daş armud idi.Bəzəkdən sonra dəyişdi,yumşaq, ocaq armudu kimi, dadlı armud bitirməyə başladı.Atam o armuda Bəzək armudu dedi.

 Əhməd içindəki qızı dünyanın ən gözəli, ən yaxşısı, ən müqəddəs bir adamı eləmişdi.Eləmişdi ki, həmərsin çiçəklərindən, Bəzək inəkdən, Bəzək armuddan, yasəməndən danışsın.Qızı həmərsin çiçəkləriylə, yasəmənlə, Bəzək armudu ilə    ,dost eləsin.Bəzək armudu kimi,yasəmən çiçəklərikimi,həmərsin çiməkləri kimi dost olan qız Əhməd kimi Allah bəndəsini buraxıb ,camış Zakirin   ağuşuna atılmaz. 

 Əhməd gözlərini açdı.İclas sona çatırdı.Zakir müəllim iclası bağlı elan eləyib- İnşallah belə bir iclası gələn il Cıdır düzündə keçirməyi  arzuladı.Adamlar iclas zalını tərk edib getdilər.Əhməd də qalxıb zalı tərk elədi və axsayaraq bayır qapıya tərəf getdi.Bu gün gecə növbəsində gözətçılik onun sırası i idi.