“Yaxın gələcəkdə Azərbaycanda iqtisadi sıçrayışın şahidi olacağıq”
“Qələbəmizə hansısa şəkildə kölgə salmaq həm məntiqə, həm vicdana, həm də dövlətimizin maraqlarına ziddir”
Sentyabrın 27-də başlayan Vətən Müharibəsinin 44 gündən sonra Azərbaycanın qələbəsi ilə başa çatması regionda tamamilə yeni hərbi-siyasi situasiya formalaşdırıb.
Moderator.az olaraq millət vəkili Məşhur Məmmədovla söhbətimizdə Azərbaycanın tarixi zəfərindən sonra yaranan yeni vəziyyət, bu qələbənin ölkəmizin və bölgənin gələcəyində oynayacağı rolu müzakirə etdik.
-Məşhur müəllim, öncə Vətən Müüharibəsində dövlətimizin əldə etdiyi uğurla bağlı düşüncənizi bilmək istərdik. Sizcə bu qələbə hər şeydən öncə ordumuzun və xalqımızın yenilməzliyinə dəlalət etmirmi?
-Hər şeydən öncə unutmaq lazım deyil ki, 30 il ərzində dövlətimiz sadəcə Ermənistanla qarşı-qarşıya qalmadı. Ermənistan istər hərbi, istər iqtisadi, istərsə də digər parametrlər baxımından Azərbaycan qarşısında duruş gətirəcək gücə malik deyildi. Müharibə başlayandan sonra isə biz Ermənistan hansı dövlətlərdən, hansı dairələrdən hansı yardımlar aldığını, kimlərin onlara silah-sursatla, muzdlularla, iqtisadi yardımlarla, diplomatik bəyanatlarla dəstək verdiyini gördük. Ermənistana dünyanın müxtəlif yerlərində yaşayan, Ermənistan vətəndaşı olmayan erməni və qeyri-ermənilərin muzdlu kimi axını baş verdi. Hətta terroristlər də Ermənistan ordusunun sıralarında yer aldı. Lakin təəssüflər olsun ki, beynəlxalq təşkilatlar, dünya mediası muzdlu-terrorist yığınına çevrilən Ermənistan ordusunun reallığı haqqında bir kəlmə də olsun danışmadı. Heç kim demədi ki, Ermənistan muzdsluları və terrorçuları hərbi əməliyyatlara cəlb etməklə beynəlxalq hüququn müddəalarını kobud şəkildə pozur, faktiki olaraq terrorçularla əməkdaşlıq həyata keçirir. Heç kim Ermənistanı işğal etdiyi torpaqlardan çıxmağa səsləmirdi. Sadəcə Azərbaycanı dayandırmağa çalışırdılar.
Biz Vətən müharibəsi zamanı bir daha Azərbaycana qarşı dünyanın ikili və hətta üçlü standartlarına şahid olduq. Bu müddət ərzində dövlətimizə qarşı dünyanın bir sıra gücləri ciddi təzyiq göstərməyə səy etdi. Bütün bu təzyiqlərə baxmayaraq, biz işğaldakı torpaqlarımızın böyük bir qismini ordumuzun gücü sayəsində azad etdik. Biz düşməni məcbur etdik ki, kapitulyasiya haqqında saziş imzalasın. Hansı ki, həmin sazişdə Qarabağın statusu haqqında heç bir müddəa yoxdur. Naxçıvanla quru əlaqəsi də bu sazişlə təmin edildi. Biz bu sazişlə XXI əsrin şərtləri daxilində əldə edilməsi mümkün olandan da artıq nəticəyə nail olduq. Biz bu müharibədə yalnız Ermənistana deyil, ermənipərəst qüvvələrə, Türkiyə və Azərbaycanı sevməyən, türk dünyasının inkişafını qəbul etmək istəməyən qüvvələrə qarşı mübarizə apardıq və qalib gəldik.
-Sizcə əldə edilən bu saziş həm də dövlətimizin sülhpərvər siyasətinin beynəlxalq ictimaiyyətin diqqətinə çatdırmaq baxımından hansı əhəmiyyətə malikdir?
-Təbii. Azərbaycan bu sazişlə həm də özünün nə qədər sülhpərvər dövlət olduğunu bütün dünyaya göstərdi. Bəzi qüvvələr elə hesab edirdi ki, Azərbaycan ermənilərin hamısını hərbi əməliyyatlar fonunda bütün Qarabağ ərazisindən vurub çıxaracaq və həmin qüvvələr də bəyan edəcəkdilər ki, Azərbaycan ermənilərə qarşı etnik təmizləmə həyata keçirdi. Biz buna imkan vermədik. Öz hərbi gücümüzü düşmənə göstərəndən sonra, düşmən Ağdam, Kəlbəcər, Laçın rayonlarından çıxmağa məcbur oldu, bununla bağlı üzərinə öhdəlik götürdü.
Bu qələbə bizə mənəvi baxımdan da lazım idi. Əgər bu torpaqlar bizə hərbi əməliyyatsız verilsəydi, biz bu torpaqlarda özümüzü qalib dövlətin qalib vətəndaşları kimi hiss etməyəcəkdik. Qəlbimizin dərinliyində bir narahatlıq hiss edəcəkdik. Bu gün ən önəmlisi budur ki, bu torpaqları biz özümüz öz gücümüzlə azad etmişik. Bu bizim qürurumuzun, ruhumuzun azadlığıdır.
-Məşhur müəllim, prezident İlham Əliyev bəyan etdi ki, müharibə dövründə bəzi beynəlxalq güclər ölkəmizə təzyiqlər etməyə, basqılar göstərməyə cəhd edib. Bütün bu təzyiqlərə rəğmən dövlətimizin hərbi əməliyyatları davam etdirməsi, işğaldakı torpaqlarımızı azad etməsi Ali Baş Komandanımızın yüksək sərkərdəliyinin, diplomatik peşəkarlığının təsdiqi sayıla bilərmi?
-Bu qələbə bizim sadəcə hərb meydanında olan zəfərimiz deyil. Bu qələbə həm də bizim siyasi-diplomatik qələbəmizdir. Bu qələbə Ali Baş Komandanımızın səyi nəticəısində əldə edilib. Bu vaxta qədər cənab prezidentin apardığı siyasət, dünya siyasi arenasında qazandığı nüfuz və əldə etdiyi uğurlar nəticə etibari ilə, Qarabağ məsələsində də özünü göstərdi. Bu baxımdan təbii ki, biz bu qələbəyə görə ordumuza, Ali Baş Komandanımızın uzaqgörənliyinə, əzminə, iradəsinə, peşəkarlığına borcluyuq.
-Vətən Müharibəsi dönəmində hansı dövlətlərin ölkəmizə dəstəyini daha yüksək qiymətləndirirsiniz?
-Müharibə dövründə Azərbaycana ən böyük dəstəyi heç şübhəsiz qardaş Türkiyə dövləti verdi. İsrail də Azərbaycana dəstək verən dövlətlərdən biri oldu. Pakistan, Malayziya, İndoneziya da ölkəmizi dəstəkləyən bəyanatlarla çıxış etdi. Mən Gürcüstan və Ukraynanın da adını böyük hərflərlə qeyd etmək istəyirəm. Çünki bu gün Gürcüstan və Ukraynanın öz durumu bəllidir. Lakin buna baxmayaraq, onların Azərbaycanın yanında yer alması sevindirici, qürurvericidir. Xatırladım ki, biz də hər zaman Gürcüstanın və Ukraynanın yanında olmuşuq, onları dəstəkləmişik. Bütün bu dəstəklərin arxasında isə prezidentimizin apardığı uğurlu siyasət dayanır. Ali Baş Komandan vətəni üçün hər cür fədakarlığa hazır komandan kimi bütün xalq tərəfindən sevilir. Onu mübarizələrə ruhlandıran da xalqın sevgisi, məhəbbətidir.
Bu gün Azərbaycan ordusunda bir nəfər də olsun fərari yoxdur. Bir nəfər də olsun vətəndaşımız orduda xidmətədn imtina etmədi. Bunun özü xalqımızın birlik və həmrəyliyini, onun öz torpağı uğrunda mübarizə aparmaq əzmini göstərir. Bu gün hər bir Azərbaycan vətəndaşı xalqı, bayrağı, torpağı, prezidenti üçün canından keçməyə hazırdır. Bizim qələbəmizin, zəfərimizin kökündə də bu birlik, bu bərabərlik, bu həmrəylik dayanır.
Xatırladım ki, 90-cı illərdə bizim məğlub olmağımızın əsas səbəbi vahid komandanlığın, nizami ordunun, dövlət-xalq birliyinin lazımi səviyyədə olmaması idi. O zaman bizim iqtisadi-hərbi gücümüz də aşağı səviyyədə idi. Biz o vaxt müharibəni sanki xanlıqlar dönəmindəki müharibələr səviyyəsində aparırdıq. Batalyonlar bölgələr üzrə yaradılmışdı və onların hərəsinə də bir şəxs rəhbərlik edirdi. Onlar arasında rabitə, vahid komandanlıq yox idi. Biz müharibəni faktiki olaraq xanlıqlar dövrünə məxsus şəkildə apardıq və nəticədə məğlub olduq. Bu gün isə mənzərə tamamilə başqadır. Azərbaycan güclü bir dövlətdir, bütün xalq Ali baş Komandanının ətrafında yumruq kimi birləşib, hamı onun əsgəridir. Bu gün Ali Baş Komandanın verdiyi istənilən qərar hər bir vətəndaş tərəfindən müzakirəsiz və tərəddüdsüz icra edilir. Cənab prezident sadəcə Azərbaycanın deyil, ölkəmizdən kənarda yaşayan hər bir azərbaycanlının, 50 milyonluq Azərbaycan xalqının rəhbəridir və hər kəs də bunu məhz belə qəbul edir.
-Qarabağda həyatın yenidən canlandırılması ölkəmizin iqtisadi, mədəni inkişafına öz töhfəsini verəcəkmi?
- Biz yaxın gələcəkdə Azərbaycanda iqtisadi sıçrayışın şahidi olacağıq. Bunun bir neçə səbəbi var. Birincisi, ölkəmizdəki məşğulluq problemi tamamilə öz həllini tapacaq. Işğaldan azd edilmiş torpaqlarımızda həyatın bərpa edilməsi, tikinti-quruculuq işlərinə start verilməsi hər şeydən öncə yeni iş yerlərinin yaradılması deməkdir. Gücümüzə yeni güc qatılacaq. Yeni sənaye və istehsalat sahələri yaradılacaq. Dövlətimiz vətəndaşlarımızın bura qayıtması, bu rayonların dirçəldilməsi üçün hər cür köməyi göstərəcək. Bu isə sadəcə Qarabağ regionunun deyil, bütün ölkənin inkişafına səbəb olacaq.
Qarabağın inkişafı, orada yenidən həyatın normal məcraya dönməsi turizmin inkişafına da təkan verəcək. Hər şeydən öncə daxili turizm sürətlə inkişaf edəcək. Xarici ölkələrdən də çox sayda insan Qarabağın gözəllikləri, tarixi məkanlarını gömək üçün buranı ziyarət edəcək.
Iqtisadiyyatımızın inkişafı, bu sahədə yeni nailiyyətlərin əldə edilməsi Qarabağda yaşayacaq Azərbaycan vətəndaşı olan ermənilərin də sosial rifahına öz təsirini göstərəcək.
Iqtisadiyyatımızın böyüməsinə şahid olacağıq. Nəticədə, dövlət xəzinəmizə yeni vəsaitlər daxil olacaq. Bu vəsaitlər isə təkrar ölkəmizin inkişafına yönəldiləcək.
Ilk növbədə Qarabağın inkişafı bizim üçün prioritet məsələ, ən böyük məqsəddir. Və biz yaxın gələcəkdə bu məqsədə nail olacağıq.
-Vətən Müharibəsi dönəmində bir sıra ölkələr dövlətimizə öz dəstəklərini ifadə etsələr də, Türkiyənin Azərbaycana verdiyi mənəvi və siyasi dəstək məxsusi olaraq diqqət çəkdi, xalqımız, prezidentimiz tərəfindən yüksək qiymətləndirildi. Sizcə Türkiyənin bu dəstəyi müharibə dövründə ölkəmizin zəfəri baxımından nə dərəcədə prinsipial rol oynadı?
-Təbii ki, Türkiyənin Vətən Müharibəsi dönəmində ölkəmizə verdiyi mənəvi-siyasi dəstək bizim üçün son dərəcə önəmli və əhəmiyyətli oldu. Türkiyə hər an Azərbaycanın yanında oldu. Bizə özümüzü tənha hiss etməyə imkan vermədi. Mən ölkəmizə verdiyi bu dəstəyə görə şəxsən öz adımdan Türkiyə prezidenti cənab Rəcəb Tayyib Ərdoğana öz təşəkkürümü bildirirəm. Mən hər bir türk vətəndaşına verdikləri dəsətəyə görə təşəkkürümü bildirirəm. Bu qələbə sadəcə Azərbaycanın deyil, Türkiyənin, türk dünyasının qələbəsidir. Bu qələbə türk dünyasının birliyinə də kömək edəcək, bu sahədə yeni imkan və perspektivlər açacaq.
Azərbaycan və Türkiyə arasında qan qardaşlığı mövcuddur və bütün dünya bu qardaşlığın, bu vəhdədin şahididir. Bizim Türkiyə ilə dostluğumuz, qardaşlığımız ürəkdən, qəlbdən, candan gələn bir qardaşlıqdır və bunun arxasıdna hər hansı təmənna, gözlənti yoxdur. İki dövlət arasında dostluğun inkişafında cənab İlham Əliyevlə hörmətli Rəcəb Tayyib Ərdoğanın rolunu xüsusi qeyd etmək istəyirəm.
Türkiyə öz bəyanatları ilə beynəlxalq müstəvidə bir sıra dövlətlərin ölkəmizə qarşı atacağı addımların qarşısını aldı. Yəni bu bəyanatlar bir növ önləyici tədbirlər oldu.
Bu gün bir sıra xarici ölkələrin mediasına baxanda aydın olur ki, onlar Azərbaycan-Türkiyə dostluğundan olduqca narahatdırlar, bu birliyin pozulmasını istəyirlər. hansı ki, bu gün bu birlik bizim üçün dünənkindən ikiqat vacibdir və bizim hər birimiz bu birliyi qorumaq üçün canımızdan keçməyə hazır olmalıyıq.
-Məşhur müəllim, son günlər bəzi müxalif siyasilər əldə edilən razılaşmada guya hansısa məqamların milli maraqlarımıza o qədər də cavab vermədiyini, narahatlıq doğuran nüansların mövcudluğunu iddia edir. Sizcə Azərbaycan və türk tarixində özünəməxsus yeri olan bu böyük qələbəyə, bu tarixi razılaşmaya bu cür yanaşmaq, onun əhəmiyyətini azaltmağa səy göstərmək hər şeydən öncə mənəvi baxımdan qəbuledilməz deyilmi?
-Sizinlə tamamilə razıyam. Bu qələbə milli tariximizdə ən böyük, ən parlaq qələbələrdən biridir. Bu qələbə Azərbaycan ordusunun qanı və canı bahasına, bütün xalqın fədakarlığı ilə əldə edilib. Qələbə sazişində Azərbaycanın mövcud şərtlər daxilində maraqları ən yüksək səviyyədə müdafiə edilib. Bu gün Ermənistanda baş verən etirazlar, dövlət-xalq qarşıdurması da bu sazişin Azərbaycanın maraqlarına xidmət etdiyini, onun ərazi bütövlüyünü təmin etdiyini, Ermənistan üçün kapitulkyasiya olduğunu göstərir. Odur ki, biz bu qələbəni, onun əhəmiyyətini düzgün qiymətləndirməli, hər hansı bir formada ona üzərinə kölgə salmamalıyıq. Bu, həm məntiqə, həm vicdana, həm də dövlətimizin maraqlarına zidd olar.
Seymur ƏLİYEV