Milli Qvardiyanın keçmiş komandiri polkovnik Əzizağa Süleymanov Moderator.az-a aşağıdakı məzmunlu girişlə bir yazı göndərib:
Surət Hüseynova yaxın şəxs kimi tanınan 709 saylı hərbi hissənin keçmiş qərargah rəisi Nazim Bayramovun bir müddət öncə saytınızda getmiş yazısıyla bir qədər gec tanış olmuşam və onun iddiaların həqiqəti əks etdirmədiyini görüb Gəncə hadisələrinin həmin epizodunun xronologiyasını ardıcıl təqdim etmək zorunda qalmışam. Ümid edirəm ki, buna şərait yaradacaqsınız.
Oxucuların diqqətinə çatdırım ki, hal-hazırda Yusifov Akif İsaxan oğlu general-mayordur və Milli Qvardiyanın komandanıdır...
Hərbi formada olan mülki adamlar bizi aparıb Rus ordusundan qalma ərzaq anbarına salmışdılar. Anbar iki mərtəbəli hərbi kazarmanın zirzəmisində yerləşirdi. Bizi zirzəmiyə salandan sonra Surət Hüseynov qalan hərbi qurumun üzvləri ilə təbliğat aparmağa başlamışdı. Hərbi mükəlləfiyyətli əsgərlərin hamısını buraxacağını bildirirdi. Milli ordunun əsgər və gizirlərini bir cərgəyə düzmüşdülər. Milli qvardiya üzvlərindən bir- iki nəfəri əslən Balakən rayonundan olan leytenant Qudulov Abdurəhman Qurban Məhəmməd oğlu və gizir Qudulov Məhəmməd Ramazan oğlu da onlarla bir cərgədə sıraya durmuşdular. Zirzəminin qapısından biz bu səhnəni seyr edə bilirdik. Surət Hüseynov özünəməxsus seçim edib gedərkən mən zirzəminin qapısından qışqıraraq ona bildirmişdim ki, Surət, nə oldu, ya bizi güllələtdir, ya da gedə-güdəni yığışdır buradan. O mənə tərs-tərs baxaraq çıxıb getmişdi.
Milli qvardiyanın hərbi mükəlləfiyyətli gənc əsgərləri isə qalan qvardiyaçılarla bərabər sıradan çıxmamışdılar. Zabit və gizirlərlə bir yerdə qalmışdılar. Bu hadisəni görəndə o qədər qürur hissi keçirmişdim ki, sevincimdən ürəyim partlamaq dərəcəsinə gəlmişdi. Milli Qvardiya yarandığı gündən bu günə kimi ilk dəfə idi ki, öz sıralarına hərbi mükəlləfiyyətli əsgər qəbul etmişdi. Bu gənc əsgərlərin mərd-mərdanə Surət Hüseynovun şirin vədlərinə aldanmamaları Milli Qvardiyanın parlaq gələcəyindən xəbər verirdi. Qısa müddət ərzində bu əsgərləri psixoloji cəhətdən bu səviyyədə yetişdirmək böyük zəhmət tələb edirdi. Odur ki, onların gənc yaşlarında belə mərd kişi kimi çətinliyə dözməsi onların yetişməsində zəhməti olan hər bir komadir üçün sevindirici idi.
Surət Hüseynov Milli ordunun gizir və sıravi əsgər heyətini buraxıb sırada olan əsir götürülmüş hərbçiləri zirzəmiyə salmağı əmr etmişdi. Zirzəmidən kartof anbarının üfunət iyi gəlirdi. Saxlanıldığmız vaxtan bir neçə gün keçməsinə baxmayaraq bizim taleyimizlə maraqlanan bir dövlət işçisi yox idi. Saxlanılan gündən demək olar ki, hamı ac-susuz idi. Belə qərara gəlmişdik ki, biz sakit qaldıqca bunların ayağı yer alacaq, ölən biz, güllələnən biz, sakit durduqca günahkar biz sayılırıq. Ya gəlib günahmızı sübut etsinlər, ya da bizə insan kimi bir şərait yaratsınlar. Heç erməni əsirləri ilə belə rəftar edilmir. Cavan zabitlər bizim etirazımızı qapıda keşik çəkən əsgər və zabitlərinə çatdırmışdılar. 6 iyun 1993 cü il tarixində günortadan sonra təxminən saat beş-altı radələlərində bizə yarım kasa kələm şorbası və bir parça nəm qara cörək vermişdilər. Verdikləri nəm qara çörək burada olanların bir neçəsinə heç çatmamışdı da uşaqlar məcbur olub qara çörək tikəsini aralarında yarı bölüşdürmüşdülər.
6 iyun 1993 cü tarixində elə bir hadisə baş verməmişdi həmin axşamı zirzəmidə gecələmişdik. Zirzəminin çölə baxan pəncərələrindən baxanda hiss olunurdu ki, çöl tərəfdə əsgərlər bizim keşiyimizi çəkirlər. 7-si və 8-i iyun tarixi də sakit keçmişdi. 8 iyun tarixində Milli Qvardiyanın silah anbarının rəisi kapitan Məmmədov Elçin Suləddin oğlu mənə yaxınlaşıb söyləmişdi ki, uşaqlar zirzəmidən çölə çıxış you tapıblar. Nə məsləhətdir, gəlin axşam aradan çıxaq. Mən ona demişdim ki, tələsmə, axşama hələ çox var, məsləhətləşək, sonra bir fikirə gələrik. Elçin Məmmədovun verdiyi bu məlumatı Milli Təhlükəsizlik Nazirliyinin xüsusi təyinatlı dəstəsinin komandiri Eldar Əhmədova danışmışdım. Ondan məsləhət istəmişdim. O məsləhət görmüşdü ki, sən komandirsən, İmkan varsa sıravi üzvlər gizlincə tək-tək aradan çıxsınlar, sən isə getmə. Bir iki gün döz görək bu işin axırı nə ilə qurtarır. Bu hadisələrdən heç gözüm su içmir, nəsə burada çox qaranlıq məqamlar var. Onsuz da hadisə baş verib, bu hadisələr istintaqsız ötüşməyəcək. Çöldə də olsaq, içəridə də bizdən izahat alacaqlar. Bir az səbr elə. Özün gördün ki, Gəncədə səni tanımayan yoxdur. Polkovnik Əhmədovun bu məsləhəti ağlıma batmışdı. O çox savadlı və bacarıqlı zabit idi. Sovet dövləti vaxtı Moskvada dünyanı lərzəyə salan xüsusi təyinatlı “Alfa” dəstəsinin komandirlərindən biri olmuşdu. Biz ayrı -ayrı qurumlarda xidmət etsək də hər ikimizin əsli Şamaxılı idi. Onun atası Nəcməddin Xələf oğlu Əhmədov Sovet höküməti və müstəqil Azərbaycan Respublikası dövründə ölkədə yüksək vəzifə tutmuş hörmətli şəxslərdən biri idi. Qardaşı Oktay Əhmədovla vaxtı ilə bir hərbi hissədə xidmət etmişdik, həm də dost idik. Bizimlə zirzəmidə bir yerdə olan və Eldar Əhmədovla mənim danışığımı eşidən Müdafiyə Nazirinin müavini artileriya rəisi polkovnik Hacırəhim Məmmədov da mənə buradan gizlin yolla çıxıb getməyi məsləhət görməmişdi ki, getsən səni şərə salarlar, üstünə ölüm işi qoyarlar. Odur ki, kapitan Elçin Məmmədovu yanıma çağrıb ona sıravi heyətin imkan daxilində aradan çıxsmasını təşkil etməsini tapşırmışdım. Dönə-dönə onları xəbərdar etmişdim ki, bacardıqca gecə aradan çıxsınlar, bu məlumat gizli saxlanılsın ki, çox adam bilməsin, yoxsa duyuq düşərlər. Heç nədən uşaqlara xətər dəyə bilər. Mən bilən həmin axşam qvardiyaçılardan və milli ordu əsgərlərindən beş-on nəfəri zirzəmidən cıxıb qacmışdı. Milli Qvardiya alayının silah anbarının rəisi kapitan Məmmədov Elçin Sürəddin oğlu da zirzəmidən gecə ilə çıxıb qaçanlar arasında idi.
Hacırəhim Məmmədov çox sadə bir insan idi. Bədən qurluşuca uzun arıq gülərüz. O bizə səbrli olmağı məsləhət görürdü. Şirin söhbətlər edirdi. Söhbət arası öyrənmişdik ki, Hacırəhim müəllimin çar rus ordusunun artileriya banisi sayılan general Əliağa Şıxlınskiyə qohumluğu çatır. Hacırəhim Məmmədov Sovet hakimiyyəti dövründə hərbi artilleriya məktəbini və hərbi artilleriya akademiyasını bitirmişdi. Sovet orusunun tərkibində polkovnik rütbəsində alay komandiri vəzifəsinə qədər yüksəlmiş, Uzaq Şərqdə xidmət etmişdi. Dağlıq Qarabağ münaqişəsi başlayandan sonra Azərbaycana könüllü gələrək Vətəninin müdafiəsinə qalxmışdı. Polkovnik Hacırəhim Məmmədov ermənilərə qarşı hərbi əməliyyatlar başlayan gündən çox dəyərli işlər görmüş, bütün qaynar bölgələrdə olaraq şəxsən erməni hərbi birləşmələrinə qarşı artilleriya zərbələrinə nəzarət etmişdi.
9 iyun 1993 cü il tarixində səhər təxminən 10 radələrində biz saxlanılan zirzəmiyə Gəncə şəhər hərbi prokurorluğunun prokurorları və müstəntiqləri gəlmişdi. Onlar birinci olaraq Milli Qvardiyanın zabit və qvardiyaçılarından izahat almağa başlamışdılar. Məndən izahat alan müstəntiqdən soruşanda ki, izahatı məndən hansı hökümətin nümayəndəsi alır, o mənə demişdi ki, çox bilirsən az danış. Hələ ağlın başına gəlməyib, otur izahatını yaz. Ona bildirmişdim ki, axı mən bilməliyəm nəyə görə izahat yazıram. Müstəntiq demişdi ki, Gəncədə qan tökülüb ölüm olub, Gəncə taborunun komandiri Mehman Allahverdiyev öldürülüb. Ona görə cinayət işi qaldırılıb. Ona deyəndə ki, bəs qvardiyanın vəhşicəsinə güllələnən əsgər və zabitləri barədə nə tədbir görürsünüz? O bu sözümdən əsəbləşərək məni qonşu otaqda oturan prokuror Rövşən Yusifovun yanına aparmışdı və ona bildirmişdi ki, bu dikbaşlıq edir. Yusifov mənə baxıb müstəntiqə demişdi ki, sən bunu tanımadın? Əbülfəz Elçibəyin Milli Qəhrəmanıdır, neçə gündür televiziya ekranında reklam edirlər. Onun döyüşünü göstərirlər. Bunu yaxşı yaxşı dindir, kim tərəfindən göndərildiklərini öyrən. Müstəntiq mənə baxıb demişdi ki, deyirəm axı, bunun sifəti mənə tanış gəlir, hardasa görmüşəm. Onlara ələ salıb demişdim ki, düz deyirsiniz, Ermənistana oğurluğa getmişdim, ona görə göstərirlər, caniyəm. Mənim bu sözümdən sonra o müstəntiqə demişdi ki, apar. Müstəntiq yenidən məni ona ayrılan dindirmə otağına gətirmişdi və qabağıma kağız qələm qoymuşdu. Mən Gəncə şəhər hərbi prokrorunun adına izahat yazmağa başlamışdım.Yazdığım izahatda Gəncə şəhərinə Gəncə-Kəlbəcər istiqamətində döyüş əməliyyatlarında iştirak etmək üçün göndərildiyimizi qeyd etmişdim. Danışıq vaxtı tutulduğumu və Gəncədə Milli qvardiyaçıların başına gətirilən bütün müsibətləri qeyd etmişdim. Müstəntiq məndən prezident Əbülfəz Elçibəy tərəfindən Gəncə şəhərinə göndərilib-göndərilməməyimiz barədə soruşduqda hiss etmişdim ki, onun məqsədi nədir. Odur ki, baş vermiş vəziyyəti nəzərə alıb Milli Qvardiya komandanının göstərişinə əsasən dövlət tərəfindən keçiriləsi hər hansı bir əməliyyata rəhbərlik edəcəyimi qeyd etmişdim. İzahatımda bu suala cavab olaraq bildirmişdim ki, prezident Əbülfəz Elçibəy bizi Gəncəyə Surət Hüseynovun üstünə göndərməyib, mən kadrlar şöbəsinin rəisi kimi belə bir sənəd görməmişəm və göstəriş eşitməmişəm. Bundan əlavə Gəncə şəhərinə nə vaxt saat neçədə gəldiyimizi qeyd etmişdim. Gəncə taborunun komandiri Mehman Ələkbərovun ölümü ilə bağlı suallara cavab vermişdim. Müstəntiq mənim izahatımı oxuyub qol çəkdirdikdən sonra bildirmişdi ki, incimə, mən sizi çox gözəl başa düşürəm. Bizi də məcbur edirlər. Mən kiməm, bu söhbət öz aramızda qalsın. Səbrli olun. Hərbi prokurorluğa ifadə verəndən sonra məni yenidən gətirib zirzəmiyə salmışdılar. İçəri girən kimi qvardiyaçılar mənə demişdilər ki, komandir, yanınıza gələn var...
Ardı var...