Tanınmamış qondarma “respublika”ların bir-birini “tanıması” və ya bir federal dövlətin daxilindəki formal ştatların oyuncaq təsisatlara dəstək verməsi də bir ayrı dərddir.

Ancaq yaxşı ki, BMT üzvü olan dövlətlərin heç biri o avantüraya qol qoymur, anlayırlar ki, təpkiyə, sanksiyaya, tənbehə məruz qoyularlar və gün gələr, özləri də hansısa separatçı bölgənin əlində əsir-yesir qalar, bənzər davranışla üzləşərlər.

Abxaziya, Cənubi Osetiya, Pridnestrovye, Kataloniya, “DQR” və sair bu kimi “qan ocaqları”nın isə vecinə deyil, itirəcəkləri bir şey yoxdur və onlar, Allah qoymasa, bir-birinə dəstək verirlər.

Bu günlərdə Kipr Respublikasının parlamenti “DQR”-ə dəstək verib, “ölkənin parlamenti yekdilliklə bu tanınmamış “respublika”ya hücum edən Azərbaycanın aqressiyasını qınayıb”.

Kipr bunu Türkiyənin acığına edib. Çünki hazırda Azərbaycana tam dəstək verən Türkiyə 46 il əvvəl Kiprin şimalında yaşayan etnik türklərin yunanlar tərəfindən qətliama və deportasiyaya məruz qoyulmasına mane olub, onların öz müqəddaratlarını həll edərək dövlət təsis etmələrinə şərait yaradıb.

Odur-budur, yunanlar (Yunanıstan və Kipr yunanları) Türkiyəni özlərinin bütün uğursuzluqlarının baiskarı sayırlar və qəribə məntiqlə çıxış edirlər: özləri köməkləşib adadakı türkləri qıracaq, Kipr adasında monoetnik dövlət quracaqlarmış, amma Türkiyə buna səssiz qalmalı imiş. 

Bu xüsusda dünya birliyinin, xüsusilə də Avropanın mövqeyi ikili standartlara dayanır və olduqca anlaşılmazdır. Başda Fransa olmaqla Avropanın bütün qüdrətli dövlətləri Kipr məsələsində birmənalı olaraq yunanların tərəfindədir və Şimali Kiprdəki dövlət təsisatını tanımırlar. Ən pisi odur ki, təxminən 10 il öncə keçirilən referendumda türklər yunanlarla birgə yaşamağa, eyni dövlətdə olmağa "hə" dedilər, yunanalar -"yox". Amma yenə də dünya birliyi yunanların şıltaqlığına göz yumdu.

Ancaq eyni dövlətlər Dağlıq Qarabağda silah gücünə təsis edilmiş qondarma “respublika”ya rəğbət ifadə edir, onun ilk olaraq məhz Azərbaycan tərəfindən tanınması üçün 28 ildir rəsmi Bakıya birbaşa və dolayısı ilə minnət edir, arada təzyiq göstərirlər.

Sabah Şimali Kiprdə atəşkəs pozulsa, yunanlar türklərin üzərinə hücuma keçsələr, Fransa kimin tərəfində olacaq? Birmənalı olaraq, yunanların. Yunanıstan hücumda olsa, ard-arda hərbi nailiyyətlər əldə eləsə, Makron atəşkəsə çağıracaqmı? Əsla çağırmayacaq, “tarixi ədalət bərpa olunur” deyə bəyanat yayacaq.

Bu, “iki vuraq iki bərabərdir dörd” düsturu qədər bəsit və hər kəsə bəlli məsələdir.

Bir müddət öncə 5 milyonluq Kataloniya xalqı sırf parlament mübarizəsi ilə, dnc, qan-qadasız şəkildə İspaniyadan qopmaq, müstəqillik qazanmaq istədi, bəs Avropanın reaksiyası nə oldu? Hamısı İspaniyanın tərəfini tutdu, qətiyyətlə Kataloniyanın müstəqilliyinə qarşı çıxdılar. Yazıq Kataloniya “DQR”-in dəstəyinə möhtac qaldı. Ancaq həmin Avropa onların iradəsinə qarşı çıxan “DQR”-ə, ermənilərə qahmar çıxmaqda davam edir. İkiüzlülüyün bu qədəri.

Kataloniyanın sonrakı addımlarına baxanda isə aydın olur ki, katalonlar gerçəkdən də müstəqil dövlətçiliyə nail olmaq üçün tam yetişməyiblər. Onlar öz dinc və ağıllı mübarizələrini gətirib “DQR” ermənilərinin silahlı separatçılığına, terrorizminə tay etdilərsə, demək, hələ müsəqil dövlət qurmaq onlar üçün tezdir.

Prinsipcə, “DQR” ermənilərinin etdiyi hərəkət bir vaxtlar Yaxın Şərqdə İraq və Suriyanın ərazisini qamarlayıb İŞİD (Iraq-Şam İslam Dövləti) adlı “dövlət” quran terrorçuların etdiinin tam bənzəridir. Amma Avropa dövlətlərinin İŞİD-ə münasibətlərini də gördük, “DQR”-ə yanaşmalarını da görürük. Hərəkətlər eyni olsa da, yanaşmalar daban-dabana ziddir.

Rusiyaya gələk. Ruslar çeçen separatizmini necə ram etdilər? Düzdür, onlar zəif olduqları üçün 7-8 il çeçen mücahidlərin qabağından qaçdılar, amma bir qədər toparlanıb güclənən kimi olduqca amansız və sərt şəkildə hücuma keçdilər, nə çeçenlerin general liderlərinə (Cövhər Dudayev, Aslan Məshədov), nə siyasilərinə (Zəlimxan Yandarbiyev, Əhməd Zakayev), nə də səhra komandirlərinə (Şamil Basayev, Mövladi Uduqov, Salman Raduyev) aman vermədilər, hətta mülki çeçenlərə, müqavimət göstərən və göstərə biləcək bir neçə yüz min adama divan tutdular, məsələ bitdi. Heç o zaman “əsir və meyitlərin dəyişdirilməsi üçün humanitar atəşkəs” elan edilmədi.

Düzdür, dünya birliyi rus hərbçilərin çeçen xalqına divan tutmasını alqışlamadı, düşdükcə etiraz da bildirdi, amma bu, təpkilər Kremli dayandırdımı? Dayandırmadı və ruslar bu dəfə də çeçenlərin müstəqil dövlətçilik arzusunu qanla boğdular. 

Bu sayaq yüzlərlə misal gətirmək olar: istənilən dövlət öz bütövlüyünü qorumaq üçün sərt tədbirlər görüb, görür, görəcək. Sabah Korsika silah gücünə Fransadan ayrılmaq istəsə, Makron “düz edirlər” deyəcək? Yox. Bəs Kvebek Kanadadan qopmaq istəsə necə? Yenə də yox.

Amma bizə gələndə, nəyə görəsə bir coğrafiyada ermənilərin öz müqəddəratlarını ikinci dəfə təyin etmələri ilə razılaşmalıyıq. Sabah ermənilər Cavaxetiyada üçüncü dəfə müqəddaratlarını həll etməyə qalxacaqlar, o zaman gürcülər də susmalıdır. Beləcə, ermənilər harda icma halında yaşayırlarsa, mütləq müqəddərat təyin etməlidirlər.

Müqəddəratı batsın, nə matah şeymiş bunların müqəddəratları...(musavat.com)