Türkiyədə dekabrın 17-dən başlayan korrupsiya və rüşvət əməliyyatı AKP iqtidarında 12 ballıq zəlzələ effekti yaradıb. Prokurorluq orqanlarının 2 gün boyunca apardıqları dindirmələrdə ölkə gündəminə bomba kimi düşən korrupsiya və rüşvət cinayətinə bulaşan hökumətin 4-cü üzvünün adı açıqlanıb. Bu, Avropa Birliyi ilə danışıqlar üzrə nazir postunu tutan Egemen Bağışdır. İstintaqa bəlli olub ki, iş adamı Rza Zərrab həyata keçirmək istədiyi əməliyyatlara yardımçı olması üçün E.Bağışa 1,5 milyon dollar rüşvət verib.

Türkiyədəki antikorrupsiya və rüşvət əməliyyatının izləri artıq Azərbaycana uzanıb. Qarsda Türkiyə Qaçaqmalçılıq və Mütəşəkkil Cinayətkarlıqla Mübarizə İdarəsi əməkdaşlarının keçirdiyi əməliyyat zamanı həbs edilən Sədərək Gömrük Xidmətinin rəisi Mirməhəmməd Seyidov ən ciddi şəkildə sorğu-sual olunub. Türkiyədəki qaynaqlarımızın verdiyi xəbərə görə, həbsdəki gömrük rəisinin bu formada dindirilməsində əsas məqsəd Azərbaycan hakimiyyətində təmsil olunan bir neçə iri ranqlı məmurun çirkli pul daşımalarına nə dərəcədə bulaşdığını müəyyən etmək olub. M.Seyidova bir illik telefon danışıqlarının gizli dinlənilməsi zamanı müəyyən olunan çirkli pul yuyulması əməliyyatları haqda suallar verilib. Dindirmə zamanı gömrük rəisinə elə məsələlərlə bağlı suallar verilib ki, o, bu məlumatların haradan əldə edilməsindən şoka düşüb və danışmağa başlayıb. M.Seyidovun Azərbaycanın gömrük, sərhəd, hava nəqliyyatı və hüquq-mühafizə orqanları sistemində yüksək vəzifə tutan bir sıra şəxslərin adlarını çəkdiyi və sensasion ifadələr verdiyi iddia olunur.

Həbsdəki gömrük rəisinin ifadələrinin ittiham tərəfinin əsas sübutları siyahısına daxil olacağını indidən söyləmək olar.

M.Seyidov Qars gömrük məmurlarına rüşvət verilməsi, qaçaqmalçılıq və korrupsiya cinayətlərinə görə saxlanılıb. Yaxın zamanlarda ona başqa ittihamların veriləcəyi və Azərbaycanla əlaqəli həbslərin miqyasının böyüyəcəyi də gələn şok xəbərlər sırasındadır. Qeyd edək ki, vəzifəli məmurumuzun xarici bir ölkənin polisləri tərəfindən həbs olunması ilk hadisədir və kifayət qədər ciddi skandaldır. İşin qəribə tərəfi də budur ki, rəsmi Bakı bu hadisəyə lazım olan qədər ciddi reaksiya vermir və bu da beyinlərdə ciddi suallar yaradır.

Xatırladaq ki, artıq Azərbaycandan bəzi məmurlar da daxil, bir sıra konkret şəxslərin adı bu məsələlərlə əlaqəli hallanır. Onların adlarının rəsmi ittihamda yer alacağı da istisna deyil.

Qafqaz Müsəlmanları İdarəsinin sədri Hacı Allahşükür Paşazadənin həm özünün, həm də qardaşı, deputat Cavanşir Paşazadənin adının bu olaylara qarışması da təsadüfi sayılmaz. Paşazadələrin Türkiyə və İranda güclü biznes əlaqələrinin olması bir çoxlarına bəllidir. Üstəlik, bu biznes əlaqələri qohumluq bağları ilə də möhkəmləndirilib.

Qeyd edək ki, Azərbaycan üzərindən çirkli pul daşımalarının olması xəbəri heç də yeni deyil. Lakin Türkiyə hüquq-mühafizə orqanlarının keçirdiyi son əməliyyat illərlə yazılanları fakta çevirib. Azərbaycan üzərindən çirkli pul daşımaları haqda Rusiya, İsrail mətbuatı zaman-zaman yazıb. “Yeni Müsavat” qəzeti də dəfələrlə ölkəmiz üzərindən kisələrlə pulun daşınması haqda yazılar dərc edib. 2010-cu ildə Rusiyanın “Rosbalt” agentliyinə istinadən yaydığımız məlumatda Moskvanın Savelyev Rayon Məhkəməsində “Ticarət-Tikinti Bankı”nın iki əməkdaşının və bir qrup Azərbaycan vətəndaşının işi üzrə məhkəmə prosesində üzə çıxan faktlara istinad edilirdi. Müttəhimlər böyük məbləğdə pulları qanunsuz yollarla iki il ərzində hər həftə Bakı aeroportundan Bakı-Moskva aviareysi ilə kisələrə doldurulmuş vəziyyətdə 22-25 milyon dollar arası olmaqla Azərbaycandan nağd şəkildə Moskvaya daşımaqda ittiham edilirdilər. Bakı aeroportundan bu qədər pulun necə keçirilməsini aydınlaşdırmaq üçün həmin yazını dərc etdiyimiz zaman AZAL-ın mətbuat xidmətinə də müraciət etmişdik. Xidmət rəhbəri Məhərrəm Səfərli demişdi ki, pul daşımasının təmsil etdiyi quruma aidiyyəti yoxdur: “Bu, bizə aid olan məsələ deyil. Puldur, nədir, bunun bizə aidiyyəti yoxdur. Biz sərnişin daşıyırıq. İstəyirlər kisə ilə yox, sandıqlara doldurub aparsınlar, bizə aidiyyəti yoxdur”.

“Bəs kimə aiddir” sualına xidmət rəhbəri “bilmirsinizmi kimə aiddir” sualı ilə cavab verib fikrini davam etdirmişdi: “Yəni biz sərnişin daşıyırıq. Sərnişinin yükünə biz cavabdeh deyilik. Sərnişinin özü və ona o pulu keçirməyə icazə verən xidmət əməkdaşları bilər”.

“Gömrük xidmətinə aiddir, düz başa düşdüm” sualına M.Səfərli bu cavabı vermişdi: “Bizim kompetensiyamızda deyil. 10 min manata qədər keçirmək olar. 10 min manatdan artıqdırsa, gömrük bəyannaməsi yazılmalı və faizi dövlətə ödənilməlidir. Bu, gömrük xidmətinin səlahiyyətindədir”.

Göründüyü kimi AZAL rəsmisi həmin vaxt çirkli pul daşımalarına hansı qurumun bulaşdığını açıq-aydın söyləyib. Əgər bu məlumatlar 2010-cu ildə və daha əvvəl Azərbaycan, Rusiya, İsrail mətbuatında olubsa, deməli azından bu 3 dövlətin xüsusi xidmət orqanları da məsələdən hali olublar. Bu halda Türkiyənin, İranın da müvafiq qurumlarının çirkli pul daşımalarından xəbərdar olmaması sadəcə mümkünsüzdür.

“Yeni Müsavat” Bakı aeroportunda Azərbaycan üzərindən çirkli pul daşımalarının həyata keçirilməsi zamanı baş verən oğurluqla bağlı da bir xəbər dərc etmişdi. Həmin yazıdan sitat: “Bu barədə bizi bilgiləndirən mənbə dedi ki, iri vəzifəli məmurlar təyyarələrin yük yerlərində ölkədən qeyri-leqal şəkildə böyük pullar çıxarır. Onlar həmin pulları bank vasitəsilə hansısa hesaba köçürməkdən ehtiyatlanır. Çünki son bir ildə (2009-cu il nəzərdə tutulur-red.) 20 min manatdan artıq pula ciddi nəzarət var. Onların hara, nə məqsədlə köçürülməsi araşdırılır. Buna görə də xaricdə mülk alan, yaxud pullarını xaricə daşımaq istəyən məmurlar məbləğləri təyyarələrin yük yerində aparır. Proses bu şəkildə həyata keçirilir: təyyarənin qalxmasına 10-15 dəqiqə qalmış - artıq o zaman bütün sərnişinlər yerlərini tutur və rəsmiləşdirilmiş yüklər yük yerlərinə yerləşdirilmiş olur - rəhbərlik fəhlələrə xüsusi çantaları verir və onları təyyarəyə yükləməyi tapşırır. Fəhlələr də onların rəsmiləşdirilmədiyini, qeyri-leqal olduğunu bilir və ”oğrudan oğruya halaldır" prinsipi ilə çantalarda olan pullardan gizlədə biləcəkləri qədər götürürlər. Görünür, belə hallar dəfələrlə təkrarlanıb və qeyri-leqal pulların sahibləri bu işləri gördürdükləri adamlara narazılıq ediblər. Bu hadisədən sonra aeroportda həbslər həyata keçirilib".

Bu məlumatlar bir daha təsdiq edir ki, Türkiyə xüsusi xidmət orqanları Azərbaycan da daxil olamaqla Turkiyə və bir neçə dövlətin iri ranqlı məmurlarınını izləyib, telefon danışıqlarını dinləyib və həmin vaxt mətbuatda böyük bir cinayətkar şəbəkənin ayrı-ayrı üzvləri haqda yazılar dərc olunub.

Qeyd edək ki, Türkiyə hüquq mühafizə orqanlarının keçirdiyi son əməliyyat zamanı 17 gömrük məmuru, o cümlədən İstanbulda 3 nazir oğlu da daxil olmaqla, 80-dən çox məşhur iş adamı və yüksək vəzifəli şəxs saxlanılıb. Tutulanlan iş adamları sırasında Güney Azərbaycan kökənli iş adamı Rza Zərrab da var.

Həbs olunanların evlərində və iş yerlərində axtarış aparılıb. Nəqliyyat firmalarının sahiblərinin evlərindən yüz minlərlə dollar, çoxlu sayda imzalı, ancaq üzərində məbləğ göstərilməyən ödəmə sənədləri, neft məhsullarının qaçaqmalçılığını təsdiqləyən sənədlər və silah tapıblar.

Türkiyədə baş verənlər əsasən Rza Zərrab ətrafında yaşandığından və kilid şəxs o olduğundan adıçəkilən şəxsin personasına böyük diqqət var. Bütün Türkiyə mediası nazir oğullarının Rza Zərrabla necə əlaqə yaratdıqlarından, Zərrabın kimə nə qədər pul verməsindən yazır, danışır. Burada sual yaranır: kimdir axı Rza Zərrab? Sadəcə məşhur müğənni Ebru Gündeşin həyat yoldaşı və iş adamımı?

“İmpuls” qəzetinin məlumatına görə, R.Zərrabın maraqlı bir həyat yolu var: iş həyatına 20 yaşındaykən Birləşmiş Ərəb Əmrliyinin Dubay şəhərində başlayıb. “Al Nafees Exchange” və “Al Salam Center Exchange” firmaları ilə Dubayda maliyyə və pul bazarlarında fəaliyyət göstərib.

2008-ci ildə Türkiyəyə gəlib. Atası Hüseyn Zərrab və qardaşı Məhəmmədlə birlikdə İstanbulda “Royal Dənizçilik” şirkətini qurur. Daha sonra dəmir-polad və inşaat sektoruna girişir və şirkətinin adı “Royal Dənizçilik Sənaye Maşın Sənaye Ticarət A.Ş” qoyur.

27 oktyabr 2011-ci il tarixindən isə qızıl işlərini başlayır. Şirkətin yeni adı bu tarixdən etibarən “Royal Dənizçilik Sənaye Maşın və Qiymətli Mədənlər Sənaye Ticarət A.Ş” olaraq dəyişdirilir. Bu tarix Türkiyənin İran və BƏƏ ilə qızıl ixracatında yüksəlişdə olduğu ildir. Bu gün “Royal Holdinq” tərkibində 8 şirkət var. Bunlardan biri də “Safir Altın”dır. Şirkətin fəaliyyət hesabatında belə yazılır: “2012-ci ildə qızıl və qiymətli məmulatlar idxalat və ixracatı etmək üçün qurulan ”Safir Altın" ticarət şirkəti 2012-ci ildə Türkiyənin 12 milyard dollarlıq qızıl ixracatının 46 faizini həyata keçirib".

Bütün bunları “Royal Holdinq”in İdarə Heyətinin başçısı 29 yaşlı gənc bir iş adamı həyata keçirib.

Türkiyə təbii qaz ehtiyacının 20 faizini İrandan idxal edir. Bunun ödəməsini isə qızılla həyata keçirir. Sual yarana bilər ki, necə?

Təxminən bu istiqamətdə: İranda dövlətin imtiyaz (xüsusi haqq) verdiyi iş adamları var. Görünən odur ki, Rza Zərrab da bunlardan biridir. İran dövləti xarici ticarət həyata keçirən bu şəxslərə aşağı faizlə pul verir.

Dollar ABŞ-ın ciddi nəzarətində olduğu üçün işlər avro ilə həyata keçirilir. İmtiyazlı iş adamı pulunu dövrün kursuna görə məsələn, 2100 tüməni 1 avroya çevirir. Amma bazarda 1 avro 2250 tümənə başa gəlir. İmtiyazlı iş adamı İranda avroya çevirdiyi pulu Türkiyəyə gətirir və qızıl alır.

Satın aldığı qızılları fiziki şəxs olaraq İrana ixrac edən bu imtiyazlı iş adamı ölkəsində bunu yüksək kursla satır və aradakı fərqdən qazanc əldə edir. Birləşmiş Ərəb Əmrlikləri kimi ölkələr də bu cür örtülü ticarətdən istifadə edirlər. Rza Zərrabın həyata keçirdiyi iş də budur. Onun həbsinin nə ilə nəticələnəcəyi bilinmir, amma sanksiyalar dövründə İrana verdiyi xeyrin dəyərinin 100 milyarddan artıq olduğu göz önündədir. 

Aydın məsələdir ki, Rza Zərrab 100 milyardlıq maxinasiyaları İranla qonşu olan bir neçə dövlətin üzərindən həyata keçirib və bu maxinasiyaların yer aldığı məkanlardan biri də məhz Azərbyacan olub. Bu baxımdan da yaxınlarda Azərbaycanda sensasion həbslərin olacağı labüddür. 

“Şərq-Qərb” Araşdırmalar Mərkəzinin rəhbəri, Milli Təhlükəsizlik Nazirliyinin keçmiş əməkdaşı Ərəstun Oruclu Türkiyədə Azərbaycan məmurunun həbsinə özünün facebok statusunda belə bir şərh yazıb: “Təsəvvür edirsiniz, Türkiyədə həbs olunmuş Sədərək Gömrük İdarəsinin rəisi indi Türkiyə istintaqçılarına nələri danışdı? Yox, məncə biz bunu heç təsəvvür də edə bilmərik. Amma bir şeyi dəqiq təsəvvür edə bilərik: PKK-ya dəstəkdən tutmuş narkotiklərin qaçaqmalçılığına qədər, hər cinayətə batmış neçə Azərbaycan rəsmisinin neçə gecədir gözünə yuxu getmir...”

“Hüquqi Dövlət” Araşdırmalar Mərkəzinin rəhbəri Müzəffər Baxış Türkiyədə həyata keçirilən həbsləri bütün sivil dünyanın xeyrinə olan hadisə hesab edir. Onun sözlərinə görə, Azərbaycan Dövlət Gömrük Komitəsinin məsul şəxsinin həbsi birbaşa qurumun nə dərəcədə korrupsiyalaşdığının göstəricisidir: “Hamıya bəllidir ki, Azərbaycanın dövlət orqanları, xüsusilə Dövlət Gömrük Komitəsi korrupsiya bataqlığında boğulur. Əgər ortaya siyasi iradə qoyulsa belə, bütün dövlət qurumlarında korrupsiyanın kökünü kəssələr də, Dövlət Gömrük Komitəsində bu mümkün olmayacaq. Bu baxımda Mirməhəmməd Seyidov vəzifəlisi olduğu quruma tam layiq kadr olub. Həmin şəxsin ifadələri bilinəndən sonra Azərbaycanda həbslərin olub-olmayacağını söyləmək olar".

M.Baxış qeyd etdi ki, M.Seyidovun ifadələri əsasında adları Türkiyə istintaqçılarına bəlli olan Azərbaycanın vəzifəli şəxslərinin Türkiyəyə verilməsi Konstitusiyamıza ziddir. Buna baxmayaraq, Türkiyə istintaqçılarının həmin korupsioner məmurları həbs etmək səlahiyyəti qalır:

“Türkiyə həmin şəxsləri 3-cü dövlətin ərazisində həbs edə bilər və ya barələrində İnterpol vasitəsilə axtarış elan edə bilər. Bundan başqa Türkiyə tərəfi həmin məmurlarla bağlı istintaq materiallarını ayırıb araşdırlması və hüquqi qiymət verilməsi üçün Azərbaycana verməlidir. Belə olduqda isə həmin cinayət işini sadəcə batıracaqlar. Çünki Azərbaycanda istintaq aparılarkən əgər bir ucu hansısa vəzifəli məmura gedib çıxarsa, belədə müstəntiqə sadəcə ”dayan!" əmri verilir və iş həmin istiqamətdə araşdırlmır.

Məsələn Mirməhəmməd Seyidov ifadə versə ki, həmin cinayətləri Dövlət Gömrük Komitəsinin rəhbərliyinin razılığı ilə edib, cinayət yolu ilə əldə olunan pulu onlarla bölübsə həmin şəxslər istintaqa cəlb olunmalıdır".

Qeyd edək ki, R.Zərrabın Azərbaycandakı əsas adamı kimi göstərilən deputat Cavanşir Paşazadə dünən “Qafqazinfo”ya açıqlamasında R.Zərrabı tanımadığını bildirib: “Rza Zərrabi sifətdən belə tanımıram. Hardasa qarşıma çıxsa, ümumiyytələ onun kim oldugunu bilə bilmərəm”. Deputat hazırda xaricdə olduğunu və bir neçə gündən sonra ölkəyə qayıdaraq bu məsələ ilə hüquqi müstəvidə məşğul olacağını deyib.

C. Paşazadə bildirib ki, Azərbaycana qayıdan kimi bu məlumatın müəlliflərini və onu yayan medianı məhkəməyə verəcək.

musavat.com