Meydan hərəkatından sonra Ukraynada, yeni təyin olunmuş hökümət üzvləri ordunun texniki təminat və döyüş qabilliyyətini çox maraqlı tərzdə qiymətləndirdilər. Bu giymətlər təxminən belə idi: “Ukrayna ordusunda heç nə uçmur, heç nə işə düşmür”
Hesab edirəm ki, dünya silah bazarında xüsusi çəkisi olan Ukrayna kimi bir dövlətin ordusunun bu cür acınacaqlı vəziyyəti texniki imkansızlığı ilə deyil, xəyanətkar rəhbərlərin əməlləri nəticəsində baş verdiyini anlamaq çətin deyil. Ukrayna ordusunun bir çox yüksək rütbə tutan zabitlərinin, o cümlədən HDQ komandanı kontr-admıral Denis Berezovskinin öz dövlətinə qarşı xəyanət edərək Russiya tərəfinə keçməsi yuxarıda qeyd edilənlərə sübutdür.
Qırx iki milyondan çox əhalisi olan Ukraynanın Krım yarımadasında yüz əlliyəyaxın hərbi hissəsi mövcud udu. Russiya tərəfindən faktiki olaraq döyüşsüz bir birinin ardınca ələ keçirilən bu hissələrin hansı dəhşətli xəyanətlərlə üz üzə qaldığını anlamaq çətin deyil. O hissələrə rəhbərlik edən yüz əlli yüksək rütbəli zabitlərdən tək 204 saylı taktiki aviobazanın komandiri polkovnik Mamçurun etiraz səsini eşidə bildik. Digərləri, heç bir müqavimət göstərmədən rəhbərlik etdikləri sahəni ölkənin ərazi bütövlüyünə qarşı çıxan qüvvələrə təhvil verdilər. Bu xəyanətin nəticəsində Ukrayna hərbiçiləri ölkənin Qara dənizdəki hərbi donanmasını və ən müasir HHM sistemlərin də daxil olduğu böyük silah arsenalını “pravokasiyaya uymamaq” adı altında Russiyanın əlinə keçməsinə imkan verdilər.
Hesab edirəm ki, əslində, o hərbi hissələrin idarə edilməsində xəyanət lap əvvəldən bir sistem şəklində mövcud olub. Sadəcə olaraq bütün bu “gözə görünməzlik” gündəlik fəaliyyəti ilə məşqul olaraq öz zamanını gözləyirmiş... Və buzaman da çatdı...Sözsüz ki, bu zamanın çatacağı əvvəlcədən hesablanmışdı. Belə ki, 2004-cü ilin prezident seçkilərindən sonra Ukraynada dövlətin siyasi xəttində düzəlişlər edildiyi artıq aşkar hiss olunurdu. Prezident seçkiləri ərəfəsində “qərbləşməyə” qarşı bir xüsisi tədbir də görüldü. Lakin, görünür prezidentliyə namizəd Yuşenkonun xüsusi dioksid maddəsi ilə zəhərlənməsi bu məqsədə çatmaq üçün yetərli deyilmiş...
Ukraynanın, okeanın o tayına gedib çıxan ipini yığmaq üçün əvvəlcədən planlar quran Russiya bu məqsədə çatmağın ən optimal yolunu özünə sərf edənləri Ukrayna ordusunda yerləşdirməkdə gördü.
Uzun müddət ustalıqla aparılan bu siyasət addım addım bütün ordunun içinə yeridi. Ordunun başında duran “sərf edənlərin” xüsusi fəaliyyəti nəticəsində vətənpərvər kadrların yerini “sərf edənlər” tutdular.
“Sərf edən kadr” siyasəti ordunun döyüş qabilliyyətinə mənfi təsir göstərməklə bərabər hətta bütün dövlətçiliyi təhlükə altıında qoymaq gücünə malik olduğunu Ukrayna nümunəsində biz şahidi olduq. Əslində, bəlkədə bu xəyanət sistemini “Qladio” ilə müqayisə etmək daha doğru olardı. Belə ki, Qladioda olduğu kimi bu sistemin də son məqsədi ehtiyac olduğu halda dövlətin idarəetmə sütununu ələ keçirməkdən ibarətdir.
“Sərf edən kadrlar ” siyasətinin fəlsəfəsi:
Bu siyasətin aparılmasına rəhbərlik edən vəzifəli şəxs çox böyük gücə və nüfuza sahib olmalıdır. Faktiki olaraq ordunun bütün strukturlarını əlində saxlayan bu sistem sahibi istənilən müxalif fikirlini istənilən andaca yox etməyə qadir biridir. Onun sözü necə deyərlər “yek kəlmədir”. Bu şəxsin rəhbərliyi altında aparılan “sərf edən kadr” siyasəti zaman zaman hətta bu siyasətə uyğun olmayan şəxsləri öz zəncirvari cinayət sisteminə salaraq onların da “sərf edənlərə” çevirirməsinə nail olur. Ola bilər ki, hər hansı birisi bu siyasi xəttə heç bir halda uyğunlaşmasın. O zaman başlayır qarayaxma kompaniyası. Bu kompaniyada artıq bütün “sərf edənlər” iştirakçı olurlar. Necə deyərlər ”“ çoxluq azlığa qalib gəlir. Bir müddətdən sonra artıq “sərf etməyən” ya dəmir barmaqlar arasına düşür, ya da ki, başını götürüb qaçmağa məcbur olur...
“Sərf edən kadr” siyasəti elə bir xüsusiyyətə malikdir ki, onu gözlə görmək mümkün deyil. Onu yalnız bu siyasətin qurbanı olan kəslər başa düşür, lakin heç bir halda izzah edə bilməzlər. Birincisi - bu siyasətin mövcudluğunu isbat etmək olduqça çətindir. İkincisi - bu siyasət “mən belə qərar verdim” ifadəsi altında aparıldığından onu mübahisə etmək mümkün olmur.
Lakin, profilaktik tədbirlər görərək bu siyasətin qarşısını almaq mümkündür. Misal üçün prokurorluq orqanları əgər yalnız faktla deyil, məntiqlə də məsələlərə yanaşsalar sözsüz ki, qarşısını ala bilərlər... Yəni “sərf edən kadr” siyasəti orduda faktla deyil məntiqlə öz sistemini qurduğu kimi, onun dağıdılmasıda faktla deyil məntiqli yanaşma ilə mümkündür. Məsələ ondadır ki, bu siyasətin əsas xətti məntiqsiz qərarlara bağlanır. Demək, ordu daxilində bu siyasi xəttə son qoymaq üçün ilk növbədə məntiqsiz qərarlara son qoymaq lazımdır.
Düşünürəm ki, Krım hadisələri zamanı Ukraynanın başına gələnlər bizə dərs olmaldır. Russiya kimi bir dövlətlə qonşu olmaq, NATO blokuna daxil olan Türkiyə kimi bir dövlətlə qardaşlıq münasibəti qurmaq artıq “sərf edən kadr” siyasətinin hədəfində olmaq üçün yetərli səbəbdir.
Azərbaycan Respublikasının Prezidenti cənab İlham Əliyevin şəxsi təşəbbüsü ilə yaradılmış ASAN xidmət ölkəmizin mülkü həyatında rüşvət və korrupsiyaya qarşı mübarizədə ciddi uğur qazandığının şahidi olduq. Çox şükür ki, ölkəmiz bu cür neqativlərdən çox sürətlə təmizlənir. Ola bilər ki, Silahlı Qüvvələr üçün də bu tip xidmətin yaradılmasına ehtiyac olsun. Hesab edirəm ki, bu haqda düşünməyə dəyər...
Tərlan Qurbanov