Atəşkəsin qüvvədə qalacağı son müddət- 2015-ci il
Повестка дня
Читать: 6070
12 May 2015 | 01:21
Atəşkəsin qüvvədə qalacağı son müddət- 2015-ci il
Hərbi ekspert Üzeyir Cəfərov bu gün 21 ili tamam olan adı var, özü yox atəşkəs barədə düşüncələrini yazaraq Moderator.az oxucularına göndərib, buyurub oxuya bilərsiniz:

"İndiyə kimi 1994-cü ilin həmin günlərini çox yaxşı xatırlayıram. Füzuli döyüş briqadasında komandirin şəxsi heyət üzrə müavini vəzifəsində xidmət edirdim. Çox ağır döyüşlər gedirdi. Düşmən son günlər bir-birinin ardınca uğursuzluğa düçar olmuşdu və əsl panik durumda əvvəl tutduqları mövqeləri tez-tələsik tərk edərək “asta qaçan, namərddir” prinsipi ilə üzü Ermənistana tərəf geri çəkilirdi. Özü də onu bu addımı atmağa məcbur edən qüvvə, bizim Azərbaycan Silahlı Qüvvələrinin o istiqamətdə cəmləşən hərbi hissə və bölmələri idi. Bu həm Müdafiə Nazirliyinin  döyüş briqadası idi. Komandirmiz də məşhur polkovnik, 2 “Azərbaycan Bayrağı” ordeninin sahibi, çox savadlı və təcrübəli peşəkar zabit olan  Şair Ramaldanov idi. Bizimlə yanaşı o istiqamətdə Daxili İşlər Nazirliyinin Daxili Qoşunları da çox böyük şücaətlər göstərirdi. Onlara ümimi rəhbərliyi isə qoşunların komandanı general-mayor Ramiz Xosrovoviç Məmmədov  rəhbərlik edirdi. Digər qoşun birləşmələrinin də əməyini, zəhmətini əsla unutmaq istəməzdim. General-leytenant Yaşar Aydəmirov, mərhum general-mayor Arif Salahov, Məmməd Hacıyev, mərhum məşhur “qara polkovnik” Fətulla Hüseynov və onlarla adlarını çəkmədiyim igid zabit və gizirlərimiz, minlərlə şəxsi heyət var gücü ilə düşməndən 23 yaşayış məntəqəsini geri aldı və Azərbaycanın əzəli torpaqları yağı düşməndən təmizləndi. Mayın əvəlləri idi. Söz-söhbət gəzirdi ki, Ermənistan öz havadarları olan Rusiya tərəfi ilə vəziyyətdən çıxış yolu axtarır. Və çox təəssüflər olsun ki, onlar bu yolu tapdılar və 1994-cü il mayın 8-də atəşkəsin əldə edilməsi barədə «Bişkek protokolu»  imzalandı. Həmin başabəla sənəd mayın 12-də qüvvəyə mindi  və cəbhə xəttində aktiv hərbi əməliyyatlar həmin gündən dayandırıldı. Özü də, Azərbaycan və Ermənistan arasında atəşkəsin imzalanması ilə bağlı təkliflə 1994-cü il mayın 4-də Rusiya tərəfi çıxış etmişdi. Qırğızıstanın paytaxtı Bişkekdə MDB Parlamentlərarası Assambleyasının (MDB PA) iclasında Rusiya atəşkəs haqqında sazişin layihəsini tərəflərə təqdim etsə də, Ermənistan-Azərbaycan danışıqları heç bir nəticəni vermədi. Əsas fikir ayrılığı protokolda Azərbaycan və Ermənistanla yanaşı, Dağlıq Qarabağın erməni icmasına da bərabər tərəf kimi yer ayrılması olmuşdu. Mayın 8-də ATƏT-in Minsk Qrupunun Rusiyadan olan sabiq həmsədri Vladimir Kazimirovun iştirakı ilə sənədi Azərbaycan Milli Məclisinin o vaxtkı sədri Rəsul Quliyev və Dağlıq Qarabağın azərbaycanlı icmasının rəhbəri, mərhum  Nizami Bəhmənov imzalamışdı.  Rusiyanın layihəsinə görə, Ermənistan və Azərbaycanın birinci şəxsləri atəşkəs sazişinin ardınca hazırlanacaq «Böyük sülh sazişi»nə imza atmalı idilər. Mayın 19-da isə atəşkəs müqaviləsinin həyata keçirilməsinə nəzarət məqsədilə ATƏT-in Dağlıq Qarabağ üzrə daimi komitəsi yaradıldı. Bir daha qeyd edim ki, 1993-cü ilin dekabr ayından etibarən Azərbaycan Silahlı Qüvvələri cəbhə xəttində uğurlu hücum əməliyyatları həyata keçirirdi. Cəbhə xəttinin cənub istiqamətində hücum edən Azərbaycan Silahlı Qüvvələri Horadiz qəsəbəsi daxil olmaqla, Füzuli rayonunun 20-yə yaxın yaşayış məntəqəsini azad etmişdi. Lakin Azərbaycan Ordusunun 1994-cü ilin fevral-mart aylarında Ağdam-Tərtər və Murovdağ istiqamətində hücumları istənilən nəticəni vermədi. Ermənistan Ordusu bütün ehtiyat qüvvələrini cəbhənin adıçəkilən istiqamətinə və şimalına yönəltməklə, Azərbaycan Ordusunun hücumunu dayandırmağa müvəffəq oldu.  Azərbaycan hərbi aviasiyasının fevral-mart aylarında Ağdam və Tərtər istiqamətində həyata keçirdiyi hava dəstəyi nəticəsində Ermənistan Ordusunun əsas ehtiyat qüvvələri məhv edildi.  Məhz bundan sonra vəziyyətin onların istəyinə uyğun olmadığını görən Rusiyanın siyası və hərbi rəhbərliyinin işə qarışması ilə atəşkəsin imzalanmasına dair danışıqlara yenidən start verildi. Atəşkəsdən ötən 21 il ərzində müxtəlif məlumatlara görə, cəbhə xəttində minlərlə Azərbaycan hərbçisi düşmən gülləsi, mina partlayışları, qar uçqunu və digər səbəblərdən həlak olub. İşğalçı Ermənistan Silahlı Qüvvələri də demək olar ki, bizimkilərdən iki-üç dəfə çox itki verib. Elə 2014-cü il ərzində və 2015-ci ilin geridə qalan 5 ayı ərzində düşmən ordusunun itkilərinin sayı-hesabı çox böyükdür. 
Baxmayaraq ki, artıq 21 ildir ki, atəşkəs rejimi tətbiq olunub, şəxsi düşüncəmə görə bu çox formal xarakter daşıyır. Ancaq bu müqaviləyə yalnız sənədlərdə əməl olunur. Atəşkəs müqaviləsi imzalandığı vaxtdan bu günə qədər hər il 1000-dən çox atəşkəs pozulması faktı qeydə alınıb. Müdafiə Nazirliyinin məlumatına görə, təkcə 2014-cü ilin natamam 11 ayı ərzində atəşkəs rejimi 1278 dəfə pozulmuşdu. Və bu pozuntular nəticəsində hər iki tərəfdən xeyli itkilər olub.  
Hamıya gün kimi aydındır ki, reallıqda  Dağlıq Qarabaq məsələsi sırf rəsmi Moskvanın  kurasiyasındadır. Bu regonda da Rusiya ən böyük güc olduğundan bütün qanunlara onun istəyi çərçivəsində riayət olunur. Xatırlayırsınızsa sabiq Ermənistan prezidenti Levon Ter-Petrosyan mərhələli sülhə imza atmağa hazırlaşanda da Rusiya onu oyundan çıxardı, 1999-cu ildə Türkiyədə keçirilən sammitdə mərhum eks-prezident Heydər Əliyevlə Köçəryan arasında sülh sazişi bağlanması istəyi Rusiyanın xoşuna gəlmədi, Köçəryanı Moskvaya çağırıb “dərsini verdilər” Ermənistan parlamentini gülləboran edildi. Nəticə etibarilə Qarabağ məsələsi demək olar ki, arada yada düşür və bu hal 20 ildən artıq bir müddətdir ki davam edir.  Beynəlxalq hüquq, konkret olaraq BMT-nin TŞ-nın 4 məlum qətnamələri, ATƏT-in Minsk Qrupunun, AB-nin, AŞPA-nın və daha neçə irili-xırdalı qurumların qərar və tələbləri elə boş söz olaraq işğalçı Ermənistan tərəfindən qulaqardına vurulur. Bu məsələdə böyük dövlətlərin saysız-hesabsız maraqları da münaqişənin ölkəmizin ərazi bütövlüyü çərçivəsində, beynəlxalq hüquq çərçivəsində həll olunmasına maneçilik edir. Şəxsi qənaətim isə ondan ibarətdir ki, bu sənədin heç bir hüquqi əsası yoxdur. Bu, Rusiyanın ortaya atdığı bir ideyadı. Indiyə qədər minlərlə əsgərimiz atəşkəs pozulması nəticəsində şəhid olub. Ancaq buna görə heç kimdən hesab sorulmayıb. Sadəcə olaraq ATƏT-in Minsk qrupu üzvlərinin hesabatlarına daxil etdikləri, heç bir zəmanəti olmayan sənəddir. Sənəddə öhdəliklərlə bağlı müddəalar var. Ancaq mən təcrübəmdə görməmişəm ki, bu məsələ ilə bağlı qanun pozuntularına görə kimsə cəzalansın. Bir çox hallarda gərginlik süni olaraq yaradılır və hələ belə davam edərsə, uzun illər heç bir dəyişikliyin olacağını demək mümkün deyil. Ancaq mən belə düşünürəm ki, bu ilin ikinci yarısında bəzi ciddi addımların olacağını da istisna etmək olmaz. Hərçənd ki, geniş anlamda müharibənin olacağını da düşünmürəm.  Nə Azərbaycanda, nə də Ermənistanda müharibə əhvalı-rühiyyəsi yoxdur. Cəbhə bölgəsində də baş verən təxribatlar ermənilərin havadarları tərəfindən müvəqqəti xarakter daşıyır. Onlar həm informasiya məkanında, həm də reallıqda Azərbaycan ətrafında çox pis imic formalaşdırmağa çalışırlar. Cəbhədə vəziyyət gərginləşən kimi, maraqlı qüvvələr çalışırlar ki, günahı Azərbaycanda görsünlər. Elə ölkəmizin son vaxtlar Silahlı Qüvvələrimiz üçün ayrı-ayrı ölkələrdən əldə etdiyi silah-sursatı, müasir tipıi döyüş  texnikaları, həmçinin son vaxtlar keçirirlən irimiqyaslı hərbi təlimlər də çoxlarının yuxusuna haram qatıb. 
Nə olursa olsun, mən belə düşünürəm ki, 2015-ci ilin sayca 21-ci atəşkəs sazişinin imzalanması tarixi ola bilsin ki, sonuncu olsun. Azərbaycan da sonsuzluğa kimi vəziyyətin belə şəkildə davam etməsi ilə heç cür razılaşa bilməz. Ona görə də, bəzi təhlillər və proseslərin inkişafı onu deməyə əsas verir ki, çox böyük ehtimalla bu il Qarabağın status-kvosu ilə bağlı hansısa konkret addım atılsın. Ümid etmək istəyirəm ki, bu bizim maraqlarımızı tam təmin edəcək bir addım olacaq və nəhayət ki, ölkəmiz tam şəkildə öz ərazi bütövlüyünü və suverenliyini təmin edəcəkdir. 
Dəfələrlə təkrar etdiyim, yazdığım sözü yenə diqqətinizə çatdırmaqdan çəkinmirəm. 
Ümid sənədir ancaq, Azərbaycan Əsgəri!!"

Похожие новости
20:47, Сегодня
Суд ООН требует от Израиля обеспечить доставку гумпомощи в Газу
20:24, Сегодня
Аббас утвердил состав нового правительства Палестины
19:51, Сегодня
Марокканский журналист: Посещение Карабаха позволило мне понять правду
19:46, Сегодня
В Афганистане произошло сильное землетрясение
19:35, Сегодня
Федерация: Проведение турнира "Великий шелковый путь" в Баку - показатель развития бокса в стране
19:25, Сегодня
В Азербайджане 23 новых наркотических средства добавлены в список запрещенных веществ
19:24, Сегодня
Премьер Италии осудила Макрона за идею отправить войска в Украину
19:13, Сегодня
Число заявок на пособие по безработице в США снизилось
19:03, Сегодня
Оценена стоимость строительства аналога "Крокусу"
18:50, Сегодня
Утверждены правила предоставления субсидий на железнодорожные пассажироперевозки в окрестностях Баку
18:43, Сегодня
"Смертельный" вред коррекции носа филлерами - ПРЕДУПРЕЖДЕНИЕ КОСМЕТОЛОГА
18:31, Сегодня
ГЭЦ выбирает аудитора
18:21, Сегодня
В Баку в квартире обнаружено тело
18:10, Сегодня
Еще четыре азербайджанских боксера вышли в финал международного турнира в Баку
18:02, Сегодня
Вниманию желающих стать заместителем директора
18:00, Сегодня
СМИ: США не передали РФ все данные о подготовке теракта, чтобы не выдать свои источники
17:47, Сегодня
Главный тренер сборной Азербайджана по баскетболу: Я доволен выступлением девушек во Франции
17:32, Сегодня
Агентство отреагировало на жалобу жильцов затопленных домов в Гяндже - ФОТО
17:29, Сегодня
В Казахстане река вышла из берегов: жители ловят рыбу голыми руками - ВИДЕО
17:28, Сегодня
В Агдеринском районе обнаружены оружие и боеприпасы
17:10, Сегодня
В Азербайджане такси будут белого и красного цвета
17:08, Сегодня
Крайне тяжелые условия содержания ждут террористов, напавших на "Крокус"
17:07, Сегодня
В Иране активисток приговорили к 60 годам тюрьмы в совокупности - ФОТО
17:04, Сегодня
Напавшие на "Крокус Сити Холл" террористы могли быть под влиянием психотропных веществ
17:02, Сегодня
В Иране сотни тысяч школьников бросили учебу - ФОТО
16:58, Сегодня
Массовая драка произошла в аэропорту Парижа - ВИДЕО
16:42, Сегодня
В Турции допустили причастность иностранной разведки к теракту в Crocus
16:35, Сегодня
В праздничные дни в ДТП погибли 7 человек
16:25, Сегодня
В США во время учений потерпел крушение военный вертолет
16:22, Сегодня
Успешно завершился первый рейс контейнеровоза Maersk на биотопливе
16:00, Сегодня
Пугачева впервые высказалась о теракте в "Крокусе" - ФОТО
15:58, Сегодня
Жители Джалилабада жалуются на плохую дорогу
15:55, Сегодня
В Болгарии пройдут досрочные парламентские выборы
15:50, Сегодня
Глава МИД Латвии подал в отставку
15:48, Сегодня
Смертность в Грузии превысила рождаемость
15:46, Сегодня
Сильный шторм на западе Франции привел к нарушению движения поездов
15:38, Сегодня
Жители Нахчывана жалуются на проблемы с транспортом: что предпримет госслужба? - ЗАЯВЛЕНИЕ - ВИДЕО
15:31, Сегодня
28-летнего жителя Газахского района убили на глазах у его сестры
15:22, Сегодня
Американский эксперт: США стремятся ограничить влияние России в Армении - ФОТО
15:17, Сегодня
В Азербайджане будут подготовлены правила распределения средств, взимаемых за платные дороги
15:17, Сегодня
У ставшей донором для своего брата азербайджанской певицы возникли проблемы со здоровьем - ВИДЕО
15:11, Сегодня
Армия Нигерии ликвидировала за две недели более 200 боевиков
15:03, Сегодня
Азербайджанские дзюдоистки выступят на Кубке Европы в Польше
14:57, Сегодня
В России усилили меры безопасности на транспорте после теракта в "Крокус Сити Холле"
14:50, Сегодня
На Бакинской кольцевой дороге произошло ДТП: образовался транспортный затор
14:47, Сегодня
Почему Путин не посетил место теракта
14:26, Сегодня
На рынке жилья в столице наблюдается рост цен
14:24, Сегодня
Высокопоставленному чиновнику сделали строгий выговор в связи с гибелью женщины в лифте - ФОТО
14:23, Сегодня
В Баку подорожали подземные парковочные места в жилых домах
14:15, Сегодня
Си Цзиньпин посетит с визитом Казахстан в начале июля
14:14, Сегодня
Аппарат Пашиняна потребовал закрытия всех офисов сепаратистов Карабаха в Армении
13:35, Сегодня
Директор школы, в которой родила одиннадцатиклассница, освобождена от занимаемой должности
13:25, Сегодня
Колумбия высылает аргентинских чиновников
13:07, Сегодня
Избившего жену из-за соцпомощи мужчину освободили от уголовной ответственности
12:58, Сегодня
Гендиректор ПО "Азнефть" освобожден от занимаемой должности - ФОТО
12:49, Сегодня
Омбудсмен Азербайджана встретилась в Ханкенди с жителями армянского происхождения
12:45, Сегодня
В Кыргызстане заявили о попытках вербовки граждан страны для участия в терактах в РФ
12:44, Сегодня
Эмин Агаларов: Эвакуационные выходы "Крокуса" работали - ВИДЕ
12:40, Сегодня
В Нахчыванской АР на трассе произошел обвал - ФОТО/ВИДЕО
12:32, Сегодня
Завтра в Азербайджане воздух прогреется до 20 градусов
12:31, Сегодня
Вниманию бакалавров: началась регистрация для участия во второй попытке вступительного экзамена в магистратуру
12:27, Сегодня
Российские артисты исполнили песни Муслима Магомаева и составили альбом "Голос мой услышь" - ВИДЕО
12:24, Сегодня
Виктор Чобану: Автономии Гагаузии в Молдове ничто не грозит
12:15, Сегодня
В Сумгайыте снесена незаконная постройка - ФОТО/ВИДЕО
12:12, Сегодня
Армения объявила о наборе пограничников для работы в аэропорту "Звартноц"
12:12, Сегодня
Федерация стрельбы: Азербайджанские стрелки могут завоевать еще больше лицензий на Олимпиаду
12:06, Сегодня
В CineMastercard покажут романтическую драму "Güneşi söndürmem gerek" - ВИДЕО
11:56, Сегодня
Еще 4 азербайджанских боксера вышли в финал международного турнира в Баку
11:53, Сегодня
Сегодня в Азербайджане первая предполагаемая ночь аль-Кадр
11:49, Сегодня
Хави подал в суд на журналиста, который заявил, что тренер писал ему "непристойные сообщения"
11:43, Сегодня
Пашинян: Армения не признает никакого "правительства в изгнании"
11:32, Сегодня
Возросло число пострадавших в результате теракта в российском "Крокуc Сити Холле"
11:28, Сегодня
В ООН заявили, что две трети больниц в секторе Газа не функционируют
11:27, Сегодня
Начальник СГБ: Франция серьезно обеспокоена условиями, сложившимися для подписания мирного договора с Арменией
11:24, Сегодня
Скончался начальник отдела Минюста
11:10, Сегодня
Шольц назвал терактом поджог, из-за которого был обесточен завод Tesla в Германии
11:09, Сегодня
Община: Франция стремится внедрить в регионе свои гнусные геополитические планы
11:06, Сегодня
ОДКБ проведет семь учений: будет ли участвовать в них Армения?
11:04, Сегодня
Центральный банк Азербайджана снизил учетную ставку
11:03, Сегодня
В Азербайджане пройдет международная конференция по разминированию
10:57, Сегодня
СГБ: Скоро будут обнародованы имена еще 73 человек, чьи останки найдены в массовых захоронениях
10:52, Сегодня
Стали известны имена погибших в ДТП в Лянкяранском районе - ОБНОВЛЕНО + ФОТО
10:48, Сегодня
В Хатаинском районе Баку обнаружили гранаты - ФОТО/ВИДЕО
10:38, Сегодня
Перед Бакинским олимпийским стадионом произошло ДТП: есть пострадавший - ОБНОВЛЕНО + ФОТО/ВИДЕО
10:35, Сегодня
В Нахчыване обнаружены гробницы амазонок - ФОТО
10:33, Сегодня
Глава СГБ: Франция провоцирует Армению на новую войну
10:28, Сегодня
В Ханкенди обнаружены оружие и боеприпасы
10:23, Сегодня
Мужчина избил жену, которая без его ведома пользовалась телефоном
10:18, Сегодня
В 2023 году СГБ провела предварительное расследование по 190 уголовным делам
10:11, Сегодня
Четыре человека погибли в результате поножовщины в США
10:08, Сегодня
105 лет на страже безопасности государства и народа - ФОТО/ВИДЕО
10:07, Сегодня
Стало известно время проведения тестового этапа по приему на работу руководителей детсадов
09:56, Сегодня
Liberty Media планирует купить Moto GP
09:43, Сегодня
Мировые цены на нефть
09:38, Сегодня
В Японии умерли уже четыре человека, употреблявшие БАДы с красным рисом
09:29, Сегодня
В Баку автомобиль сбил 36-летнюю женщину
09:25, Сегодня
Азербайджанская нефть подешевела
09:20, Сегодня
Песчаная буря накрыла Амурскую область России - ВИДЕО
09:17, Сегодня
Подоляк: Российские власти продолжают искать «украинский след» в теракте в «Крокусе»
09:09, Сегодня
В Перу произошло сильное землетрясение
ЕЖЕДНЕВНО
27 Mar 2024 | 21:34
Ушел из жизни экс-глава МНБ Намиг Аббасов
27 Mar 2024 | 22:00
Миссия ООН зафиксировала казнь россиянами 32 украинских военнопленных
27 Mar 2024 | 23:32
В Госдепе отвергли причастность к теракту в «Крокусе»-(видео)
27 Mar 2024 | 22:22
ООН требует у Ирана отменить смертную казнь - ФОТО
27 Mar 2024 | 23:09
Стали известны причины рекордного обвала курса японской иены
27 Mar 2024 | 22:49
Будут ли зарегистрированы не имеющие необходимой документации дома в Азербайджане? - КОММЕНТАРИЙ + ФОТО
27 Mar 2024 | 22:54
Туркменский Анау объявлен культурной столицей тюркского мира в 2024 году
27 Mar 2024 | 22:41
Ереван отрицает направленность встречи Армения-ЕС-США против третьих стран
27 Mar 2024 | 22:03
Почему в Загатальском районе не ремонтируется аварийный мост? - ВИДЕО
27 Mar 2024 | 22:13
Перенесшая инсульт заслуженная артистка выписана из больницы
ЕЖЕНЕДЕЛЬНО
23 Mar 2024 | 23:33
Владелец «Крокус Сити Холла» Араз Агаларов впервые прокомментировал теракт - ВИДЕО
23 Mar 2024 | 23:31
В Карабахе сократится количество населенных пунктов: порядок предоставления жилья будет изменен? - ВИДЕО
23 Mar 2024 | 20:15
МЧС РФ впервые опубликовало список погибших при теракте в "Крокус сити холл"
23 Mar 2024 | 23:51
BBC: Двое участников нападения на «Крокус Сити Холл» убиты
23 Mar 2024 | 19:10
В Баку пройдет турнир «Великий шелковый путь» с участием 11 стран
24 Mar 2024 | 00:14
Школьник по имени Ислам вывел из «Крокус Сити Холла» более 100 человек во время теракта - ВИДЕО
23 Mar 2024 | 21:21
Блинкен о теракте в Москве
24 Mar 2024 | 01:01
В Азербайджане планируют увеличить командировочные расходы? - ВИДЕО
23 Mar 2024 | 23:00
Польша направит больше военнослужащих на свои восточные границы
24 Mar 2024 | 00:40
В Иране во время акций протестов более 120 человек лишились зрения - ФОТО
Ежемесячно
27 Mar 2024 | 21:34
Ушел из жизни экс-глава МНБ Намиг Аббасов
27 Mar 2024 | 22:00
Миссия ООН зафиксировала казнь россиянами 32 украинских военнопленных
27 Mar 2024 | 23:32
В Госдепе отвергли причастность к теракту в «Крокусе»-(видео)
27 Mar 2024 | 22:22
ООН требует у Ирана отменить смертную казнь - ФОТО
27 Mar 2024 | 23:09
Стали известны причины рекордного обвала курса японской иены
27 Mar 2024 | 22:49
Будут ли зарегистрированы не имеющие необходимой документации дома в Азербайджане? - КОММЕНТАРИЙ + ФОТО
27 Mar 2024 | 22:54
Туркменский Анау объявлен культурной столицей тюркского мира в 2024 году
27 Mar 2024 | 22:41
Ереван отрицает направленность встречи Армения-ЕС-США против третьих стран
27 Mar 2024 | 22:03
Почему в Загатальском районе не ремонтируется аварийный мост? - ВИДЕО
27 Mar 2024 | 22:13
Перенесшая инсульт заслуженная артистка выписана из больницы
Писатели