Hacı Əbdülün şallağı...
Oxunub: 5576
28 Sep 2014 | 21:40
Hacı Əbdülün şallağı...
Ölkəmizdə ictimai şüurun səviyyəsini testdən keçirmək üçün xüsusi ixtisaslaşmağa gərək yox. Min il, yüz il, on il öncə də belə olmuş. Dəyişən sanki informasiyalardır, mühakiməmiz, faydamıza olanların zamanında seçimi yenə də bərbad gündədir. Hansı mütərəqqi fikir, ideya varsa, din, milli adət, ar-namus adı ilə beləcə qarşısı alınıb. Görün qaragüruh nədən başlayıb. Hamısı da guya ayrı-ayrı cinahlarda, statuslardadır, ancaq təyinatları birdir: İnsanların faydasına nə varsa onun qarşısını almaq. Biz deyirik ki, insanların acılı günlərində maddi qayğılarını yüngülləşdirək, kiminsə meyidinin üzərindən xoşallanaraq qarın doyuzdurmaq kimi görünüşdə milli, həqiqətdə isə anti-milli adətimizə son qoyaq, müqavimət göstərirlər ki, repressiyaya, məcburiyyətə yol vermək olmaz. Adamlar, sanki xoş bir gündə sevinməkdən çox, bu sevinci başqalarına göstərmək, nümayiş etdirmək, başqalarının gözünə soxmaqdan həzz alırlar. Adamlar sanki kədərlənməkdən çox, başqalarında kədər aurası yaratmağı düşünürlər. Dini Komitənin yeni rəhbəri Mübariz Qurbanlının bəlkə də bir çox siyasi görüşlərini paylaşmıram. Ancaq insanların vəziyyətini yüngülləşdirmək üçün hüzr mərasimləri ilə bağlı təkliflərini mütərəqqi, doğru olduğuna görə dəstəkləyirəm. İndi də (Hacı) Əbdül deyilən bir məxluq, xalqın adətlərinin təəssübünü çəkərək, bildiyim qədər heç dindar olmayan ziyalı bir komitə sədrini də vəhabi adlandırıb. Demək ki, bu tendensiyanın sifariş məkanı eynidir. Həyasızlığın bundan o tərəfi varmı? Heç başqa ölkələrə baxmaq lazım deyil. İran kimi İslam dininin mərasim tərəfinə ağırlıq verən bir ölkədə belə, bu cür abırsız yas məclislərinə rast gəlməzsiniz. Adamlar yığışıb məsciddə cənazə namazını qılıb, ev yiyəsinə başsağlığı verib dağılışırlar. “Dana kəsməsən, aş verməsən çıxıb getməyəcəyəm!” deyən bir kimsə tapılmaz. Adama deyərlər ki, heç olmazsa xidmətində olduğunuz qonşu ölkədəki qaydaların Azərbaycanda tətbiq olunmasına mane olmayın! Bəlkə İranda da israfçılığa mane olan ayətullaları vəhabi adlandırasınız? 
Bizdəki cahillərin çoxusu Ehsan məsələsinə, elə Hacı məsələsi kimi baxırlar. Ehsan səmimiyyətdir, gülər üzdür, xoş sözdür, dərdə şərik olmaqdır, dərd çəkənə yardım etməkdir. Bunlar ehsanı ancaq aş şəklində, kabab formasında görürlər. Eyni qaydada Hacı adını da Allahın razı qaldığı ibadətin nəticəsi kimi deyil, bəndə qarşısında mötəbərliliyi təsdiqləyən titul kimi baxırlar. Mahiyyətinə baxsan, Azərbaycan qədər Hacı adının saxtakarcasına titula çevrildiyi ikinci ölkə tapmaq çətindir. Hətta vəziyyət o həddə çatmışdı ki, bu gün özünü mütərəqqi azadlıq mücahidi bir ziyalı elan etmiş birisi, oradan-buradan köçürdüyü məqalələrin altında Kərbəlayi Kamil Vəli Nərmanoğlu yazırdı. Bu adamların böyük əksəriyyəti yanlış-doğru ibadətlərini yerinə yetirən kimi, öz şəxsiyyətlərinə, əməllərinə güvənməyəndə, titullarla mötəbərlik qazandıqlarını düşünürlər. 
Baxmayaraq ki, bu mövzuda illərdir fikirlərimi açıq səsləndirirəm, həm yas, həm də toy mərasimlərində mədəniyyətsizliyin, israfçılığın, bütpərəstliyin, harınlığın ortadan qalxacağına bəlkə də ən az inanalardan biriyəm. Çünki hər ikisi ayrı-ayrılıqda böyük bir biznes şəbəkəsidir və insanları üzlərinə gülə-gülə soyub- talayanlar, imtiyaz sahibləridir. Bir ucu da gedib çıxır inhisarçılığa. Müəyyən sahələrdə inhisarçılıq aradan qaldırılan kimi, Şadlıq Evləri deyilən soyğunçuluq məkanları öz möhtəşəmliyini itirib, sıradan bir mədəni xidmət yerinə çevriləcəklər. Bununla belə, yuxarıdan bu sahəni tənzimləmək üçün hansı qərar verilirsə verilsin, cəhalətin yayğın olduğu cəmiyyətlərdə yenə də (Hacı) Əbdüllərin düşüncəsi qalib gələcəkdir. İnsanlar öz xeyrinə olan addımları aktiv dəstəkləməyincə, cəhaləti, israfçılığı təşviq edənləri öz məclisindən qovmayınca, bu cür məkanlarda tədbirllər keçirməkdən imtina etməyincə, bir şeylər dəyişməyəcək. Unutmayın, dövlət idarəetməsində bir xarakterik xüsusiyyət var: Çoxluq demokratiyaya hazırdırsa, qərarlar bu yöndə olacaq, çoxluq dürüst yaşamağa meyllidirsə, korrupsiya azalacaq, çoxluq cəhalətə meyillidirsə, başı ağrımasın deyə, dövlət özü də cəhaləti özünə zərər verməyəcək səviyyədə qoruyub saxlayacaq. Hələ də bizim mentalitetimiz Xudu Məmmədovların ağlının təməlinə deyil, (Hacı) Əbdülün şallağının komikliyinə söykənir. Böyük düşüncə adamımız olan Xudu Məmmədov (vəhabi və ya nurçu adlandırsanız, nəzərə alın ki, 26 il öncə dünyasını dəyişib) elə-belə demirdi ki: “Cəmiyyət, təşkilat insanlar arasında əlaqələrin yaratdığı şəkildir. İnsanlığa ən böyük xidmət, bu şəkli mükəmməlləşdirməkdir. Mükəmməl individ köhnə əlaqələri yeniləri ilə əvəz etmir, yenilərini yaradır, köhnələrin isə təbiətini dəyişdirir.” İndi hər şey tərsinə baş verir. (Hacı və ya Məşədi və ya Kərbəlayi) Əbdülün obrazında köhnələr, yeniləri yaratmaq istəyənlərin təbiətini dəyişmək üçün birləşirlər.
Molla İbrahimxəlil kimyagər, ölü dirildən Şeyx Nəsrullah, meyxanaçı Molla Sadıq, Hacı şallağı vuran Əbdül...Dinimizin öncülləri bunlar olanda, cəmiyyətin tələbatı dəyişməyəcək. Min il, yüz, il, on il öncəki kimi...
Düşünürəm ki, bəlkə də Əbdül cəmiyyətimizin nə istədiyini bizdən daha doğru görür? Axı onun kimilər danışa bilirsə, ittiham edə bilirsə, ad qoya bilirsə, ona bu meydanı verən bir sürü insan yığını mövcuddur demək. Öz faydasına olan addımları susqunluqla qarşılayan, zərərinə olanları inadla qucaqlayıb qoruyan bir cəmiyyət, bəlkə həqiqətən də Əbdülün şallağına tamarzıdır? 
Pis orasındadır ki, Əbdülün şallağını gerçəkləşdirdiyi qamçı da ya İranskidir, ya da Kiyatski. Milli qamçımız da deyəsən, hələ ki, istehsal olunmur. Anlaşılan budur ki, milli qamçımız olmasa da, Əbdülümüz və onun şallağı həmişə olacaq. Həm də uzun illər çox-çox olacaq...
Oxşar xəbərlər
18:30, Bu gün
BDU-da Respublika elmi konfransı: “1918-ci il mart soyqırımı tarixi tədqiqatlarda” - FOTO
18:23, Bu gün
Britaniya hərbi qulluqçular üçün 100 illik saqqal qadağasını ləğv edir
18:15, Bu gün
Bəstəkarın evinə həbs qoyuldu – Keçmiş kürəkənin şikayəti ilə... 
18:08, Bu gün
Paşinyanın etirafı: “Şahramanyan Ermənistan üçün təhlükə mənbəyidir” - ŞƏRH + FOTO
18:02, Bu gün
BDU Elmi Şurasının növbəti iclası keçirilib - FOTO
17:57, Bu gün
Düşbərə dünyanın ən yaxşı xəmir xörəkləri siyahısına düşüb
17:45, Bu gün
Ceyhun Bayramov Pavel Knyazevi qəbul etdi - FOTO
17:40, Bu gün
Rusiya XİN-dən İrəvana qulaqburma: 102 saylı hərbi baza barədə xatırlatma
17:35, Bu gün
“Qarabağ” Estoniya çempionatının bürünc mükafatçısı oldu
17:30, Bu gün
Hikmət Hacıyev: “Ermənistan geosiyasi oyunlardan çəkinməlidir”
17:25, Bu gün
“Coffee ‘N Joy” paytaxt sakinləri üçün konsert təşkil edəcək - FOTO
17:20, Bu gün
Aygün Zərbəliyeva: “Meta”da təxminən 20 nəfər azərbaycanlı çalışır" - FOTO
17:15, Bu gün
“Qarabağ” futbolçularına görə heç bir klubdan təklif almayıb
17:10, Bu gün
Kafe əxlaqsızlıq yuvası imiş - Sahibi cəzalandırıldı
17:06, Bu gün
Sumqayıtda fəhlə işlədiyi zavodda ölüb
17:02, Bu gün
Məhkəmə Ələsgər Məmmədli barədə qərar qəbul edib
16:57, Bu gün
BDU-nun 105 illik yubileyi ilə əlaqədar Tədbirlər Planı hazırlanacaq
16:52, Bu gün
“Coffee ‘N Joy” Avropa Gənclər Parlamentinə dəstək olub - FOTO
16:48, Bu gün
"Azsığorta" ötən il kiçilib, əməliyyat gəlirləri 1,4 milyon manatdan çox azalıb
16:45, Bu gün
Prezidentin köməkçisi: “ABŞ-nin müəyyən bəyanatları və addımları bizi məyus edir”
16:43, Bu gün
Bəşər tarixinin ən qanlı faciələri: 31 mart Azərbaycanlıların soyqırımı  - FOTO
16:38, Bu gün
Məşhur aparıcılar yenidən efirdə - Bu kanalda çalışacaqlar
16:35, Bu gün
"Azərbaycan və Ermənistan sülhə yaxındır" - Hikmət Hacıyev
16:32, Bu gün
“Azerçay” Novruz festivalı ilə sakinləri sevindirdi - FOTO
16:27, Bu gün
Saxta avtoehtiyat hissələri bazarı bürüyüb? - VİDEO
16:25, Bu gün
Nazir sabiq rəisə yeni vəzifə verdi
16:22, Bu gün
Naftalanda şəhid ailələri və qazilər üçün iftar süfrəsi açılıb
16:16, Bu gün
Energetika naziri Qazaxda vətəndaşlarla görüşüb - FOTO
16:10, Bu gün
BDU-da “31 Mart Azərbaycanlıların Soyqırımı Günüdür” adlı kitab sərgisi təşkil edilib - FOTO
16:05, Bu gün
Havada toz müşahidə olunur
16:02, Bu gün
Paytaxtda yol-nəqliyyat hadisəsi baş verib, sıxlıq yaranıb
16:00, Bu gün
Bakıda məhkum həbsdə öldü
15:55, Bu gün
Benziadan Qurbanova təşəkkür: “Onun sayəsində milliyə dəvət aldım” - VİDEO
15:50, Bu gün
“Meta” səsimizi dinləyirmi? - Şirkətin London ofisində çalışan azərbaycanlı ilə MÜSAHİBƏ
15:44, Bu gün
Bu gündən 181 avtobus yeni nəqliyyat mübadilə mərkəzindən hərəkət edəcək - FOTO
15:39, Bu gün
Ermənistan yenə MDB tədbirini boykot edib - FOTO
15:34, Bu gün
"İsrailin Suriyaya hava zərbəsi nəticəsində 42 nəfər həlak olub..."
15:28, Bu gün
Qarabağdan köçmüş haylar daha çox Rusiyanın bu regionuna üz tuturlar... 
15:25, Bu gün
Deputat: “65 yaş təqaüdə çıxmaq üçün çox yüksəkdir, uzunömürlülük nağıl kimi keçmişdə qaldı”
15:23, Bu gün
Azərbaycanda ata öz övladını oğurladı
15:20, Bu gün
Məhəmməd Peyğəmbər Ramazanın son 10 gününü necə keçirərdi?
15:18, Bu gün
Hulusi Akar ABŞ konqresmenləri ilə Azərbaycan-Ermənistan sülh prosesini müzakirə edib
15:14, Bu gün
17 yaşlı qızı olan Aşıq Namiq ikinci dəfə evlənmək istəyir
15:10, Bu gün
Sahil Babayev Neftçalada vətəndaşları qəbul etdi - FOTO
15:07, Bu gün
Ukraynada vəfat edən azərbaycanlı jurnalist keçən il əməliyyat olunubmuş
15:05, Bu gün
Amerikalı politoloq: "Brüssel görüşü Cənubi Qafqazda sülhə növbəti təhlükə ola bilər"
15:03, Bu gün
“Müharibə və postmüharibə dönəmində terrorla üzləşməməyimizə səbəb onların peşəkarlığıdır”
15:00, Bu gün
"Premyer Liqanı sonuncu yerdə "Qəbələ" başa vuracaq" - AFFA rəsmisi
14:57, Bu gün
Rayonların birində gəlinə verilən dəhşətli işgəncələr: "Gecə həyətdə..." – ŞOK
14:52, Bu gün
Bakıda tanınmış alim əşyaları ilə birlikdə küçəyə atıldı - VİDEO
14:47, Bu gün
Azərbaycan Premyer Liqasında iki turun təqvimi açıqlandı
14:43, Bu gün
Qərbin ikiüzlü oyunu: Ermənistan niyə dəstəklənir? - ŞƏRH + FOTO
14:38, Bu gün
Bakıda VI Ümumdünya Mədəniyyətlərarası Dialoq Forumu keçiriləcək
14:33, Bu gün
Azərbaycanda aparıcının evini yandırıblar? - DİN-dən RƏSMİ CAVAB + FOTO/VİDEO
14:28, Bu gün
Bu qadınlar pensiyaya 5 il tez çıxacaq - Yeni qanun
14:22, Bu gün
Fələstinin xarici əlaqələri erməni qadına tapşırıldı
14:18, Bu gün
Övladlığagötürülmə ilə bağlı araşdırma: Uşaq həqiqəti hansı yaşda bilməlidir? - FOTO
14:14, Bu gün
"Rusiyalı məmurlar ən yaxşı peyin satanlardır" - Con Kirbi
14:08, Bu gün
Dünyada ilin ən yaxşı avtomobilləri açıqlanıb - SİYAHI + FOTO
14:04, Bu gün
Nazim Bəydəmirlinin həbs müddəti uzadıldı
14:00, Bu gün
"Onlara 40 min manat maaş verməyə nə ehtiyac var?" -  Qüdrət Həsənquliyev
13:55, Bu gün
Araiklə müsahibə niyə yayımlanmadı? – AzTV-dən açıqlama
13:50, Bu gün
Təbrizli gənc qız ETTELAAT-a çağırıldıqdan sonra şübhəli şəkildə ölüb - FOTO
13:45, Bu gün
Bəzi dairələr Cənubi Qafqazda gərginliyin davam etməsi üçün Ermənistandan alət kimi istifadə edir - RƏY + FOTO
13:40, Bu gün
Bakıda məktəbin həyətində şagirdi it DİŞLƏDİ
13:35, Bu gün
Avtomobili ağ və qırmızı olmayan taksi sürücüləri nə etməlidirlər? - AÇIQLAMA
13:30, Bu gün
Azərbaycanlı qız Harvard Universitetinə qəbul olundu - FOTO
13:25, Bu gün
Beriyanın əsas günahı – o, Köniqsberqi Almaniyaya, Kurili Yaponiyaya qaytarmaq istəyib
13:24, Bu gün
“Milli Məclisin xüsusi iclası çağırılsın” - Qüdrət Həsənquliyev
13:20, Bu gün
Zəlzələdən sonra 7 ay çadırda yaşayan ailəyə RİH-dən cavab: “Hər bir vətəndaş evini sığortalamalıdır” - FOTO
13:15, Bu gün
BDU-da Günəş aktivliyinin tədris göstəricilərinə təsiri müzakirə olunub - FOTO
13:10, Bu gün
Sabah Bakıda 18 dərəcə isti olacaq
13:07, Bu gün
Ukrayna müharibəsi və onun mümkün nəticələri Cənubi Qafqaza nə vəd edir?
13:05, Bu gün
Füzulidə daha 35 ailəyə mənzillərinin açarları təqdim olunub - YENİLƏNİB + FOTO
13:04, Bu gün
Bakıda yeni elektrik avtobusu istifadəyə verildi - FOTO
13:00, Bu gün
"Ukrayna Rusiyanın yeni hücumuna tab gətirməyəcək" - Zelenski
12:56, Bu gün
Təhsil səviyyəsi uzunömürlülüyə necə təsir edir?
12:54, Bu gün
Nobel mükafatı laureatı Azərbaycanda rektorun müşaviri TƏYİN EDİLDİ
12:52, Bu gün
Azərbaycanın dörd gimnastı Dünya Kubokunda iştirak edəcək
12:50, Bu gün
Sevgilisinə atacağı ehtiraslı səsi səhvən 23 yaşlı oğluna ATDI: Anasını vəhşicəsinə QƏTLƏ YETİRDİ - TƏFƏRRÜAT
12:48, Bu gün
Azərbaycan cəmiyyəti işğalda olan kəndlərin azad ediləcəyinə inanır - SORĞU + FOTO
12:45, Bu gün
"Qərbin Ermənistana vermək istədiyi “təhlükəsizlik qarantiyasının” məqsədi..."
12:44, Bu gün
Tovuzda qanunsuz tikinti söküldü - VİDEO
12:42, Bu gün
Region üçün ÖLÜMCÜL TƏHLÜKƏ – Paşinyan Metsamorla bağlı niyə YALAN DANIŞIR? 
12:40, Bu gün
Rusiya Ukrayna müharibəsinin gerçək hədəfləri…
12:38, Bu gün
“73 manatlıq şəkər dərmanı 230 manata satılır, “tüccarlar”a kömək edən məmurlar var” - Deputatdan ETİRAZ
12:34, Bu gün
Elektroenergetika və bərpa olunan enerji sahəsində Texniki Komitə yaradılıb
12:31, Bu gün
Milli Məclisin xüsusi iclasının keçirilməsi təklif edildi
12:30, Bu gün
"Əlavə kassasiya qaydasında verilən şikayətlər əksər hallarda təmin olunmur"
12:27, Bu gün
Hərbi hissədə komanda-qərargah təlimi keçirilib - FOTO
12:24, Bu gün
Roma Papası məhbus qadınların ayaqlarını yudu - VİDEO
12:21, Bu gün
BDU könüllüləri aktiv fəaliyyətlərinə görə təltif ediliblər - FOTO
12:18, Bu gün
Vyananın yaşayış massivlərinin görünüşü əsasında Qarabağın şəhərlərini bərpa etmək olarmı? - VİDEO
12:15, Bu gün
Rəşad Məcid təltif edildi
12:10, Bu gün
Xaçmaz sakini bir aydan çox mədəsində çəngəllə yaşadı - VİDEO
12:05, Bu gün
Bayram günlərində Bakıdan Qəbələyə qatarla getmək istəyənlərin NƏZƏRİNƏ
12:02, Bu gün
Soyuducudakı pis qoxudan necə qurtulmaq olar? - 2 sadə üsul
12:00, Bu gün
Ədliyyə Nazirliyinin bəzi səlahiyyətləri ləğv edilir
11:55, Bu gün
Hakim vəzifəsinə namizədlər üçün 30 yaş tələbi ləğv edilir
11:50, Bu gün
BDU-da görkəmli türkoloq Ramiz Əskərin 70 illik yubileyi qeyd olunub - FOTO
GÜNLÜK
28 Mar 2024 | 19:28
Nazir üç universitetə yeni prorektorlar TƏYİN ETDİ - FOTO
28 Mar 2024 | 19:46
Bu meyvələr xoşbəxtlik hormonunu artırır
28 Mar 2024 | 23:32
Bakıda bu evlər bahalaşdı
28 Mar 2024 | 20:46
Məşhur türk serialı Qarabağda ÇƏKİLƏCƏK?
09:54, Bu gün
Bakıda iftar qiymətləri- Hansı restoranlar Ramazandan sui istifadəyə cəhd edir?- ARAŞDIRMA
16:22, Bu gün
Naftalanda şəhid ailələri və qazilər üçün iftar süfrəsi açılıb
28 Mar 2024 | 20:08
Çox şanslıdırlar: İki bürcü karyera yüksəlişi gözləyir
28 Mar 2024 | 18:55
Naxçıvanda mənşəyi bilinməyən saxta zeytun yağları satışdan çıxarılıb
28 Mar 2024 | 19:50
Diplomsuz cərrahın qanunsuz əməliyyatları - Klinika nazirliyi necə aldatdı? - FOTO
28 Mar 2024 | 19:38
Toyuq ətinin yuyulmasının YARATDIĞI TƏHLÜKƏ  
HƏFTƏLİK
28 Mar 2024 | 11:56
Şuşalılara müjdə - İlk köç bu tarixdə olacaq
25 Mar 2024 | 15:28
"Terrorçuların arxasında dayananların hədəfi icra başçısı yox, Azərbaycandır"
23 Mar 2024 | 09:08
78 yaşı tamam olan tanınmış yazıçı: “Dostlarım gedib, qalmışam uşaq-muşaq əlində” -VİDEO+MÜSAHİBƏ
27 Mar 2024 | 12:03
Millət vəkilindən qalmaqallı parklanma qiymətləri ilə bağlı AÇIQLAMA
24 Mar 2024 | 19:04
Əhməd Qəşəmoğlu çağırış etdi: "Rədd olun ekranlardan!"
27 Mar 2024 | 11:10
Məcburi köçkünlər yaşadıqları evləri nə zaman təhvil verəcək?
23 Mar 2024 | 12:34
“Bu terror aktının məhz Araz Ağalarovın obyektində törədilməsi məsələsinə gəldikdə...”
23 Mar 2024 | 08:54
“Putin göstərdi ki, siyasi məqsədlərinə çatmaq üçün nə qədər lazımdırsa, o qədər rusu öldürəcək...”
27 Mar 2024 | 10:05
“Putinin ətrafı Ukraynanın “Krokus”dakı terror aktında iştirakına inanmır...”- "Bloomberg” 
23 Mar 2024 | 00:18
Martın sonunda həyatı dəyişəcək 3 bürc
AYLIQ
28 Mar 2024 | 19:28
Nazir üç universitetə yeni prorektorlar TƏYİN ETDİ - FOTO
28 Mar 2024 | 19:46
Bu meyvələr xoşbəxtlik hormonunu artırır
28 Mar 2024 | 23:32
Bakıda bu evlər bahalaşdı
28 Mar 2024 | 20:46
Məşhur türk serialı Qarabağda ÇƏKİLƏCƏK?
09:54, Bu gün
Bakıda iftar qiymətləri- Hansı restoranlar Ramazandan sui istifadəyə cəhd edir?- ARAŞDIRMA
16:22, Bu gün
Naftalanda şəhid ailələri və qazilər üçün iftar süfrəsi açılıb
28 Mar 2024 | 20:08
Çox şanslıdırlar: İki bürcü karyera yüksəlişi gözləyir
28 Mar 2024 | 18:55
Naxçıvanda mənşəyi bilinməyən saxta zeytun yağları satışdan çıxarılıb
28 Mar 2024 | 19:50
Diplomsuz cərrahın qanunsuz əməliyyatları - Klinika nazirliyi necə aldatdı? - FOTO
28 Mar 2024 | 19:38
Toyuq ətinin yuyulmasının YARATDIĞI TƏHLÜKƏ