Ukraynaya "Bayraktar" dronlarını göndərməmək və Montre konvensiyası üzrə öhdəliklərə əməl etmək: bu tələbləri Vladimir Putin öz türkyəli həmkarı Rəcəb Ərdoğan qarşısında qoya bilər.

 

Moderator.az xəbər verir ki, bunu İstanbulun Maltəpə universtitetinin professoru Həsən Unal bəyan edib.

 

Bu tələblər təmin ediləcəksə, Rusiya ilə Ukrayna arasında hərbi münaqişənin baş verəcəyi  təqdirdə Türkiyə neytral mövqe sərgiləməli olacaq, - "Lenta.ru" nəşrinin suallarını cavablandıran Unal belə hesab edir.

 

Montre konvensiyasına görə, Qara dənizə aid olmayan ölkələr dinc dövrdə Bosfor və Dardanel boğazlarından keçən zaman hərbi gəmilərin tonnajlığı üzrə məhdudiyyətlərə əməl etməlidir. Müharibə zamanı Türkiyə kovensiyaya uyğun olaraq adıçəkilən boğazları bütün xarici hərbi gəmiləri  üçün bağlamaq hüququna malikdir.

 

Montre konvensiyası 1936-cı ildə qəbul edilib, bu sazişə görə Türkiyə Qara dənizdən Aralıq dənizinə keçən Bosfor və Dardanel boğazları üzərində suverenliyini bərpa edib.

 

Montre konvensiyası bütün ölkələrin ticarət gəmilərinə həm dinc dövrdə, həm də müharibə zamanı sərbəst keçidi nəzərdə tutur. Lakin bu konvensiya Qara dəniz və Qara dənizə aid olmayan ölkələrin donanmaları üçün hərbi gəmilərin müxtəlif keçidini  müəyyən edir. Türkiyə hakimiyyətini əvvəlcədən  xəbərdar etmək şərtilə Qara dəniz dövlətlərinin dinc dövrdə istənilən növ gəmiləri boğazlardan keçə bilər. Qara dənizə aid olmayan dövlətlər üçün növlərinə (yalnız kiçik suüstü gəmilər keçə bilər) və tonnajlığına görə xeyli məhdudiyyətlər qoyulub. Qara dənizə aid olmayan dövlətlərin hərbi gəmilərinin ümumi tonnajlığı 30 min tondan artıq olmamalı (Qara dəniz ölkələrinin hərbi-dəniz qüvvələrinin gücləndiriləcəyi təqdirdə 45 min tonadək artırmaq imkanı ilə) və 21 sutkadan artıq qalmamalıdır.

 

Türkiyənin müharibədə iştirak edəcəyi təqdirdə, həmçinin əgər Türkiyə hesab etsə ki, müharibə ona birbaşa təhlükə törədir, bu zaman onun istənilən hərbi gəminin boğazlardan buraxmamaq hüququ var.

 

2020-ci ilin martında Türkiyə İsrailin unikal nailiyyətini təkrarlayaraq, Suriyada "ruhsuz qatillərin dəstəsi" kimi kabusu xatırladan hərbi yenilik tətbiq edib.

 

2020-ci ilin yayında Rusiya İsraili Türkiyəyə "Pansir" ("Zireh") tipli kompleksləri satmaqda günahlandırıb.

 

2020-ci ilin noyabrında "Vzqlyad" nəşrində dərc edilən Dağlıq Qarabağda hərbi münaqişənin texnoloji dərsləri haqqında məqalə müəllifi bəyan edib ki, Rusiya ordusuna təcili surətdə

 

Türkiyənin "Bayraktar TB2" və İsrailin "Harop" və "Skystriker" tipli "böyük" pilotsuz uçuş aparatları lazımdır.

 

Müəllif diqqəti ona yönəldirdi ki, Suriyada, Liviyada, Qarabağ münaqişəsi zonasında pilotsuz uçuş aparatlarının tətbiqi Türkiyəyə və Azərbaycana tam üstünlük verib və rəqib bu təhlükənin qarşısını effektiv surətdə ala bilməyib.

 

2020-ci ilin oktyabrında Rusiya bəyan edib ki, Kiyev İsrail izli Türkiyə silahının köməyi ilə Donbası özünə qaytara bilər.

 

2021-ci ilin fevralında "Donetsk xalq respublikası"nın ("dxr") "müdafiə naziri" İqor Strelkov bəyan edib ki, Türkiyənin "Bayraktar" pilotsuz uçuş aparatlarının istifadə edilməsi Ukraya ordusuna  genişmiqyaslı hərbi əməliyyatlarının bərpa ediləcəyi təqdirdə ciddi üstünlük əldə etməsinə imkan verəcək.

 

2021-ci ilin oktyabrında Ukrayna hərbçiləri  Türkyəi istehsalı olan hücum pilotsuz uçuş aparatlarından ilk istifadə barədə məlumat verib. Bu aparat, iddia edildiyi kimi, raket zərbəsi ilə "dxr"-in hərbi bölmələrinə məxsus artilleriya qurğusunu məhv edib.