Moderator.az 1992-ci ilin yazından başlanılmış araşdırmalar əsasında 1993-cü ilin fevralında Milli Məclisin iclasında qəbul ounmuş “Azərbaycan Respublikası Milli Məclisinin Dağlıq Qarabağda, o cümlədən Xocalıda törədilmiş soyqırımı hadisələrini aydınlaşdıran deputat- istintaq komissiyasının RƏYİ”nin hələ 27 il sonra – bu gün də mübahisələr doğuran əsas, diqqətəlayiq məqamlarını diqqətinizə çatdırmaqda davam edir. Məqsəd ilk növbədə Xocalı faciəsini daim ictimaiyyətin gündəmində saxlamaqdır. Yəni, biz bütövlükdə bəşəriyyətə, türk-müsəlman dünyasına, xalqımıza qarşı bu soyqırım aktını bir gün, bir həftə yox, o şəhərimiz, o yurdlarımız düşməndən azad edilənədək, orada amansız işgəncələrə məruz qalmış, qətlə yetirilmiş soydaşlarımızın qisası alınan günədək hər gün anmalıyıq...
Bir daha təkrar edirik; deyə bilmərik ki, DEPUTAT-İSTİNTAQ KOMİSSİYASININ RƏYİndə Xocalı və 1988-1992-ci illərdə Qarabağda və ümumiyyətlə, Azərbaycanda yaşanmış ictimai-siyasi və hərbi olaylar tam obyektiv əks etdirilib. Lakin 26-27 il öncə neçə-neçə insanın zəhməti sayəsində tərtib olunmuş və bəhs edilən faciələr barədə ilk rəsmi sənədlərdən olan həmin sənədi yenidən ictimaiyyətin müzakirəsinə çıxarmaq hələ də bir sıra məqamları qaranlıq qalan bəzi gizlinlərin üzə çıxmasına səbəb ola bilər. Bu sənəd son iki onillikdə, demək olar ki, qəzet və saytlarda dərc edilməyib, ictimailəşdirilməyib. Mümkündür ki, 25-26 il öncə sözügedən rəylə tanış olmuş adamlar, o cümlədən tanınmış siyasət nümayəndələri, ziyalı, hərbçi və qazilər, hətta sənəd müəlliflərinin özləri belə, bu gün həmin sənədi yenidən nəzərdən keçirdikdən sonra hansısa fakt, olay, məqam, proses barədə tamamilə fərqli şərhlər versin. Bu baxımdan oxucuların, həmçinin materialda adları çəkilən şəxslərin, o dövr olaylarının şahidi olmuş hər bir kəsin fikir və mülahizələrini də olduğu kimi təqdim etməyə hazırıq. Və xahiş edirik ki, təqdim etdiyimiz sənəddə razılaşmadığınız məqamlar barədə bizə məlumat verməkdən çəkinməyəsiniz...
(Əvvəli bu linkdə://www.moderator.az/news/262993.html)
"Xocalı faciəsi barədə doğru və yalan informasiyalar...
…Bizim ictimaiyyəti əsəbiləşdirən məsələlərdən biri də qəzetlərimizin əksəriyyətində Xocalı faciəsi barədə yalan informasiyalar idi. Biz sorğu vasitəsilə həmin informasiyaların yaranmasının şahidlərindən və iştirakçılarından aşağıdakıları aydınlaşdıra bildik.
26 fevral 1992-ci il. Axşam Təhlükəsizlik Şurası Prezident Ayaz Mütəllibovun yanına yığılıbmış. Elə bir an olur, Prezident deyir ki, ona Müdafiə Nazirliyindən zəng vurub Xocalıda nəsə dəhşət olduğunu xəbər veriblər. Prezident soruşub: “Deyiblər çox adam qırılıb -1000 nəfərə yaxın, elə olub, görəsən?”
Daxili İşlər naziri Tofiq Kərimov deyib ki, elə deyil, səfeh şayiədir bu. Cəmi iki nəfər ölüb, bir neçə adam yaralanıb...
Şurada iştirak edən Prezidentin mətbuat xidmətinin rəhbəri Rasim Ağayev təklif edir ki, mətbuat üçün dərhal informasiya hazırlansın. T.Kərimov razılaşır və R.Ağayev elə buradaca cızma-qara edir, verir makinada yazılmağa və hazır olan kimi gətirir T.Kərimova qol çəkdirməyə. Həmin informasiyanın qaralaması da, makinada çap olunmuş üzü də bizim əlimizdədir. Qaralamada “erməni yaraqlılarının Xocalını almaları barədə şayiələr həqiqətə uyğun deyil” sözlərinə T.Kərimov öz əli ilə “vahiməli” sözünü də əlavə edib. Yəni “vahiməli şayiələr” – informasiyanı qüvvətləndirmək üçün... Yenə o, öz əli ilə belə bir cümlə də əlavə edib: “ Xocalı müqavimət göstərir, o, erməni banditlərindən tamamilə azad olunub”. Qaralamada T.Kərimov imza atıb və tarix qoyub...
Təxminən elə həmin vaxt(Təhlükəsizlik Şurası keçirilən dəqiqələrdə) Şuşadan şəhərin komendantı Rəhim Qazıyev zəng vurub. Prezidentin məruzəçisi Gürşad Zərbəliyevin verdiyi məlumata görə, o, xəbər verib ki, ondakı məlumata görə, Xocalı hələ təslim edilməyib. Bundan sonra R.Ağayev T.Kərimovun “Xocalı müqavimət göstərir” cümləsindən sonra yazır: “Şuşa komendantı R.Qazıyevin verdiyi məlumata görə...”. Lakin yenə həmin G.Zərbəliyevin şahidliyinə görə, bir az keçəndən sonra R.Qazıyev bir də zəng vurur qəbul otağına və deyir ki, onu aldadıblar, Xocalı darmadağın edilib və düşmənin əlindədir, amma başqa təfərrüatdan onun xəbəri yoxdur. G.Zərbəliyev bu barədə TŞ-da yığılanlara məlumat verir. Amma informasiya artıq “Azərinform”a göndərilmişdi...
“Azərinform”un direktoru Azad Şərifov onu saat 20:24 dəqiqədə alır. Məlumatda Daxili İşlər Nazirliyinə istinad edildiyindən, o, dəlil-sübut tələb edir və bir dəqiqədən sonra, saat 20:25-də R.Ağayevdən T.Kərimovun imzası olan qaralamanı alır; onun sayəsində biz də sonralar onu ala bildik. Həmin qaralama bizim materialların arasındadır.
A.Şərifov bir qədər əvvəl Xocalı barədə iki doğru informasiya alıbmış – birini MN-in mətbuat mərkəzindən, digərini isə Ağdamdakı öz xüsusi müxbirindən. O, hər iki informasiyanı KİV-ə göndərir.
Doğru informasiya: “Xocalı od içindədir”- saat 19:45-də alınıb.
Yalan informasiya:“Xocalıda vəziyyət sabitdir” – saat 20:30-da alınıb.
Sərəncamlarında iki –daban-dabana zidd informasiya olan qəzetlərin çoxu Prezidentin mətbuat xidmətinin məlumatını dərc elədilər; görünür, onu daha etibarlı mənbə sayıblar. Bizə məlum olduğuna görə, doğru informasiyanı “Səhər” qəzeti dərc eləmişdi. Ola bilsin, başqa qəzetlər də çap edib.
Müstəqil “AssA-İradə” agentliyini də qeyd etməyi vacib bilirik. O, operativ olaraq faciə barədə həqiqətləri dünyanın aparıcı agentliklərinə, mətbuat nəşrlərinə yaydığına görə, dünya ictimaiyyəti bizimkilərdən fərqli olaraq yanlış təsəvvürlərə düşmədilər...
“Nazir xəstə görkəmi olan Prezidenti sakitləşdirmək üçün, elə belə, ağzına gələni deyib...”
Nazir T.Kərimov qeyd olunan məlumatı haradan götürüb?
DİN mətbuat xidməti rəhbəri polkovnik Əsildar Hüseynov öz izahatında qeyd edir ki, fevralın 27-də nazirlə söhbəti zamanı ona etirazını bildirib və deyib ki, o(nazir), informasiyanın mətbuat xidmətindən keçib yayılmasının mövcud qaydasını pozub; sonra da soruşub ki, haradan götürüb həmin 2 nəfərin ölümü barədə rəqəmi? T.Kərimov Ə.Hüseynova cavab verib ki, Prezidentin xəstə görkəmi var imiş və o da onu(Ayaz Mütəllibovu) sakitləşdirmək üçün, elə belə, ağzına gələni deyib.
Bir faktı da əlavə etmək lazımdır ki, nazir T.Kərimov DİN-də müşavirədə çıxış edərkən yenə də həmin iki nəfərin ölümü barədə yalan informasiyanı təkrar edib və üstəlik, vahiməli şayiələr yayan böhtançıların cavabını verməyə çağırmışdır.
Vəssalam. Bu məsələyə dair əldə etdiklərimiz bunlardır...”
(Davamı var)
Təqdim etdi: Sultan Laçın
