(Əvvəli burada: //moderator.az/cemiyyet/408834/allah-dergahinda-gercek-sehid-sayilmaq-ucun-hansi-sertler-olmalidir/)

 

 

“Şəhidlər beş cürdür: vəba kimi yoluxucu xəstəliklərdən ölənlər, daxili xəstəliklərə tutulanlar, suda boğulanlar, (zəlzələ və s. səbəblərdən) uçqun altında qalanlar və Allah yolunda canından keçənlər”.[17]

 

“Malını qoruyarkən haqsız yerə öldürülənlər, canını qorumaq üçün özünü müdafiə edərkən haqsız yerə qətlə yetirilənlər, dinini tərk etmədiyi üçün öldürülənlər və ailəsinin namusunu və şərəfini qoruyarakən öldürülənlər şəhiddir”.[18]

 

“Bir nəfər Allah Rəsulunun (s.ə.s.) yanına gələrək:

 

– Ey Allahın Rəsulu! Malımı qəsb etmək və ələ keçirmək istə­yən adam mənə ilişsə, nə edim? – deyə soruşdu. Peyğəmbərimiz (s.ə.s.):

 

– Malını ona vermə! – deyə cavab verdi. Adam:

 

– Əgər mənimlə vuruşmağa cəhd göstərərsə? – deyə soruşdu.

 

– Sən də ona cavab ver! – dedi. Adam:

 

– Əgər məni öldürərsə? – dedi. Allah Rəsulu (s.ə.s.):

 

– Onda sən şəhid sayılırsan, – buyurdu. Adam:

 

– Yox əgər mən onu öldürsəm? – deyəndə Peyğəmbərimiz (s.ə.s.):

 

– O, Cəhənnəmdədir! – buyurdu”.[19]

 

Rəsulullah (s.ə.s) səhabələr, “Kimə şəhid deyirsiniz?” – deyə soruşdu. Səhabələr:

 

“Ey Allahın Rəsulu! Allah yolunda öldürülən şəhiddir”. Rəsulullah (s.ə.s) buyurdu:

 

“Elə isə ümmətimin şəhidləri azdır”. Səhabələr:

 

“Ey Allahın Peyğəmbəri! Bəs kimlər şəhiddir”, – deyə soruşdu.

 

Rəsulullah (s.ə.s): “Allah yolunda öldürülən şəhiddir, Allah yolunda ölən şəhiddir, taun xəstəliyindən ölən şəhiddir, qarnı səbəbi ilə[20] ölən şəhiddir”.[21]– buyurdu.

 

“Kim malını müdafiə edərkən öldürülərsə şəhiddir. Kim qanını müdafiə edərkən öldürülərsə şəhiddir. Kim dinini müdafiə edərkən öldürülərsə şəhiddir. Kim ailəsini müdafiə edərkən öldürülərsə o da şəhiddir”.[22]

 

 

Döyüş meydanından başqa yerlərdə ölüb şəhid hökmündə olanların bəziləri hədisi-şəriflərdə qeyd olunur. Bunlar axirət şəhidləri sayılırlar.

 

Malını qoruyarkən[23]

 

Canını qoruyarkən[24]

 

Ailəsini[25] və ya dinini qoruyarkən[26] öldürülənlər.

 

Haqsız yerə və ya haqqını müdafiə edərkən öldürülənlər[27]

 

Taun və qarın xəstəliyindən ölənlər.[28]

 

Boğularaq ölənlər.[29]

 

Uçqun altında qalanlar.[30]

 

Hamilə ikən və ya doğum əsnasına ölən qadınlar.[31]

 

Yanğın zamanı ölənlər.[32]

 

Heyvanın üzərindən yıxılaraq və ya heyvan tərəfindən tapdanaraq ölənlər.[33]

 

Səhər üç dəfə “Əuzu billəhi minəş şeytanir racim” deyərək Həşr surəsinin son üç ayəsini oxuyan və həmin gün ölən şəxs (eyni hədis bunu axşam oxuyan üçün də keçərlidir).[34]

 

Xəstəlikdən ölən[35]

 

Zəhərli heyvan tərəfindən zəhərlənərək ölən.[36]

 

Qürbətdə ölən[37]

 

 

Səhvən özünü öldürənin şəhid sayıldığı bildirilir. Xeybər müharibəsində Amir ibn Əkva qılıncı ilə bir yəhudini vurmaq istədi. Qılınc qısa olduğundan özünün diz qapağına dəydi və qanaxmadan vəfat elədi. Bəzi şəxslər Amirin intihar elədiyini deyirdi. Əmisi haqqında deyilənlər Sələmə ibn Əkvanı narahat edirdi. Xeybərdən qayıdarkən Rəsulullah (s.ə.s) Sələmədən soruşdu: “Ey Sələmə! Sənə nə olub?”. Sələmə cavabında: “Atam anam sənə fəda olsun ya Rəsulallah! Bəzi şəxslər əmimin şəhid savabından məhrum olduğunu deyirlər. (Buna görə narahatam)”, – dedi. Rəsulullah (s.ə.s), “Bunu iddia edən yalan deyir. Amir üçün iki savab var. (Bunu deyərkən iki barmağını birləşdirərək) O, cahid və mücahiddir (yəni Allah yolunda mübarizə apardığı üçün bir, əlindən gələni elədiyi üçün də iki savab qazanmışdır). Ərəblərdən onun kimi olanlar çox azdır.” – buyurdu.[38]

 

 

“Muhəmmədin canı əlində olan Allaha and verirəm ki, kim Allah yolunda yaralanarsa -ki Allah kimin öz yolunda yaralandığını bilir- qiyamət günü yaraları yaralandığı gün kimi  axaraq gələr. Onun rəngi qan rəngidir, qoxusu isə müşk qoxusudur.”[39]

 

– Allah Rəsulu (s.ə.s) Uhud şəhidlərini dəfn edərkən belə tapşırıq verib:

 

“Onları qanlarıyla dəfn edin, şübhəsiz Allah yolunda meydana gələn heç bir yara yoxdur ki, qiyamət günü həmin yara yeri qan rəngi, qoxusu isə müşk ətiri kimi olmasın.”[40]

 

Alimlər Peyğəmbərimizin (s.ə.s) tətbiqini əsas alaraq şəhidlər haqqında aşağıdakı hökmü vermişlər:

 

Şəhidlər bədəni yuyulmur, qanlı paltarı kəfəni sayılır. Buna görə də paltar qanlı olsa da dəyişdirilməz, yüyülməz. Ancaq başqa nəcis bir şey varsa o təmizlənir.

 

Şəhidin üzərindəki silah, bıçaq, su qabı bənzəri əşyalar götürülür.

 

Palto kimi qalın paltarlar, ayaqqabı və kəfən olmağa əlvərişsiz digər əşyaları üstündən çıxarılır.

 

Əgər əsas paltarı cəsədi tam örtməsə sünnətə uyğun şəkildə əksik tamamlanır.

 

Xülasə, şəhidlik böyük nemətdir. Bir müsəlmanın İslamın hökmlərinə əməl edərək yaşaması və şəhid olaraq vəfat etməsi onun üçün böyük səadətdir. Ancaq şəhidlik çox az insana qismət olur. Fəqət, qəlbində bu istəyin olması da şəhid savabı qazanmaq üçün kifayətdir. “Uca Allah səmimi qəlbdən şəhid olmağı istəyən şəxsi, yatağında ölsə belə, şəhidlər dərəcəsinə yüksəldər.”[41]