Azadlıq Partiyasının sədri Əhməd Oruc Azərbaycan Xalq Cəbhəsinin yaranmasının 25 illiyi münasibıtilə Moderator.az-da müəllif yazısı ilə çıxış edib, onun fikirlərini oxuculara təqdim edirik:

“Milli Azadlıq Hərəkatının lokomotivi olan Azərbaycan Xalq Cəbhəsinin yaranmasından 25 il keçir. Həm 25 illik müddət kifayət qədər böyük zaman kəsimi olduğundan, həm də Milli Azadlıq hərəkatı iştirakşılarının böyük bir qismi həyatda olduğundan hesab edirəm ki, ötən müddət ərzində baş verənlərə yenidən nəzər salmağın əsl məqamıdır.   

  Tarixi hərəkata böyük parametrlərlə baxdıqda birmənalı şəkildə söyləmək olar ki, Milli Azadlıq Hərəkatı öz əsas məqsədinə nail olub, artıq 23 ildir  ki, Müstəqil Azərbaycan dövləti mövcuddur.  Doğrudur, bu günki dövlət o vaxtki milli azadlıq hərəkatının iştirakçılarının arzuladığı, xəyal qurduğu dövlətdən kifayət qədər fərqlidir.  O vaxt  milli hakimiyyət bütün müşküllərin həlli hesab olunurdu. Sovet  dönəmində  kifayət qədər güclü sosial təminatlı cəmiyyətdə yaşayan toplum milli hakimiyyət dönəmində daha təminatlı, daha ədalətli, daha azad bir cəmiyyətdə yaşayacağına inanırdı. O vaxtlar müstəqil dövlətçiliyin təbliğinin əsas tezisləri belə idi: “ Bizi uzun müddət milli- mənəvi dəyərlərimizdən ayrı salıblar, öz dəyərlərimizə tapınandan sonra ən üstün cəmiyyəti biz quracağıq. Azərbaycanın sərvətlərindən gələn gəlir  özümüzə  sərf olunsa Azərbaycan torpaqlarını başdan ayağa qızılla örtmək olar. Neft gəlirləri hesabına Azərbaycanda da nefti olan ərəb ölkələri kimi hamı zəngin olacaq və s.” 

 Milli azadlıq hərəkatının arzuları  ilə reallıq arasında fərqin bu qədər böyük olmasının zənnimcə əsas səbəbi milli azadlıq liderlərinin müstəqil dövlətçilik, Azərbaycan cəmiyyətinin buna nə qədər hazır olması, dünyanın əsas güclərinn regiondakı maraqları ilə bağlı bilgilərin  kifayət qədər olmaması ilə bağlı idi. Bu baxımdan milli azadlıq hərəkatı ideoloqlarını utopik millətçilər adlandırmaq olar. 

  Ötən 25 il gənc Azərbaycan dövlətini qoca dünyanın oyun qaydaları ilə üz-üzə qoyub və bu gün demək olar ki, dünya, beynəlxalq qurumlar demokratiya, insan haqları  haqqında heç kim əvvəlki kimi düşünmür.  Bir növ dünya haqqındakı utopik təsəvvürlərin yerini praktikada gördüyümüz  sərt, heç bir qayda gözləməyən reallıqlar tutub. 

 Ã–tən 25 il bütün çətinliklərinə və çatışmazlıqlara baxmayaraq  bir millət kimi bizə özünü ifadənin ən ali forması olan müstəqil dövlət olmaq qürurunu verib. Müstəqil dövlətin bir millətə verə biləcəyi üstünlüklərdən nə cür istifadə etməyimiz başqa bir məsələdir.  Müstəqil Azərbaycanın  bəlkə də ən böyük problemi müstəqil dövlətçilik təfəkkürü daşıyıcılarının çox qısa müddət ərzində hakimiyyıdə olması  və onları imperiya nökərçiliyi təfəkkürü daçıyıcılarının əvəzləməsi oldu. Faktiki olaraq artıq 21 ildir ki, hakimiyyətdə milli dövlətçiliyin əleyhdarlarıdır, əski kommunistlərdir və onlar hər vasitə ilə milli dövlətçilik ideyasını gözdən salmaq, mllətin öz dövlətinə inamını sarsıtmaq xəttini yürüdürlər. Bu günki hakimiyyət komandası Azərbaycanın müstəqilliyindən yalnız bir məqsəd- ölkənin sərvətlərinin təkbaşına talan edilməsi üçün istifadə edirlər. Bu antimilli hakimiyyətin fəaliyyəti nəticəsində millətin öz dövlətinə, milli dövlət qurmaq  imkanlarına inamı ciddi şəkildə zədələnib. Faktiki olaraq milli sərvətlər hakimiyyətdə olan bəlli qrup tərəfindən talan edilir, milli gəlirdən adi vətəndaşlara düşən pay  hətta sovet dönəmində olan sosial təminatla müqayisədə çox aşağıdır. 

 Milli azadlıq hərəkatının əsas hərəkətverici tezisləri - ədalətli cəmiyyət, azad cəmiyyət, sosial təminat sistemi kimi məsələlərin hər biri bu hakimiyyətin antimilli fəaliyyəti nəticəsində tamamilə iflasa uğrayıb.  Milli sərvətlərin bölgüsündə olan ədalətizlik, sərvətlərin hakimiyyətdə  olan məhdud sayda insanlar tərəfindən mənimsənilməsi milli birliyə ciddi ziyan vurub.  Hakimiyyətdə olan bir ovuc  oğru, quldur, korrupsionerlə yarıac vəziyyədə yaşayan, heç bir hüquqa malik olmayan, hər an hakimiyyətin özbaşınalıqları ilə üzləşən böyük toplum arasında heç vaxt milli birlik ola bilməz. Bu hakimiyyətin talançı, dağıdıcı mahiyyəti təbii ki,  Azərbaycanın əsas problemlərinin ”“ ərazi bütövlüyünün təmin edilməsi, ədalətli, sosial təminatlı cəmiyyətin quruculuğunu mümkünsüz edir.     

     Bütün bunlar Azərbaycan cəmiyyətinin müstəqil dövlətçiliyin üstünlüklərindən yararlana bilməsi üçün  mahiyyətcə indikindən fərqli bir hakimiyyətin qurulmasını tələb edir. Belə bir hakimiyyyəti  müstəqil dövlətçilik şüurunun daşıyıcıları, ideya. Iman və əqidə daşıyıcıları yarada bilər.  Ã–tən illər ərzində keçirilən seçkilərdə toplumun daim milli ideya daşıyıcılarına səs verməsi toplumun da  bu gerçəyi qəbul etməsinin təsdiqi kimi qəbul etmək olar. Zənnimcə  milli demokratik düşərgənin hakimiyyətə gələ bilməməsinin əsas səbəbi bu düşərgənin kifayət qədər monolit olmaması, fəaliyyətinin sistemsizliyi,  xarici faktora həddindən artıq meylli olması, yeni fəaliyyət formalarının, yeni liderlərin olmaması ilə bağlıdır. 

 Hesab edirəm ki, indiki durumda  ilk addım mili demokratik kəsim daxilində açıq polemika, müzakirə mühiti yaradılmalıdır. Milli düşərgənin bir və ya bir neçə liderin ambisiyalarının əsirinə çevirmək  qətiyyən doğru deyil. Bu cür qapalı dairələr heç vaxt inkişaf edə bilmir, cəmiyyət tərəfindən zəruri dəstək qazana bilmir.  

  Milli düşərgənin qapalı olmayan bir polemika mərkəzi yaradılmalı və bu mərkəz bu günün toparlayıcı, böyük kəsimi daha çox düşündürən ideyalara söykənən bir sistem ortaya qoymalıdır. Bu günün əsas toparlayıcı ideyaları sivil cəmiyyət quruculuğu, milli sərvətlərin ədalətli bölgüsü, sosial dövlət quruluşu kimi istiqamətlər ola bilər. 

  Bir sözlə, toparlanmaq vaxtıdır!”