Son ay ərzində iki mühüm hadisə ilə üzləşdim. Hadisənin biri yaradıcılığa olan ümidimi tam qırsa da, ikinci hadisə, sanki yenidən həyata qaytardı məni. Gəlin sizi uzun-uzadı girişlə üzməyim və bu iki olay barədə danışım. Birinci hadisə Space telekanalının əməkdaşının zəngi ilə başladı.Telekanalda çalışan bu xanım müraciət elədi ki "ay Kənan bəy, müasir kinomuzun problemləri barədə programa dəvətlisiz”. Proqramın qonaqlarının Ayaz Salayev, Oktay Mirqasımov və Şeyx Əbdül olduğunu biləndə razılıq verdim. Sözün düzü çox sevindim. Sevindim ki, nəhayət, ekranda  kinomuzun problemləri barədə danışıb, fikir mübadiləsi aparmaq və çıxış yolları barədə düşünmək imkanımız olacaq.Beləcə ümidlər və xoş əhval ilə yollandım Space adlı telekanala. 

    

 Proqram başladı nə başladı..?! Aparıcının ( Elçin Əlibəyli) ilk cümləsindən Azərbaycan kinosunun "probleminin" konturları cızılmağa başladı. Sonra milli kinomuzda söz sahibləri sayılan Ayaz Salayev, Şeyx Əbdül və Oktay Mirqasımov kinomuzun "problemləri" konturuna xeyli rəng və çalarlar qataraq "bariz" şəkildə ortaya qoydular. Sən demə, ən "fil qulağında" yatıbmışam və kinomuzun “əsl” problemlərindən xəbərim yox imiş… Bilirsiniz kiniomuzun problemi nə imiş? Daha doğrusu kim imiş? Təəcüblənməyin, (bu problemin adını böyük hərflərlə yazacam, çünki proqramda o problem çox ciddi və böyük kimi qələmə verilirdi) problem RÜSTƏM İBRAHİMBƏYOVimiş. Bəli, bəli, həyatını Azərbaycan kinosunun yüksəlişinə həsr etmiş RÜSTƏM İBRAHİMBƏYOV!

    

Üç söz sahibi, müasir kinomuzun "üç müasir aqsaqqalı" danışdıqca içimdə RÜSTƏM İBRAHİMBƏYOV adlı problemə elə bir nifrət oyandı ki, az qalırdım bu üçlüyə və aparıcıya qoşulub o böyük hərflərlə yazılan problemi didim, dağıdıb parçalayım. Sən demə, çürümüş döşəmələri ilə qorxu filmlərinin dekorasiyalarına bənzəyən və texniki imkanlarına görə hələ də ötən əsrdə qalan kinostudiya, az qala 20 il ərzində bir tutarlı filmin ərsəyə gəlməməsi, xalqı, cəmiyyəti və hətta dövləti düşündürə biləcək bir mövzü çəkib ortaya qoyulmamasının hamısının günahı O böyük hərflərlə yazdığım problem ucbatından imiş. Sən demə, aktyorlarımızın düşük-düşük seriallarda qəpik-quruşa görə can verməsinidə, ssenarist məktəbinin demək olar ki, məhv edilməsinidə, dublyaj sahəsinin tam iflasınıda O (böyük hərfli problem) təşkil edibmiş.. Sən demə, o problem bunlarla kifayətlənməyib, hətta müasir azərbaycanın müstəqil kinosuna da barmaq edibmiş və ona görə də hər il tamaşaçı zövqünü "bozbaşlarla" qaçırdan  mənasız seriallar yaranarmış. Ay səni,  bu kişidə fərasətə bax ey… Hələ bu, harasıdır. Sən demə, Azərbaycanda kinoprokat sahəsindəki biyabırçılıqları da O təşkil edibmiş. Ona görə də iki monopolist kinoprokatçı öz müştərilərinin filmlərindən 60 faiz gəlir götürmək şərti ilə müqavilə imzalayıbmış. Hələ bununla da ürəkləri soyumurmuş kimi imkan düşəndə özləri də "yüksək intelektual" komediyalar çəkərək və öz məhsullarını sutkada 24 saat yayımlayaraq digər filmlərin "kitabını bağlayırlar"…

   

 Proqram davam etdikcə məndə o böyük hərfli böyük problemə qarşı " nifrət" artırdı. Yadıma 2016-cı ilin aprel ayında kinoprokatçı şirkətin rəhbərliyi ilə söhbətim düşdü. Onlara sual verdim ki, "axı cəbhədə döyüşlər gedir, şəhidlər var, siz isə gündə 20 seans komediya verirsiz, cavabları hələ də qulağımda cıngildəyir. Dedilər ki “şəhid həmişə var”. Bəli, bəli, məhz belə də dedilər. İllər ötdü və Space telekanalında bu cavabın günahkarını tapdım. O böyük hərflərlə yazılan problem imiş bu cavabın “səbəbkarı”. Aparıcı Rüstəm İbrahimbəyovun Azərbaycan xalqını sevmədiyini dedi, "inandım". İnandım ki, aparıcının özünün “Sarı gəlin”i ermənicə oxuması yəqin ki, azərbaycan xalqına böyük sevgidən irəli gəlirmiş. Ayaz bəy Rüstəm İbrahimbəyovun ssenarisi əsasında çəkilmiş filmi pislədi, ona da "inandım". Sən demə, film qiymətləndirilməsində rejissor heç kim imiş, ssenaristdən yapışmaq lazımdır. Məsələn, bir rejissor durub Hüseyn Cavidin "İblis"ini səhnələşdiribsə və film müəyyən səbəblərdən alınmayıbsa, demək ki, günah Hüseyn Caviddədir..?!! Əslində isə deyilməlidir ki, rejissor ədibi (ssenaristi) düz başa düşməyib, düz dəyərləndirməyib. Amma yoox, Ayaz bəyin fikrincə, bütün günah məhz Hüseyn Cavidin üzərinə düşür. 

    

Verilişdə odlu-alovlu çıxış edən Hacı Əbdül "legitimlik"dən, "podvalda iclasdan" danışdı, vallah ona da "inandım". Oktay Mirqasımovun "Nuh əyyamında" bir şəxslə olan söhbətinə də "inadım". Bir sözlə, sizə "inandım", cənablar! Siz vətənpərvərlikdən danışdız, bu illər ərzində vətənpərvərlik mövzusunda olan filmlərimizi barmaqla saydım və bundan sonra sizə tam "inandım". İnandım ki, bütün bunların səbəbkarı və ümumiyyətlə müasir azərbaycan kinosunun " problemi" məhz RÜSTƏM İBRAHİMBƏYOVDUR. Və bu "inamım" o dərəcədə güclü oldu ki, məyus halda və ürəyimdə RÜSTƏM bəyə "nifrət" hissi ilə həmin biabırçı programı yarımçıq tərk elədim. Çünki verilişdə Onun necə böyük problem olmasından danışdılarsa mən tam ümidimi itirdim vallah..Yəni bu boyda problemə biz qalib gələ bilmərik deyə düşündüm...Vəssalam! Kinomuz Şamaxı batan kimi batdı. Milli kinomuzun taleyi, çıxılmaz vəziyyəti və o boyda böyük "problemi" məni əməlli ruh düşgünlüyü və depressiyaya sürüklədi.

    

Axı mən nə edim? Milli kinomuzun "qeydinə" qalan bu cür proqramlara və iştirakçılara nə deyim, onlara necə kömək edim? Axı onlar gecələrini gündüzə qatıb illərdir kinomuzun, milli mentalitetimizin, günü-gündən artan tamaşaçı zövqünün və vətənpərvərliyimizin "keşiyində"dururlar. Axı onlar incəsənətimizin "muhafizəçiləridir", bu adamlar "qətlə yetirilmiş" kino sənətimizi həyata qaytarmaq üçün canfəşanlıq edirlər. Bu ciddi düşüncələr içində gəzib dolanarkən, təsadüfən gözüm afişada Hollivud istehsalı olan “Joker” filminə sataşdı. Bilet alıb salona keçdim…

İki saatdan bir az çox zamanda əməlli-başlı dincəldim, ruh düşgünlüyüm əsl kino və əsl sənət adlanan dərman ilə sağaldı. Cənablar, hörmətli Ayaz bəy,Oktay müəllim,Əbdül müəllim.Elçin bəy! Space telekanalından çıxanda Sizin sayənizdə kinonu və sənəti ölmüş hesab edirdim. Sizin sayənizdə kinonu şəxsi mənafelər, sifarişlər və yalançı vətənpərvərlik kimi başa düşürdüm, o qədər qeyri -səmimi oynayırdız ki, sizə dırnaq içində "inanırdım",  amma "Jokerə" inandım, hətta filmə bərbad azərbaycan dilində vurulan subtitrlər belə bu inama təsir göstərmədi. Səmimi, azad, düşündürən, insan və cəmiyyət problemlərinə yaxın film idi “Joker”. Ona görə də aktyoru aktyor kimi, rejissoru rejissor kimi, operatoru isə operator kimi səmimi və inandırıcı idilər. Səmimi.. Cənablar. Sizin ünvanınıza söylənilən tənqidi həmən təhqir kimi başa düşürsüz. Mövqeyinizə zidd fikrə isə "düşmən" damğası vurursuz. İnanın ki, Sizə hörmətim var, yaşda və bilikdə məndən üstünsüz. Amma çox xahiş edirəm, vaxt edib “Jokerə” baxın və belə bir film çəkməyə çalışın. Çəkin, gələk baxaq, illər boyu kinomuzda olmayan katarsisi yaşayaq nəhayət! Tamaşaçını düşündürün, sevindirin, ağladın, haldan-hala salın, amma onunla səmimi olun, inandırın onu. Joker kimi inandırın, inandırın ki kinomuzun problemi məhz RÜSTƏM İBRAHİMBƏYOVDUR. Hələki sizə inanmıram!

P.S. əgər belə kino çəkə bilmirsizsə (daha doğrusu, bunu etmək istəmirsizsə) cavan nəslə səmimi olmağa imkan verin.Onlar çəkərlər. ..