Tanınmış şair Məmməd Tahirin “Qara zon” adlı
şeirini Moderator.az oxucularına təqdim edirik:
LEMMA
Biri vardı, biri yox,
Bir həbsxana var idi.
Millətin gözü yaşlı,
İşi ahu-zar idi
Çox da uca deyildi,
Həbsxana divarları.
Kimsə qaçmaq istəsə,
İlişən tikanlı sim
Cırardı şalvarları.
Utanıb geri dönər
Beləcə qaçan adam.
Sönərdi bax, beləcə
Azadlıq ümidiylə
Ürəyində yanan şam.
Burda yaşamaq çətin,
Ölüm çox ucuz idi.
Həbsxana rəhbərinin
Gözləri şüşə kimi,
Ürəyi bumbuz idi.
Mujiklər iş başında,
Yorulmadan şalışır.
Brodyaqalar hər işə
Öz vaxtında qarışır.
Həbsxana rəhbəri
Özü qanuni oğru.
Nə desə qanun olur,
Nə söyləsə o, doğru.
Bu həbsxana içində
Neçə kənd, neçə şəhər.
Düşür obşak üstünə
O gün üzü, bu səhər.
Hər şey adi, çox sadə,
Gedir öz yolu ilə.
Zaman axır irəli
Ağası, qulu ilə.
Hər iş öz qaydasında,
Zalımı, zülmü ilə.
Brodyaqalar zülm edir,
Mujiklər qalxır zilə.
Həbsxana əhalisi
Sakit qoyun kimidi.
Qanuni oğruların
İşi oyun kimidi.
DİLEMMA
Bu həbsxana regionun
Ən iri həbsxanası.
Sadə xalqın dilində
Bir döyüş silahıdı,
Qarğışı, bədduası.
Get-gedə həbsxanada
Həyat daha sərt olur.
Mujiklərin zülmündən
Yemək, içmək, dincəlmək,
Yatmaq da bir dərd olur.
İtib mənəvi dəyər,
Ziyalı gözdən düşüb.
Tükənibdi taqəti,
Əhali dizdən düşüb.
Hər nazir kürsüsündə
Bir mujik oturubdur.
Brodyaqalar onlardan
Ucalarda durubdur.
Hər gün sadə camaat
Əzilir ayaq altda.
Bu zülmə müxaliflər:
“Gəlin, birləşək”- deyir-
“Gəlin, bir bayraq altda.
Qarşıda iki yol var,
Biri ölüm, biri qal.
Üsyan et zülmə qarşı,
Ya öl, ya qələbə çal!
Həbsxana rəisi
Başda qanuni oğru.
Nə desə qanun olur,
Nə söyləsə o, doğru.
Qan tökmək, ya öldürmək,
Şöhrətli edir burda.
Qanuni oğru olmaq
Yarışı gedir burda.
Yığılan gəlir, vergi,
Obşakın cibindədir.
Sadə camaatın haqqı
Bu mujik nazirlərin
Cibinin dibindədir.
Sən, ey sadə camaat!
Ya öl, ya haqqını al!
Ya döyüş zülmə qarşı,
Qul ol, ya qələbə çal!”
TRİLEMMA
Həbsxana divarları
Ölüm toru toxuyur.
Cinayətkar bir rejim
İy verir, qan qoxuyur.
Hamı ölümə məhkum,
Ölür iki-bir, üç-bir.
Müxalif fikirlilər
Bir çıxış yolu gəzir.
Bir gecə müxaliflər
Yatmayıb qalır oyaq.
Səsləyir sadə xalqı:
Götürün özünüzlə
Bir kəndir, bir də qarmaq.
Bir ucu belinizdə,
Çatın, üst-üstə çatın.
Bir ucunu qarmağa
Bağlayıb göyə atın.
Göy üzündə mələklər,
Hərəyə biri düşər.
Hər qarmaq bir mələyin
Qanadına ilişər.
Çəkib aparar belə
Hər mələk bir adamı.
Qovuşar azadlığa,
Xoş günə çıxar hamı.
Azadlıq meydanına
Yığışıb gəlir hamı.
Bu, azadlıq istəyi,
Bir azadlıq bayramı.
Əllər qarmaqdan tutur,
Biri dayaq yüzünə.
Qarmaqlar fırlanaraq
Atılır göy üzünə.
Hər adam bir mələyin
Qanadında yol gedir.
Ağıllı müxaliflər
Ölümə məhkum xalqı
Beləcə azad edir.