Moderator.az millət vəkili Qənirə Paşayeva ilə müsahibəni təqdim edir:

- O ödülün anlamı böyükdür. Çünki parlament jurnalistlərinin içərisindəki mənzərə də genişdir. Orada iqtidar meylli jurnalistlər də var, müstəqil və orta mövqedə olanlar da var, müxalif mövqedə olanlar da. O baxımdan, fərqli düşüncəyə malik olan insanların birlikdə verdiyi qərarlardan danışırıq. Onları birləşdirən sadəcə parlamentdəki fəaliyyətləridir. Ona görə də onların mükafatı daha önəmlidir, həm də mənim üçün maraqlıdır. Mən özüm də parlament jurnalisti olmuşam. Adətən  parlament jurnalistləri deputatlara çox tənqidi yanaşırlar. Bəlkə də hər gün o fəaliyyəti yaxından gördükləri, daha çox məlumatlı olduqları üçün tərifləməyə meylli olmurlar. Mən özüm də elə idim. Bu baxımdan, onlardan hansısa pozitiv söz eşitmək, daha da ötəsi, mükafat almaq  yaxşı stimuldur. 

- Bəzən hətta başqa ölkədə...

- Kökləri mənim uşaqlığıma dayanır. Mən bunun üçün hər ikisi müəllim olan valideynlərimə borcluyam. Çünki çox kiçik yaşlarından biz zamanı dəyərli hesab etmək, zamandan daha çox istifadə etmək, onu doğru bölmək vərdişini almışıq. Onlar bizə boş zaman buraxmazdılar. Bilirdik ki, məktəbə gedib gəldikdən sonra həftənin bir neçə günü musiqi məktəbinə getməliyik, şahmat dərsinə getməliyik. Azərbaycan dili bölməsində oxuduğumuz üçün əlavə rus dili dərsinə gedirdik, dram dərsinə, xor dərsinə gedirdik... O qədər əlavə məşğuliyyətimiz var idi ki, boş zamanımız olmurdu. Bəzən mənə deyirlər ki, siz ailədə, qohumlarda olan orta məktəb şagirdlərinə qarşı çox qəddarsınız. Uşaqlara yanaşma anlayışında çox tələbkaram, hər zaman deyirəm ki, bunu etmək olmaz, onu etmək olmaz. Deyirəm ki, bəlkə biz belə yetişdirildiyimiz üçün hesab edirik ki, belə də olmalıdır. 

- Bu daha çox mənim valideynlərimin hər ikisinin müəllim olması səbəbindən idi.

- Allahın mənə verdiyi ən böyük şansım o olub ki, mən zəngin ailədə böyüməsəm də, iki yaxşı müəllimin övladı olaraq dünyaya gəlmişəm. Onların həyata baxışları, həyat fəlsəfələri mənim həyatımda, bu günə qədər gəldiyim yolda başlanğıc olub və bu çox önəmlidir. 

- Bizim kəndimizdən çox məşhur insanlar çıxıb. Tovuzun kəndlərinin əksəriyyəti belədir. Hansına toxunsanız, bir neçə elmlər doktoru, professor, elmlər namizədi var. 

- Əmimin əsas rolu mənim öyrənməyimdə  olub. Qəzənfər müəllimin rolu ondan ibarət idi ki, biz çox kiçik yaşlarımızda ziyalı mühitini tez-tez görürdük. Qəzənfər müəllimin belə bir xüsusiyyəti var idi ki, yay aylarında  Azərbaycanın ən böyük ziyalıları ilə gəlib rayonda bizim evdə toplanardılar. Biz yuxumuz gələnə qədər onların söhbətlərinə qulaq asardıq. Səhər anamdan soruşardıq, o da deyərdi ki, gecə saat 5-də yatmağa getdilər. Azərbaycanın çox böyük ziyalılarını kiçik yaşlarımda görmüşdüm, onlarla ünsiyyətdə olmuşam, dinləmişəm. Bunlar Qəzənfər müəllimin sayəsində idi. Onun həyata baxışı, dünyagörüşü, Azərbaycandan  kənardakı milli düşüncə anlayışı ki, harada kimimiz var və sair söhbətləri bizi tərbiyə edirdi. Mənə bəzən deyirlər ki, sizin içinizdəki o Kərkük sevdası haradandır? Bu, yəqin ki, şüuraltına hopub. 

- Bir çox şeylər uşaqlığımla çox bağlıdır. Bəzən soruşurlar ki, siz niyə Təbrizə bu qədər bağlısınız. Təbriz mənim üçün Tovuzdan, Bakıdan heç bir fərqi olmayan bir yerdir. Yəqin ona görə ki, ömür boyu evimizə  gələndə, əsas qapını açanda məni Şəhriyarın şəkli qarşılayardı. Babamızın şəkli deyil, Şəhriyarın şəkli... Hər zaman uşaqlıqda görmüşük ki, atamız “Heydər Babaya salam”ı deyib ağlayıb. Biz o poemanı əzbər bilirdik. O poemanın bəzi bəndlərinin verdiyi mesaj yükü də var idi. Sadəcə, bir təsvir deyildi. Sizin dediyiniz zaman anlayışı da buna bağlıdır. Siz də, biz də kənddə böyümüşük. Biz səhər tezdən dərsə getməklə bərabər evin yükünün də bir hissəsini çəkmişik. 

O da zamanın bir hissəsi idi. Bizim evimiz kənddə məktəbə ən uzaq evlərdən biri idi. Mənim atam çox idealist bir müəllim idi, məktəb direktoru idi. Yaxşı fəaliyyətinə görə ona maşın və sürücü vermişdilər. Amma atam həyatda bir dəfə də icazə vermədi ki, nə anam, nə də biz  o maşından istifadə edək. Deyirdi ki, dövlət onu mənim işimə və xidmətlərimə görə verib. Xalqın uşaqları məktəbə necə gedirsə, siz də o cür getməlisiniz. Sizin onlardan hər hansı artıq imtiyazınız yoxdur. Səhər uşaqlar məktəb yoluna 20 dəqiqə tez çıxanda biz 40 dəqiqə tez çıxırdıq. Çünki evimiz məktəbə çox uzaq idi.

Valideynlərimiz ata yurdundan bir qədər uzaqda yeni ev tikmişdilər. Biz ev işlərini də görürdük. Çünki nənəmiz, babamız yanımızda olmayıb. Bizim “məhlə” dediyimiz böyük təsərrüfatımızı 5-i sinifdə oxuyan qardaşımla 4-cü sinifdə oxuyan mən bir yerdə yarı bölərək, etmişik. Çünki atamızın da, anamızın da zamanı yox idi. İndi mən gedirəm kəndə, hansısa bağ görəndə deyirəm ki, bu necə budamadır, ağacı belə budamazlar... 

Bunu doğru kəsməyibsiniz, ağacı məhv edibsiniz. Bizim böyük üzüm bağımız var idi, onu özümüz budayırdıq. Çalışırdıq ki, zədələnməsin.  Onun bütün dərmanlarını özümüz vururduq. İndi mən özüm Masazırda yaşayıram. Yayda deyirəm ki, ağaclara şirə düşüb, ona filan dərmanı vurmaq lazımdır. O zaman deyirlər ki, bunu kimdən eşitmisiniz. Deyirəm ki, uşaq vaxtı biz bunu ağaclara özümüz vururduq- göy daş, kükürd, necə, nə vaxt vurulmalıdır, çox kiçik yaşlardan hamısını bilirdik. Bu işlər də zaman tələb edirdi, biz zamanımızı ciddi şəkildə bölürdük. Çünki məktəbdə də əlaçı idik. Mənim atamın belə bir düşüncəsi var idi ki,  müəllimin uşağı məktəbdə ən yaxşı oxumasa, onun dərs deməyə haqqı yoxdur. Məktəb direktorunun uşağı isə məktəbin ən yaxşı şagirdi olmasa, onun direktor olmağa haqqı yoxdur. Hesab edirdi ki, müəllim birinci öz uşağını oxuda bilmirsə, xalqın uşağını necə oxudacaq. Ona görə də belə bir məsuliyyətimiz var idi. Mənim şəklim hər zaman şərəf lövhəsində olardı. Bu şərəf lövhələri çox önəmli idi. İndi mən həmin lövhələrin qayıtmasını istəyirəm.

- Bəli, xoşbəxt bir uşaqlığım  olub. Hətta mən bəzi şeylərin məğzini tapa bilmirdim. Xor dərsinə gedirdim, ancaq səsim yox idi. Səsim olmadığına görə müəllim məni heç vaxt soloda oxutmurdu, hər zaman xorda oxuyurdum. Uşaq düşüncəsi ilə bu məni narahat edirdi ki, mən niyə heç soloda oxumuram. Soloda oxuyacaq səs də yox... Bir gün atama dedim ki, mən bu dərsə getməyim. Çünki müəllim məni heç soloda oxutmur, həmişə arxada xorda oxuyuram. Atam dedi ki, qızım, dərsə get, ən azı gələcəkdə musiqinin nə demək olduğunu öyrənəcəksiniz və mənə rəhmət oxuyacaqsınız. İndi düşünürəm ki, yaxşı ki o vaxtlar zamanı bölməyi öyrənmişik. Vaxtımızı bölürdük ki, saat neçədə dərsdən gələcəyik, sonra musiqi məktəbinə gedəcəyik, sonra şahmat dərnəyinə getməliyik, çünki olimpiadaya gedəcəyik. İndi də mən hər gün gecədən oturub səhər nə işlər görəcəyimi yazıram. Bütün günüm dolu olur. Günün sonunda da üstündən xətt çəkirəm ki, nəyi etdim, nəyi edə bilmədim. Zamanı maksimal şəkildə istifadə etmə vərdişi məndə uşaqlıqdan yaranıb. 

- Yaxşı şeirlər deməzdim, arabir bir şeylər yazıram...

- Yox, razılaşmıram. Yaxşı olmasa ortaya çıxartmazdınız. Ən azından o dəyəri müəyyən etmək imkanınız var. Sizin şeir yazmanız Allah tərəfindən bütün tovuzlulara verilən vergidəndir, yoxsa...? 

- Mənim atam ədəbiyyat müəllimi idi, həm də çox yaradıcı insan idi. Atam dram dərnəyi düzəltmişdi, Yuğ Teatrındakı Afət xanım və digərləri atamın məktəbindən keçmişdilər. Afət xanım atamın ən sevimli tələbələrindən idi. O dram dərnəyindən əsərlər tamaşaya qoyardı.  O zaman məktəbin belə bir qaydası da var idi ki, ən yaxşı oxuyanlar sinif nümayəndəsi olurdu, komsomol katibi olurdu. Məktəbdə şərəf lövhəsindəki birinci şəkil həmişə mənim şəklim olurdu. Buna rəğmən məktəbdə heç bir vəzifəni tutmadım, çünki sevmirdim. Yeganə vəzifəni tutdum, o da divar qəzetinin baş redaktoru. Onu da ürəklə yazırdım. Altında da böyük hərflərlə qeyd edirdim ki, baş redaktor Qənirə Paşayeva. Maraqlı idi ki, bizə o dövrün imkanları ilə xeyli geniş yer verirdilər. Cənubi Azərbaycanla bağlı hansısa yazılar yaza bilirdik. Mən Qəzənfər müəllimin İraq türkmənləri ilə bağlı yazılarından istifadə edərək yazılar yazmışdım.

- Biz o zaman qəzetə adlar seçmirdik. Çünki məktəbin bir divar qəzeti var idi. Biz məktəbi bitirdikdən sonra da uzun illər o divar qəzetlərinin bəzi nümunələrini məktəbdən sökməmişdilər. 

- Həmin divar qəzetlərinin şəkilləri var. Mən aparıcılıq da edirdim, məktəbin tədbirlərinin aparıcılığını edirdim. Hamı mənim jurnalist olacağımı düşünürdü. 

- Bəli. Mən məktəbi çox tez bitirmişdim. İnstituta qəbul olanda 16 yaşım vardı, 17 yaşıma təzə keçmişdim. Tibb Universitetini seçməklə bir növ anamın arzularını öz arzularımdan öncəyə çəkə bildim. Mənim nənəm həmişə anamın həkim olmağını istəmişdi, lakin anam olmamışdı. Sonra anam mənim həkim olmağımı istəyirdi. Anam həm də məni şirnikləndirirdi. Deyirdi ki, həkim olmaqla yanaşı, jurnalist də ola bilərsən. 

Get həkim ol, sonra yazılar yazarsan, həkimlik sənə mane olmaz. Mən jurnalistlik imkanlarım olacaq düşüncəsi ilə Tibb Universitetinə gəldim. Ancaq valideynlərimə Tibb Universitetinə sənəd verəcəyimə söz versəm də, gəlib işimi jurnalistika fakültəsinə verəcəkdim. Çünki müəllimlərimizlə belə danışmışdıq. Mən tarix və ədəbiyyat müəllimlərimin sevimlisi idim, onlar heç zaman qəbul etmirdilər ki, mən Tibb Universitetinə gedə bilərəm. Hətta tarix müəllimim bununla bağlı anama çox ciddi iradlar bildirmişdi, ədəbiyyat müəllimim isə deyirdi ki, tibblə yanaşı sənədlərini jurnalistika fakültəsinə də verərsən. O zaman iki yerə imtahan verməyə, özünü yoxlama icazə vermişdilər. 

Lakin mən 10-cu sinfə çatanda atam çox ağır xəstələndi. Hər kəs də atama deyirdi ki, qızını Tibb Universitetinə getməyə qoyma, pulsuz oranı qazanmaq mümkünsüzdür. Qızın yaxşı oxuyur, gedib kəsilər, konkursa düşər, travma alar. Atam məni çağırıb dedi ki, əgər qəbul ola bilməyəcəksənsə, mənim dilimi qısa edəcəksənsə, bəlkə bu yoldan qayıdasan. Mən dedim ki, ata, mənim universitetə girməyimi istəyirsən? Dedi, əlbəttə istəyirəm. Dedim, mən sənə söz verirəm ki, birinci il mən Tibb Universitetinə daxil olacağam. Ondan sonra qarşıma məqsəd qoydum ki, mütləq Tibb Universitetini qazanacağam. Düşünürdüm ki, bəlkə də bu atamla mənim son söhbətimdi, bu onun son arzusudur. (Sonra çox şükür ki, atam sağaldı.) Birinci il mən gəlib Tibb Universitetinə qəbul oldum. Lakin orada da uşaqlara deyirdim ki, mən onsuz da jurnalistikaya gedəcəyəm. 4-cü kursda artıq jurnalistikaya gəldim. Həm oxuyurdum, həm də işləyirdim. Beləcə, Tibb Universitetini bitirdim, diplomu aparıb anama verdim. Çünki onunla şərtimiz bu idi ki, universiteti atmaq yoxdur. Ancaq indi düşünürəm ki, yaxşı ki, o zaman Tibb Universitetini atmadım. Çünki orada öyrəndiyim biliklər mənə çox kömək edir. Həm ailədə həkimə ehtiyac olarsa, hər bir işi özüm görə bilirəm, həm iynə vururam, həm sistem qoşuram. Nəyin doğru, nəyin yanlış olduğunu bilirəm.

 

- O vərdişlər qalır, çünki mən praktik olaraq işləyirdim. Ağır dövr idi, yaşamaq üçün pul lazım idi. Biz işləyirdik. Sonra jurnalistikaya gəldim, tibb sahəsindəki biliklərim mənə burada da kömək etdi.  İndi də parlamentdə tibbi biliklərim mənə çox kömək edir.

- Qanunvericilikdə  səhiyyə və tibblə bağlı bütün məsələlərin qaldırılması, problemin kökünün  tapılması, o problemin həllinə yanaşmanın necə olması və sair daha yaxşı bilirəm. Əvvəl düşünürdüm ki, tibb sahəsində təhsil almağım bəlkə də zaman itkisi idi. Ancaq sonra elə düşünmədim. Çünki bu bir tale və qədər idi. Əgər yazılmışdısa, deməli, onun da bir anlamı var idi. 

(ardı var, “Yeni Müsavat”)