Həm kütləvi filmlərin, serialların istehsalında, həm də festival filmlərinin, dünya tarixinə iz salacaq sənət əsərlərinin ərsəyə gəlməsində Türkiyə gündən günə sözünü deyir. Təsadüfi deyil ki, bu ölkənimn istehsalı olan, Nuri Bilgə Ceylanın "Qış yuxusu" (Kış uykusu) filmi 2014-cü ildə dünyanın ən nüfuzlu film festivallarından olan "Kan"da ən yüksək mükafata, "Palma budağı"na layiq görüldü.

Bu uğurlardan sonra tamaşaçılar daha çox həmin filmlərdə baş rol alan aktyorlardan, ən yaxşı halda filmin rejissorundan danışır. Lakin əksər uğurlu türk filmlərinin görünməyən, bir çoxlarının tanımadığı bir qəhrəmanı var: Gökan Tiryaki. Gökan yaşının çox olmamasına rəğmən son dərəcə peşəkarlaşmış bir kino adamıdır. 

O, türk təbirincə desək "görüntü yönetmeni"dir. Sovet kino sitemində bu vəzifəyə rejissor (nəzərə alaq ki, həmin sistemdə quruluşçu rejissor vəzifəsi mövcud idi), hazırda isə ölkəmizin olmayan kino sistemində bu vəzifəyə gah ikinci rejissor, gah rejissor köməkçisi, gah da rejissor assistenti deyirlər.
Gökan Tiryakini Türkiyənin ən tanınmış film müəllifləri, rejissorlar öz filmlərində, daha doğrusu çəkiliş meydançalarında görmək istəyir. Çünki Tiryakinin əlindən çıxan kadrlar dünyanın ən nüfuzlu kinotetrlarında nümayiş olunub, ən ciddi festivallarda qalib olub. 

Mətnin əvvəlində Türkiyənin ən məşhur rejissorlarından olan Nuri Bilgə Ceylanın adını təsadüfi qeyd etmədim. Tiryakininin ən uğurlu iş birliyi qurduğu rejissor məhz Nuridir. 
Nuri "Kann"da qalib olan iki filmi, "Bir zamanlar Anadoluda" və "Kış uykusu"nu Tiryakinin köməkliyilə lentə alıb. Bundan əlavə bu iki kino əjdahasının birgə əməyi sayəsində "Üç meymun", "İqlimlər" filmi də ərsəyə gəlib. Nuri Bilgə Ceylanın "Palma budağı"nı qazandığı son "Kış uykusu" filmindən sonra üstündə işlədiyi "Ahlat ağacı" (yəqin ki, "Armud ağacı" kimi tərcümə olunacaq) filmini də məhz Tiryaki ilə işləyir.

Bütün bu uğurlarına rəğmən türk kinosunun "qara iş"ini görən bu şəxsi çox az adam tanıyır. Çünki Tiryaki filmlərdə gözə dəymir, son titrlərdə bir neçə şəxsdən sonra adı hallanır...
Bu zərurətləri nəzərə alaraq mətnin sonunu Tiryakinin qısa bioqrafiyası ilə bitirmək yerinə düşər.  

Bir müddət TRT-də çalışdıqdan sonra 1991-1996-cı illərdə televiziya filmləri və sənədli filmlərin teleoperatoru olub. 1996-cı ildən etibarən fotoqrafiya sahəsinə meyl edib. (Eynən Nuri Bilgə Ceylan kimi) Bir çox filmlərin milli və beynəlxalq yarışlarda mükafatlar qazanmasına yaxından vəsilə olub. Çalıştığı rejissorlar arasında Nuri Bilge Ceylan ("Ahlat Ağacı", "Qış yuxusu", "Bir zamanlar Anadoluda", "Üç Meymun", "İqlimlər"), Yılmaz Erdoğan ("Tatlım, Tatlım", "Ekşi Elmalar", "Kelebeğin Rüyası"),
Asif Kapadia ("Əli və Nino"), Çağan Irmak ("Çocuklar Sana Emanet", "Benim Adım Feridun", "Unutursam Fısılda", "Tamam mıyız?", "Dedemin İnsanları", "Prensesin Uykusu", "Karanlıktakiler", "Issız Adam"), Pelin Əsmər ("İşe Yarar Bir Şey"), Tolga Karaçelik ("Sarmaşıq"), Taylan Kardeşler ("Vavien") və Atıl İnaçın ("Zincirbozan") adlarını çəkə bilərik.
"Asia-Pacific Film Festival", "Academy of Motion Picture Arts and Sciences"in qalibidir.

Yeri gəlmişkən, bioqrafiyadan da gördüyümüz kimi Tiryaki bizim "Əli və Nino" filmində də eyni vəzifədə yer alıb. Və bu filmdə əksər kinotənqidçilər tərəfindən xüsusi vurğulanan vizual üstünlüklər Tiryakinin işinə daxildir.

Sərdar A.