Paniranizmin türk düşmənliyi, amma erməni sevdası
Cəmiyyət
Oxunub: 1913
01 Oct 2020 | 18:21
Paniranizmin türk düşmənliyi, amma erməni sevdası
Azərbaycan 27 il sonra haqq savaşına başlayıb. Cəbhə xəttində ağır döyüşlər gedir, şəhidlərimiz var, bütün Azərbaycanın qəlbi məhz Qarabağda, əsgərimizlə döyünür. 

Belə həssas anlarda tarixin bütün dönəmlərində olduğu kimi yenə Türkiyədən, özü də ən yüksək həddə qardaşlıq dəstəyini hiss etməkdəyik. Güneydəki soydaşlarımız Qarabağda savaşmağa belə hazırdırlar. Pakistan və Ukrayna isə bir daha haqqın və ədalətin yanında olduqlarını sərgilədilər. Bəli, məhz haqq və ədalətin. O ədalət ki, həm də allahın adıdır. İslam düşüncəsinə görə yaradan adildir, ədalətlidir. Elə isə allahın varlığına həqiqi inananlar da ədalət fəlsəfəsinə etiqadlıdırlar, ya da olmalıdır. 

Təəssüf ki, dünyanın iki islam cumhuriyyətindən biri sayılan İran İslam Respublikası bu ilahi nemətdən nəsibini ala bilmədi. İranda hakimiyyətin zirvəsində peyğəmbər libasına bürünənlər təmsil olunsalar da , istər öz ərazisi daxilində yaşayan qeyri-farslara münasibətdə, istərsə də müsəlman qonşuları ilə davranışında nə islam, nə də insanlıq prinsiplərinə əsla riayət etmədi və etməməkdədir. Görünən budur ki, ən böyük ədalətsizliyi də məhz müsəlman türkə - Türkiyəyə, Azərbaycana və öz hüdudları daxilində yaşayan 40 milyonluq türk toplumuna qarşı gerçəkləşdirməkdədir. Bəs, İranın islamın qılıncı sayılan türklərə qarşı düşmən münasibətinin kökündə hansı səbəb, hansı amil dayanır?  

1992-ci ildə Afinada İran, Yunanınstan və Ermənistan Xİ nazirlərinin görüşündə İran Xİ naziri Əli Əkbər Vilayəti belə bir çıxış edir: ”Biz əl-ələ verib bölgədə türkləri sıxışdırmalıyıq. Əks halda İrandakı Azərbaycan türkləri də İrandan ayrılıb müstəqil dövlət quracaqlar. O zaman Ermənistanın farslarla sərhədi olmayacaq və üç tərəfdən türklərin mühasirəsinə düşəcək”. Maraqlıdır ki, vaxtilə bu haqda məhz Tehranda ermənicə çıxan Araks dərgisi geniş bir yazı da dərc etmişdi. İranda paniranizmin, türk düşmənliyinin kökləri Firdovsiyə, ismaililərə qədər gedib çatır. Amma bu necə bir ideoloji əsasdır ki, günümüzün İslam Respublikasınin dini-siyasi xadimlərini belə müqəddəs Quranın da  yasaq etdiyi bir əmələ - müsəlman və möminlər arasında ədavət, nifrət, düşmənçilik yaratmağa vadar edir. Hətta Hucurat surəsinin 10-cu ayəsində bu haqda “ ...qardaşlarınızın arasında bağış sağlayın və Allahdan qorxun ümid ki, Allahın rəhmətinə gələsiniz”- deyə ilahi göstəriş də var. İslamın gəlişilə çökən Sasani şahlığının nisgilini min üç yüz il yaşayan şüubiyyə mənsubları Pəhləvilərin İran şahlığını qəsb etməsindən dərhal sonra anti-türk düşüncəni strategiya şəklinə saldılar və nə yazıq ki, həmin nəhs tendensiya İslam İranında da davam etdi.  Və təsadüfi deyil ki, İslami İranda illərdir həmin şüubiyyə düşüncəsinin başında məhz Əli Əkbər Vilayəti dayanmışdır. O bəzən neosəfəvizmin banisi kimi də zühur edər. Çünki farslar Sasanilərdən Səfəvilərədək olan dönəmi “fətrət”,ya boşluq dövrü də adlandırarlar. Hərçənd bu özü də bir başqa müzakirə və mübahisə mövzusudur. Amma dəyişməyən bir gerçək var – ixtisasca həkim olsa da İranda anti-türk paradiqmanın başında duran Vilayəti uzun illlər ölkənin xarici siyasətinə də rəhbərlik edib. Sonralar İnqilab Rəhbərinin beynəlxalq əlaqələr üzrə müşaviri də olan Vilayətinin 1992-ci ildəki bu bəyanatı çox diqqətçəkəndir:” İranın Azərbaycan ostanlarına sərmayə yatırtmaq olmaz. Çünki gec-tez ayrılmaq istəyəcəklər”. 16 il İran İslam Respublikasının baş diplomatı kimi çalışmış, əslində İslam Respublikasının diplomatiya məktəbini formalaşdırmış bu şəxsin 1994-cü ildə səsləndirdiyi “Ermənilərlə bizi tarixi köklər birləşdirir” bəyanatı da həmin prizmadan dəyərəndirilməlidir. Təəssüflər olsun ki, İran İslam Respublikasındakı bu erməni sevgisi və ona paralel Azərbaycan-Türk düşmənliyi kimi həm islama, həm də bəşəri dəyərlərə zidd, zərərli və zəhərli düşüncə bir tək Vilayəti ilə də məhdudlaşmadı.

Xatəmi dönəminin aparıcı siyasi siması, hal hazırda xaricdə İran müxalifətinin tanınmış simalarından sayılan Əkbər Gəncinin 90-cı illərin əvvəllərində  “İranın şimalında Azərbaycan adlı bir dövlətin varlı bizim təhlükəsizliyimizi hədələyir” kimi nigarançılığı, İnqilab Rəhbərinin Şərqi Azərbaycan üzrə nümayəndəsi Ayətullah Müctəhid Şəbüstərinin “ Azərbaycan Respublikası Şimali İrandır” ( Misaq qəzeti, 2010) açıqlaması, İran Silahlı Qüvvələri Baş qərargah rəisi Həsən Firuzabadinin 2012-ci ildə “Azərbaycan Respublikası İranın tarixi ərazisidir və hər zaman ərazi iddiası irəli sürə bilərik” bəyanatı, 

2015-ci ildə İran İslami Təbliğat Təşkilatının sədri Ayətullah Əxgərinin “Ermənilərlə iranlılar eyni kökdəndirlər” kimi bir din xadiminə adekvat olmayan mövqeyi, 

 2019-cu il İİR prezidenti Həsən Ruhaninin “Azərbaycan Respublikası İranın tarixi ərazisidir”- qonşuluq prinsirplərinə zidd bəyanatı məhz həmin siyasətin tərkib hissələri kimi və həmin kontekstdə dəyərləndirilə bilər.

Açıq aşkar görünür ki, bu açıqlamalar özünü islam təəsübkeşi sayan dövlətdən çox , militarist , qonşularla daim sorun axtaran bir ölkənin rəsmilərinin mövqeyini, açıq diskriminasiya siyasətini əks etdirir.  1925-ci ildə Pəhləvilərin hakimiyyəti qəsb etməsindən bu günədək dəyişməyən, özündə Türk millətinə qarşı nifrəti , qonşulara qarşı daim ərazi iddialarını ehtiva edən siyasətinə Əslində bu artıq bir “mərəzə”- sindroma çevrilib ki, sağalması da çətindir, amma mümkünsüz də deyil. Bunun üçün, mütləq İran dəyişməlidir. Bu gün millətlərin haqqının tanındığı, iqtisadiyyatın liberallaşdığı, azad seçkilərin reallaşdığı, dünya üçün , məntəqə üçün təhlükə olmayan , insan hüquqlarına sayğı duyan İranın (adı nə olursa olsun) mövcudluğu öz əhalisi ilə yanaşı illərdir sorun yaşatdığı qonşular üçün də vacibdir. Regionun terror dəhşətindən xilas olması, Orta Şərqin savaş coğrafiyasından barış coğrafiyasına çevrilməsi üçün çıxış yolu məhz budur – İran dəyişməli, demokratikləşməli, sivilləşməlidir.

Rüfət Muradlı
Oxşar xəbərlər
14:15, Bu gün
Bakıda metrosunda “Wİ-Fİ" olacaqmı?
14:05, Bu gün
Paşinyan hökuməti separatçıları küncə sıxışdırır: Bütün ofisləri bağlanacaq
14:01, Bu gün
“Azərişıq” Göyçayda yenidənqurma işlərinə başlayıb - VİDEO
13:59, Bu gün
“Ombudsmanın ermənilərlə görüşü dövlətimizin humanizminin təzahürüdür”
13:55, Bu gün
Le Pen Fransa hakimiyyətini fırıldaqçılıqda ittiham edib
13:51, Bu gün
Sovetlər dövründən qalma liftlərin taleyi necə olacaq?
13:50, Bu gün
Avroviziya təmsilçimizlə bağlı maraqlı fakt üzə çıxdı - VİDEO
13:45, Bu gün
Rusiyalı aktyor Yuri Vaksman vəfat etdi - FOTO
13:40, Bu gün
Ötən il BDU-nun Tarix fakültəsinin əməkdaşlarının 4 dərslik və 15 dərs vəsaiti dərc olunub
13:35, Bu gün
Köhnə güclər və prinsiplər: Vudronun reallaşmayan Ermənistan ideyası dəbdədir - ŞƏRH + FOTO
13:30, Bu gün
Azərbaycan minifutbol millisinin Avropa çempionatında potensial rəqibləri müəyyənləşib
13:25, Bu gün
Kişi ondan xəbərsiz telefon işlədən arvadını döydü
13:20, Bu gün
Rusiya Ermənistan-Aİ-ABŞ görüşündən niyə narahatdır? – Zaxarova AÇIQLADI
13:15, Bu gün
“Lifttəmir” İB-nin direktoruna şiddətli töhmət verildi
13:12, Bu gün
Son bir həftədə 38 terrorçu zərərsizləşdirilib
13:09, Bu gün
Viktor Çobanu: “Moldovada Qaqauziyanın muxtariyyətini heç nə təhdid etmir” - MÜSAHİBƏ
13:05, Bu gün
Əqli Mülkiyyət Agentliyi ötən il 2 milyon manata yaxın gəlir əldə edib
13:00, Bu gün
Amerikalı ekspert: "ABŞ-nin məqsədi Rusiyanın Ermənistanı ələ keçirməsinin qarşısını almaqdır" - FOTO
12:55, Bu gün
Azərbaycanda 23 yeni narkotik vasitə qadağan edilmiş maddələrin siyahısına əlavə olundu
12:50, Bu gün
Azərbaycan gimnastları Fransada Qran-pri turnirinə qatılacaqlar
12:45, Bu gün
KTMT 2024-cü ildə yeddi təlim keçirəcək: Ermənistan iştirak edəcəkmi?
12:40, Bu gün
“Həkimə deyib ki, qorxma, gəl qabağa” - Əliağa Vahidi həqiqətənmi tibb bacısı öldürüb? - AÇIQLAMA
12:38, Bu gün
Azərbaycanda dəhşətli qəza - ata və oğlu öldü - FOTOLAR
12:34, Bu gün
SSRİ-də “OMON” rejimini yaradan general – o, məşhur azərbaycanlı naziri də vəzifəsindən uzaqlaşdırıb
12:31, Bu gün
Ağdərədə odlu silah-sursat aşkar edildi
12:28, Bu gün
Rusiyalı sənətçilər “Crocus City Hall” qurbanlarını Müslüm Maqomayevin mahnıları ilə andılar - VİDEO
12:24, Bu gün
Sabahın hava proqnozu açıqlandı
12:20, Bu gün
Məktəblərə işə qəbul müsabiqəsi üzrə təkrar müsahibə keçiriləcək
12:16, Bu gün
Ombudsman Xankəndidə erməni əsilli sakinlərlə görüşüb
12:12, Bu gün
Sumqayıtda qanunsuz tikili söküldü - FOTO/VİDEO
12:08, Bu gün
Yaşayış binalarında da parklanma yerləri BAHALAŞDI - Yeni qiymət
12:04, Bu gün
Fazil Mustafa ilk dəfə açıqladı: "Sui-qəsd baş verəndən sonra..." - ŞOK DETALLAR
12:02, Bu gün
“Azneft”in baş direktoru vəzifəsindən azad edildi - YENİ TƏYİNAT
12:00, Bu gün
Türkiyədən ilhamlanmış “Beynəlxalq Sıfır Tullantı Günü” ilətullantısız gələcək - FOTO
11:58, Bu gün
“Güneşi söndürmem gerek” romantik dramı “CineMastercard” kinoteatrında - VİDEO
11:56, Bu gün
Şuşalılara müjdə - İlk köç bu tarixdə olacaq
11:55, Bu gün
Elşən Orucov: “Türkiyədən çoxlu təkliflər var, deyirlər, ən yaxşı azərbaycanlı aktyorsan” - MÜSAHİBƏ + FOTO
11:50, Bu gün
“Xocalı özü böyüklüyündə soyqırım abidəsinə, milli-tarixi yaddaş yerinə çevrilməlidir”
11:50, Bu gün
Qazaxda tanışını öldürən şəxsin məhkəməsi başlayır
11:45, Bu gün
Azərbaycanda qadın döyüşçülərin qədim məzarlığı aşkar edilib: Amazonların mövcudluğunun daha bir sübutu - FOTO
11:40, Bu gün
Sözçü: Ermənistan hökuməti qayıtmağımıza imkan yaratmaqla yanaşı, vurduğu zərərləri kompensasiya etməlidir
11:37, Bu gün
"Kəskin ağrı zamanı bunu etmək qətiyyən olmaz"
11:36, Bu gün
Nikol Paşinyan Qarabağ separatçılarına xəbərdarlıq edib
11:30, Bu gün
11-ci sinif şagirdinin ana olduğu məktəbin direktoru işdən çıxarıldı
11:26, Bu gün
Azərbaycan millisinin futbolçusu: "Öz üzərimizdə çox işləməliyik"
11:25, Bu gün
Ukrayna rus və erməni dillərini qaraçı dili ilə eyniləşdirdi...-RƏSMİ
11:22, Bu gün
Politoloq: Rusiyada yaşayan zəngin ermənilər Moskva üçün təsir və təzyiq vasitəsidir
11:21, Bu gün
BDU-nun akademik və inzibati heyətinin nəzərinə!
11:19, Bu gün
Diş ətinizə diqqət edin, infarkt ola bilərsiniz
11:16, Bu gün
Metroda niyə zibil qabı yoxdur?
11:15, Bu gün
Azərbaycan Mərkəzi Bankı inflyasiyaya dair proqnozunu sabit saxlayıb
11:11, Bu gün
Bərdədə Vətən müharibəsi şəhidi doğum günündə anıldı - FOTOLAR
11:08, Bu gün
Nazirliyin şöbə rəisi vəfat edib
11:08, Bu gün
Azərbaycan Mərkəzi Bankı uçot dərəcəsini azaldıb
11:07, Bu gün
“Radikal dini cərəyanlarla, terrorla mübarizədən günahsız adamlar zərər çəkməməlidir...”
11:02, Bu gün
İctimai Wi-Fi-dən təhlükəsiz istifadənin 10 qaydası
10:58, Bu gün
Magistraturaya qəbulun ikinci cəhdində iştirak üçün qeydiyyat başlayıb
10:53, Bu gün
İdeal səhər rejimi necə olmalıdır?
10:52, Bu gün
Azərbaycanın daha 4 boksçusu Bakıdakı beynəlxalq turnirin finalına vəsiqə qazanıb
10:49, Bu gün
Azərbaycanın təhlükəsizlik orqanları 105 yaşında - VİDEO
10:48, Bu gün
Qərbi Azərbaycan İcması Ermənistanı Fransanın oyunlarına getməməyə çağırıb
10:40, Bu gün
Los Ancelesdə yaşayan azərbaycanlı həkim
10:34, Bu gün
Bu gecə ehtimal edilən ilk Qədr gecəsidir
10:31, Bu gün
İşdə yüksələ bilməməyinizin səbəbləri nələrdir?
10:29, Bu gün
Xankəndidə silah-sursat aşkarlanıb
10:15, Bu gün
“Simpsonlar” bunu da bildi - Davamı gəlsə bütün dünyada fəlakət yaşanacaq - FOTO
10:12, Bu gün
Hərbi institutda məşğələ: kursantlar gəmiləri döyüşə hazır vəziyyətə gətirib
10:05, Bu gün
İstedadlı qələm adamı, sədaqətli dost... - O, həm də siyasi şərhçidir
09:59, Bu gün
Bakıda döyüş tətbiqinə yararlı əl qumbarası və UZRQM partladıcısı aşkarlanıb
09:58, Bu gün
“Le Fiqaro” Şahramanyandan müsahibə götürdü...-Separatçıbaşı nələr danışdı?..
09:55, Bu gün
Əli Nağıyev: Daşaltı əməliyyatında itkin düşmüş daha 73 nəfərin adı yaxın günlərdə açıqlanacaq
09:54, Bu gün
Ötən il DTX 340 şəxs barəsində 190 cinayət işinin ibtidai istintaqını aparıb
09:52, Bu gün
Bu meyvələr iştahı azaldır
09:43, Bu gün
Yolun ortasında nə üçün süni maneələr yaradıldı? - AYNA-dan AÇIQLAMA + VİDEO
09:40, Bu gün
Dörd rayonda qaz olmayacaq
09:40, Bu gün
Messi karyerasını nə vaxt bitirəcək? - Özü açıqladı
09:37, Bu gün
Naxçıvanda avtomobil yolunda uçqun olub
09:33, Bu gün
"Yaz günəşi yer səthinə daha yaxın olduğu üçün zərərləri daha çoxdur"
09:31, Bu gün
Energetika Nazirliyində kollegiya iclası keçirilib
09:30, Bu gün
Martın 30-da uşaq bağçalarına müdir vəzifəsinə qəbulun test imtahanı mərhələsi keçiriləcək
09:28, Bu gün
Şakira məşhur aktyorla nahar edərkən fotokameralara tuş gəlib - FOTO
09:27, Bu gün
Kişi ondan xəbərsiz telefon işlədən arvadını döydü
09:26, Bu gün
“Rusiyada ciddi millətlərarası qarşıdurma başlaya bilər...”- “Nyu-York-Tayms”
09:20, Bu gün
Səhərlər bunları etsəniz, sürətlə arıqlayacaqsınız!
09:17, Bu gün
Azərbaycan nefti ucuzlaşmaqda davam edir
09:07, Bu gün
Tokayev: Dünyanın yeni çoxtərəfli ticarət sisteminə ehtiyacı var
09:03, Bu gün
Podolyak: Terror aktında axtarılan “Ukrayna izi” Kremlə heç nə qazandırmır
09:02, Bu gün
Mask bir sıra “X” istifadəçiləri üçün “Premium”u pulsuz edəcək
08:50, Bu gün
Rusiya səfiri təcili Polşadan qaçdı...- Nə baş verir?..
08:28, Bu gün
Ərzaq bahalaşması nə vaxtadək davam edəcək - təhlil
08:21, Bu gün
Xəbərdarlıq alan TV kanallar bu verilişlərlərlə bağlı TƏDBİR görməyə başladı - VİDEO
08:19, Bu gün
Fransada həyəcan təbili: Silah ehtiyatı azalır
08:16, Bu gün
Kəlbəcərdə əl qumbaraları aşkarlanıb
07:32, Bu gün
“Tesla” avtopilotun sınaq versiyasını buraxacaq - VİDEO
07:29, Bu gün
“WhatsApp”da “iPhone” üçün yeni funksiya var
00:13, Bu gün
“Meyxananın Messisi mən, Ronaldosu Rəşaddır”
00:07, Bu gün
Xərçəng qatili bitkilər: birbaşa hüceyrələri hədəf alırlar
00:03, Bu gün
Arıqlamaq üçün qarabaşağı belə bişirin
27 Mar 2024 | 23:59
Çay qocalma prosesini necə ləngidir?
27 Mar 2024 | 23:56
Yuxusuzluğun beş əsas səbəbi
GÜNLÜK
27 Mar 2024 | 14:23
Lerikdə baş verən kütləvi zəhərlənmə ilə bağlı RƏSMİ AÇIQLAMA - YENİLƏNİB
27 Mar 2024 | 15:45
Səhər yeməyi və şirinçayla bağlı mütəxəssisdən İLGİNC AÇIQLAMA
27 Mar 2024 | 15:18
Şirkətlərə niyə daha çox “Xanım işçi tələb edilir”?
27 Mar 2024 | 17:42
“Crocus”da baş verənlər bu ölkədə sevinclə qarşılanıb” - ŞOK!
27 Mar 2024 | 20:54
Abituriyentlərə ŞAD XƏBƏR: Keçid balları bu qədər aşağı DÜŞƏCƏK
27 Mar 2024 | 14:20
Sosial şəbəkə istifadəçilərinə ÇAĞIRIŞ: “Diqqətli olun!”
27 Mar 2024 | 18:44
Sumqayıtda xəstəxananın həyətində 33-36 həftəlik döl tapılıb, araşdırma aparılır - YENİLƏNİB-2
27 Mar 2024 | 16:20
Cavanşir Məmmədov: "Sən də vaxtında oxuyardın, olardın "briqadir" - VİDEO
27 Mar 2024 | 15:40
Fələstin “kola”sı dünyanı fəth edir...-FOTOLAR
27 Mar 2024 | 22:37
Pensiya, maaş və müavinətlər yenidən artırıla bilər
HƏFTƏLİK
21 Mar 2024 | 17:32
Türkiyədən mesaj: “Zəngəzurdan marş oxuya-oxuya keçəcəyik”
25 Mar 2024 | 15:28
"Terrorçuların arxasında dayananların hədəfi icra başçısı yox, Azərbaycandır"
23 Mar 2024 | 09:08
78 yaşı tamam olan tanınmış yazıçı: “Dostlarım gedib, qalmışam uşaq-muşaq əlində” -VİDEO+MÜSAHİBƏ
27 Mar 2024 | 12:03
Millət vəkilindən qalmaqallı parklanma qiymətləri ilə bağlı AÇIQLAMA
27 Mar 2024 | 11:10
Məcburi köçkünlər yaşadıqları evləri nə zaman təhvil verəcək?
24 Mar 2024 | 19:04
Əhməd Qəşəmoğlu çağırış etdi: "Rədd olun ekranlardan!"
23 Mar 2024 | 12:34
“Bu terror aktının məhz Araz Ağalarovın obyektində törədilməsi məsələsinə gəldikdə...”
23 Mar 2024 | 08:54
“Putin göstərdi ki, siyasi məqsədlərinə çatmaq üçün nə qədər lazımdırsa, o qədər rusu öldürəcək...”
27 Mar 2024 | 10:05
“Putinin ətrafı Ukraynanın “Krokus”dakı terror aktında iştirakına inanmır...”- "Bloomberg” 
23 Mar 2024 | 00:18
Martın sonunda həyatı dəyişəcək 3 bürc
AYLIQ
27 Mar 2024 | 14:23
Lerikdə baş verən kütləvi zəhərlənmə ilə bağlı RƏSMİ AÇIQLAMA - YENİLƏNİB
27 Mar 2024 | 15:45
Səhər yeməyi və şirinçayla bağlı mütəxəssisdən İLGİNC AÇIQLAMA
27 Mar 2024 | 15:18
Şirkətlərə niyə daha çox “Xanım işçi tələb edilir”?
27 Mar 2024 | 17:42
“Crocus”da baş verənlər bu ölkədə sevinclə qarşılanıb” - ŞOK!
27 Mar 2024 | 20:54
Abituriyentlərə ŞAD XƏBƏR: Keçid balları bu qədər aşağı DÜŞƏCƏK
27 Mar 2024 | 14:20
Sosial şəbəkə istifadəçilərinə ÇAĞIRIŞ: “Diqqətli olun!”
27 Mar 2024 | 18:44
Sumqayıtda xəstəxananın həyətində 33-36 həftəlik döl tapılıb, araşdırma aparılır - YENİLƏNİB-2
27 Mar 2024 | 16:20
Cavanşir Məmmədov: "Sən də vaxtında oxuyardın, olardın "briqadir" - VİDEO
27 Mar 2024 | 15:40
Fələstin “kola”sı dünyanı fəth edir...-FOTOLAR
27 Mar 2024 | 22:37
Pensiya, maaş və müavinətlər yenidən artırıla bilər